راهنمای کشوری مدیریت فاضلاب بیمارستانی

یکی از منابع مهم تولید فاضلاب در سطح اجتماع، بیمارستانها، سایر مراکز ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی درمانی، آزمایشگاههای تشخیص طبی و آزمایشگاههای تحقیقات پزشکی هستند که به فاضلاب تولیدی آنها فاضلاب بیمارستانی گفته می‌شود. با توجه به امکان حضور آلاینده‌های خطرناک نظیر میکروارگانیسم‌های بیماری زا، مواد دارویی، فلزات سنگین، مواد شیمیایی مصرفی در آزمایشگاه‌ها، عوامل گندزدا، رادیوایزوتوپها و… در فاضلاب بیمارستانی، مدیریت صحیح آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در صورت عدم مدیریت صحیح، تهدید بزرگی برای سلامت جامعه و محیط زیست بشمار می‌رود.

امروزه تجمع ترکیبات فعال دارویی در محیط‌های آبی به عنوان یکی از مشکلات زیست‌محیطی مطرح شده است. بسیاری از فرآورده‌های دارویی که در مراقبتهای پزشکی استفاده می‌شوند، در بدن انسان به طور کامل حذف نمی‌گردند. اغلب آنها کمی تغییر شکل یافته و برخی بدون تغییر با مولکولهای قطبی (مانند گلوکورونیدها) ترکیب شده و دفع می شوند. این پیوندها در طول تصفیه فاضلاب به راحتی شکسته شده و بدین ترتیب غلظت فرآورده‌های دارویی در فاضلاب افزایش می‌یابد. این ترکیبات در طی فرایندهای تصفیه فاضلاب نیز به طور کامل حذف نمی‌شوند و وارد آبهای پذیرنده می‌شوند. در برخی از بررسی‌های انجام شده در اتریش، برزیل، کانادا، کرواسی، انگلستان، آلمان، یونان، ایتالیا، اسپانیا، سوئیس، هلند و ایاالت متحده، بیش از هشتاد ترکیب از فرآورده‌ها و متابولیت‌های دارویی در محیط‌زیست آبی شناسایی شده‌اند. چندین فرآورده دارویی فعال از گروه‌های دارویی مختلف در غلظتهای بیش از یک میکروگرم بر لیتر در نمونه‌های فاضلاب خام و تصفیه شده و همچنین در چندین نمونه از آبهای سطحی که در پایین‌دست محل تصفیه‌خانه فاضلاب قرار داشتند، یافت شده است. فرآورده‌های دارویی مانند اسید کلوفیبری، کرمامازپین، پریمیدون و… تحت شرایط ویژه قادرند به لایه‌های زیرین خاک نفوذ کنند، به طوری که این مواد در چندین نمونه از آبهای زیرزمینی در آلمان ردیابی شده‌اند. عالوه بر ایجاد اثرات سمیت حاد و مزمن در انسان و سایر موجودات زنده، مشکل دیگر ناشی از ورود داروها به محیط‌زیست مربوط به انتشار آنتی‌بیوتیکها در محیط می‌شود که مقاومت باکتریها را افزایش می‌دهد؛ این اثر طی چندین سال گذشته بارها گزارش شده است.

به کلیه اقدامات قابل انجام برای کاهش خطرات بهداشتی و زیست‌محیطی فاضالب بیمارستانی، مدیریت فاضلاب بیمارستانی گفته می‌شود. در مدیریت فاضلاب بیمارستانی از سه راهکار استفاده می‌شود: (۱) کاهش تولید فاضلاب یا مدیریت کمیت فاضلاب بیمارستانی، (۲) کاهش ورود آلاینده‌ها

به فاضلاب یا مدیریت کیفیت فاضلاب بیمارستانی و (۳) تصفیه و دفع اصولی فاضلاب بیمارستانی. در این رهنمود مدیریت فاضلاب بیمارستانی در سه بخش مذکور مورد بحث قرار می‌گیرد.

<< ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>

لطفا برای دانلود “راهنمای کشوری مدیریت فاضلاب بیمارستانی” از لینک زیر استفاده نمایید.

دانلود فایل