روز جهانی آب چه روزی است و علت این نامگذاری چیست؟
روز جهانی آب مصادف با دوم یا سوم فروردین هر سال (۲۲ مارس) از سوی سازمان ملل نامگذاری شده‌است. روز جهانی آب، اولین بار در سال ۱۹۹۲ میلادی، در کنفرانس محیط زیست و توسعه سازمان ملل در شهر ریودوژانیرو کشور برزیل رسماً مطرح شد. در این کنفرانس از کلیه کشورها خواسته شد تا در راستای اجرای بیانیه شماره ۲۱ سازمان ملل، این روز را به عنوان روز ترویج و آگاه‌سازی مردم در مورد آب اختصاص دهند.
World Water Day is an annual United Nations (UN) observance day held on the 22nd of March that highlights the importance of fresh water. The day is used to advocate for the sustainable management of freshwater resources. The theme of each year focuses on topics relevant to clean water, sanitation and hygiene (WASH), which is in line with the targets of Sustainable Development Goal 6. The UN World Water Development Report (WWDR) is released each year around World Water Day.
بنر روز جهانی آب در کنیا
سال ۱۹۹۲ و در بیست و یکمین کنفرانس سازمان ملل متحد در زمینه محیط زیست و توسعه (اجلاس زمین) در شهر ریودوژانیروی برزیل، روز ۲۲ مارس مصادف با دوم یا سوم فروردین ماه هر سال، به عنوان روز جهانی آب تعیین شد. طبق قطعنامه تصویب شده توسط مجمع عمومی سازمان ملل، روز ۲۲ مارس ۱۹۹۳ به عنوان اولین روز جهانی آب در جهان گرامی داشته شده است. این کنفرانس به عنوان یکی از بزرگترین و مهم‌ترین نشست‌های سازمان ملل شناخته می‌شود که هدف از برگزاری آن تعیین وظایف دولت‌های مختلف در قبال توسعه و حفظ محیط زیست بود. در این بیانیه ۲۷ اصل برای این هدف تعیین شده که به مسائلی از جمله وظایف کشور‌های مختلف در برابر حفاظت از محیط زیست، همکاری‌های بین‌المللی لازم در این زمینه، نقش و حقوق شهروندان و سایر موارد می‌پردازد.
روز جهانی آب، روزی است که به اهمیت حفظ منابع آبی به خصوص آب شیرین در دسترس می‌پردازد. هر ساله در این روز موضوعات مختلفی در زمینه آب پاک، بهداشت آب، حفظ منابع آبی و سایر موضوعات که اهمیت زیادی دارند، مطرح می‌شود. یکی از اصلی‌ترین اهداف از برگزاری این کنفرانس‌ها، آگاهی رسانی، آموزش عمومی و بحث در زمینه موضوع منتخب هر سال جهت حفاظت از منابع و آینده بشریت است. همچنین برگزاری کمپین‌های مختلف دراین زمینه جهت جمع‌آوری منابع مالی مورد نیاز پروژه‌های مختلف آبی نیز یکی از اقدامات کاربردی در چنین روزی است. جایگاه آب نزد ایرانیان نیز بسیار اهمیت داشته و موجب نیایش آناهیتا الهه آب می‌شده است.
فعالیت‌های انجام شده در روز جهانی آب
فعالیت‌های مختلف در روز جهانی آب معمولا تحت نظر سازمان‌های غیر دولتی بخش WASH مثل سازمان یونیسف (UNICEF)، WaterAid و سایر بخش‌های مربوطه در این زمینه انجام می‌شوند. این اقدامات معمولا در جهت افزایش آگاهی عمومی و جلب توجه رسانه‌ها به مسائل مربوط به آب طراحی شده و نمونه‌ای از آن‌ها به شرح زیر است:
• برگزاری سمینار و نمایشگاه در این زمینه
• چاپ نشریات و ساخت فیلم‌های مربوطه
• برگزاری ائتلاف جهانی با حضور سازمان‌های شریک دراین رویداد جهت حمایت و ارائه و کتاب راهنمای برنامه ریزی در این زمینه
• گزارش توسعه جهانی آب سازمان ملل متحد (WWDR) که هر ساله در این روز منتشر شده و ابزارهایی برای استفاده پایدار از منابع آب ارائه می‌دهد.
