به مناسبت هفدهمین سالروز زلزله بم، مرگبارترین زلزله تاریخ ایران ، مجددا شرح این حادثه و تبعات ناشی از آن را بر اساس اطلاعات سایت ویکیپدیا منتشر و از مسئولین عزیز برنامه ریزی برای پیشگیری و مقابله با حوادث مشابه را درخواست داریم.
به گزارش پایگاه خبری حامیان سلامت و ایمنی نیروی کار به نقل از ویکیپدیا، زلزله بم، زمین‌لرزه‌ای بود با بزرگی ۶٫۶ ریشتر که در ساعت ۵:۲۶ بامداد روز جمعه ۵ دی ۱۳۸۲ به مدت ۱۲ ثانیه شهر بم و مناطق اطراف آن در شرق استان کرمان را لرزاند. زمین‌لرزه بم با حدود ۵۰ هزار کشته اولین زمین‌لرزه پرتلفات تاریخ ایران را رقم زد.
ارگ بم قبل از زلزله
مشخصات
مرگبارترین زلزله تاریخ ایران
قبل از وقوع زمین‌لرزه ۶٫۶ ریشتری سه پیش‌لرزه خفیف روی داد که دو لرزش حوالی ساعت ۲۲:۰۰ و ۲۲:۳۰ شب قبل و سومی ۴۵ دقیقه قبل از زلزله اصلی احساس شد. اما شدت زلزله، عمق کم، ساعت وقوع، طولانی بودن مدت زمین لرزه و نزدیکی کانون زلزله به شهر (فاصله روی مرکز زمین لرزه تا شهر بم حدود چهار کیلومتر بود) موجب خسارات فراوان گردید. فاجعه این زمین‌لرزه در سده گذشته ایران بی‌مانند بود از این واقعه به عنوان مرگبارترین زلزله تاریخ ایران یاد می‌شود. در آن زمان مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران محل رخداد زمین‌لرزه را حدود ۱۵۰ کیلومتر دورتر از کانون زلزله اعلام کرد به‌طوری که تا بعد از ظهر آن روز اطلاع دقیقی از بیشترین مناطق آسیب دیده در دست نبود.
ارگ بم بعد از زلزله
تلفات
بیش از ۵۰ هزار نفر کشته
قبل از این حادثه شهر بم ۹۹٬۰۰۰ جمعیت داشت که در جریان زمین‌لرزه فقط یک سوم از آنان زنده ماندند ولی طبق آمار رسمی این زمین‌لرزه ۲۶٬۲۷۱ کشته، ۳۰ هزار مجروح و بیش از ده هزار نفر بی‌خانمان به جای گذاشت. این درحالی است که تعداد واقعی قربانیان به مراتب بیش از میزان اعلام شده بود. یازدهم دی‌ماه همان سال، اسماعیلی، رئیس شورای شهر بم گفته بود با توجه به اینکه در برخی مناطق بم ۱۰۰ درصد منازل بر اثر زلزله تخریب شده‌اند، تعداد تلفات بیش از ۵۰ هزار نفر است. به گفته وی در روزهای اول هر کس به فکر تدفین عزیزان خود بود و بوسیله لودر گودال‌هایی ایجاد می‌شد و اجساد به‌طور دسته جمعی به خاک سپرده می‌شدند و کسی در آمارگیری دخالت نداشته است. در حالی‌که شش روز از این زلزله می‌گذشت، رئیس شورای شهر بم در پاسخ به این سؤال که چند درصد از شهر خاکبرداری شده‌است، گفته بود هر کسی آشنایی داشته، محل دفن آشناهای خود را نشان داده‌است، ولی آنهایی که کسی را نداشته‌اند و از شهرهای دیگر برای مشخص شدن وضعیت آنان به بم نیامده‌اند، هنوز زیر آوارها هستند.
درگذشت ایرج بسطامی
همچنین در این حادثه تلخ، ایرج بسطامی خوانندهٔ ایرانی درگذشت.
تعدادی از آهنگ های منتخب این خواننده عزیز مانند برگ خزان، گل پونه ها و …. را می توانید از لینک زیر بشنوید و لذت ببرید.
خسارات
تخریب بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین سازهٔ گِلی جهان
در اثر این زمین‌لرزه ۱۰۰ درصد از سازه‌های شهر بم به کلی تخریب شدند. ارگ بم که با بیش از ۲٬۵۰۰ سال قدمت بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین سازهٔ گِلی جهان بود، به کلی ویران شد.
علت تلفات بالا
افزون بر علت‌های ذکر شده، ساختمان‌های شهر بم از استحکام کافی برخوردار نبودند و این خود سبب شد که بسیاری از کارشناسان دلیل افزایش تلفات این زمین‌لرزه را عامل انسانی بدانند.
زمین‌لرزه‌های مشابه
بسیاری از کارشناسان زمین‌لرزه ۱۹۷۱ سان‌فرناندو را مشابه زمین‌لرزه بم می‌دانند؛ چراکه از لحاظ بزرگی، دوام و ژرفای کانونی کاملاً مشابه هم هستند. در این زمین لرزه تنها ۶۵ نفر کشته شدند. زمین‌لرزه سان فرناندو راس ساعت ۶:۰۰:۴۱ صبح به وقت محلی رخ داد.
وقایع پیش از رخداد زمین لرزه
اولین پیش‌لرزه‌های این زلزله بزرگ از خرداد ماه ۸۲ آغاز گردید. سپس در مرداد ماه دو زمین‌لرزه نسبتاً شدید با بزرگای ۵ ریشتر در منطقه روی داد. همچنین، از مدت‌ها قبل بوی نامطبوعی به مشام و صداهایی از چاه‌های منطقه به گوش می‌رسید؛ آب چاه‌ها و قنات‌ها گرم‌تر شده بود؛ برخی از چاه‌ها پرآب‌تر و برخی کم‌آب‌تر شده بود و همه این‌ها نشانه‌هایی بر فعالیت‌های غیرعادی زمین بود.
بازسازی و امداد
طبق برنامه‌ریزی مسئولان، بازسازی بم باید تا تابستان سال ۸۴ به پایان می‌رسید. اما ضعف مدیریت، ناهماهنگی میان نهادها، عدم استفاده بهینه از نیروهای متخصص خارجی، عدم آموزش صحیح امدادگران و سوء استفاده در کنار عوامل متنوع دیگر باعث شده تا بازسازی شهر به کندی انجام گیرد و هنوز به پایان نرسد.
در مجموع ۴۴ کشور نیروهایی را برای کمک به عملیات امداد ارسال کرده و حدود ۶۰ کشور پیشنهاد کمک دادند.
در دهمین سالگرد وقوع زلزله، روح‌الله کیان، رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، در خصوص بازسازی مناطق زلزله‌زده اعلام کرد ۹۵ هزار واحد مسکونی در این مدت برای آسیب‌دیدگان ساخته شده‌است.
برخی تصاویر منتخب این حادثه :
در صورت تمایل فیلم زیر را نیز مشاهده بفرمایید.
انتهای پیام/