• به کارگیری ابتکارات بیشتر درسیستم آموزشی مدارس و دانشگاه‌ها مثل برگزاری مسابقه یا سایر فعالیت‌ها جهت تلاش برای حفظ و مدیریت منابع آب
بیشتر بخوانید
«آب و تغییرات اقلیم»؛ شعار روز جهانی آب ٢٠٢٠
موضوعات سالانه روز جهانی آب
هر ساله موضوعات مختلفی را برای این روز اختصاص می‌دهند تا در مورد آن‌ها آگاهی‌رسانی انجام شود. از جمله این موضوعات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• موضوع WWD (روز جهانی آب) در سال ۲۰۲۴ : آب برای صلح
• موضوع WWD (روز جهانی آب) در سال ۲۰۲۳: شتاب تغییر
• موضوع WWD در سال ۲۰۲۲: آب های زیرزمینی: مرئی کردن نامرئی
• موضوع WWD در سال ۲۰۲۱: ارزش گذاری آب
• موضوع روز جهانی آب در سال ۲۰۲۰: آب و تغییرات آب و هوا
• موضوع این روز در سال ۲۰۱۹: هیچ کس نباید نادیده گرفته شود (خدمات آب باید نیازهای گروه‌های حاشیه نشین را برآورده کند و صدای آن‌ها در فرآیندهای تصمیم گیری شنیده شود).
• موضوع روز جهانی آب در سال ۲۰۱۸: طبیعت برای آب
• موضوع WWD در سال ۲۰۱۷: چرا آب را هدر می‌دهیم؟
• موضوع WWD در سال ۲۰۱۶: آب بهتر، مشاغل بهتر
• موضوع روز جهانی آب در ۲۰۱۵: آب و توسعه پایدار
• موضوع WWD برای سال ۲۰۱۵: آب و انرژی
• موضوع روز جهانی آب در سال ۲۰۱۴: سال بین المللی همکاری
• موضوع این روز در ۲۰۱۲: امنیت آب و غذا
• موضوع WWD در سال ۲۰۱۱: آب برای شهرها
• موضوع در سال ۲۰۱۰: آب پاک برای جهانی سالم
• موضوع روز جهانی آب ۲۰۰۹: ترانس آب
• موضوع این رویداد در سال ۲۰۰۸: بهسازی سیستم تخلیه فاضلاب
• موضوع WWD در سال ۲۰۰۷: مقابله با کمبود آب
• موضوع روز جهانی آب ۲۰۰۶: آب و فرهنگ
• موضوع WWD در سال ۲۰۰۵: دهه بین المللی اقدام آب برای زندگی
• موضوع WWD در سال ۲۰۰۴: آب و فاجعه (اثرات مضری که آب بر توسعه اجتماعی-اقتصادی و سلامت انسان دارد)
• موضوع روز جهانی آب ۲۰۰۳: آب برای آینده
• موضوع WWD در سال ۲۰۰۲: آب برای توسعه
• موضوع ۲۰۰۱: آب برای سلامتی
• موضوع روز جهانی آب ۲۰۰۰: آب برای قرن بیست و یکم
• موضوع ۱۹۹۹: همه در پایین دست زندگی می کنند
• موضوع سال ۱۹۹۸: آب‌های زیرزمینی، منابع آبی نامرئی
• موضوع روز جهانی آب ۱۹۹۷: آب جهان؛ آیا به اندازه کافی وجود دارد؟
• موضوع این روز در سال ۱۹۹۶: آب برای شهرهای خشک و کم آب
• موضوع WWD در سال ۱۹۹۵: آب و زنان
• موضوع WWD سال ۱۹۹۴: مراقبت از منابع آب ما وظیفه همه است.
ایده‌های مختلف برای بزرگداشت روز جهانی آب
مردم سرتاسر جهان هر ساله، با شور و شوق زیادی این روز را جشن می‌گیرند، همچنین مراسمی با نام جشن آب دارند که هدف از آن قدردانی از این نعمت الهی است. در این قسمت به بررسی راهکار و ایده‌های کاربردی برای بزرگداشت این روز می‌پردازیم:
۱. هنگام مسواک زدن، فراموش نکنید که شیر آب را ببندید.
۲. تماشای مستندهای مرتبط با بحران آب که می‌تواند در صرفه‌جویی مصرف آب تاثیرگذار باشد را از یاد نبرید.
۳. آموزش مسئولیت‌پذیری فرزندان در برابر منابع آبی
۴. کاشت درختان بیشتر برای محافظت از محیط زیست
۵. استفاده از کالاهای بازیافتی
۶. تمیز کردن سواحل رودخانه ها، برکه ها یا دریاچه ها و غیره
۷. صرفه جویی در مصرف آب و بازیافت آب
تصفیه و بازیافت آب مصرفی در صنایع مختلف
تصفیه و بازیافت آب مورد استفاده در مصارف مختلف صنعتی و خانگی، تاثیر زیادی بر روی صرفه جویی در مصرف آب خواهد داشت. این اقدام می‌تواند یکی از اهداف مهم برای شرکت کنندگان در رویدادهای روز جهانی آب باشد. یکی از راهکارهای ارائه شده برای استفاده مجدد از پساب‌های صنعتی و بهداشتی، استفاده از سیستم فیلتراسیون مناسب است. سیستم فیلتراسیون مورد استفاده در توانایی حذف آلاینده‌ها، باکتری‌ها و ذرات فلزی مضر در آب را دارند. در این سیستم‌ها معمولا از فیلترهای مختلفی برای تصفیه آب استفاده می‌شود.
