تجزیه و تحلیل نظام مند یک دهه پژوهش های حوزه سلامت کار در ایران

مقدمه: نظر به توجه روزافزون به سلامت نیروی‌ کار و از سویی افزایش تولیدات علمی در قالب  مقالات علمی پژوهشی، هدف از این تحقیق تجزیه و تحلیل نظامند پژوهش‌ها در حوزه سلامت نیروی کار در مجلات علمی کشور بوده‌است.

روش بررسی: این مطالعه بصورت مقطعی و گذشته نگر برای دوره‌ای ده ساله از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۳ در میان مجلات تخصصی حوزه سلامت نیروهای کار و بهداشت حرفه‌ای انجام پذیرفت. داده ها با استفاده شیوه تحلیل محتوا، به کمک چک لیست محقق ساخته و از طریق تمام شماری مقالات گردآوری گردید.

یافته‌ها: داده‌های حاصل از استخراج ۹۲۷ مقاله از ۵ نشریه تخصصی طی دوره ای ده ساله گویای روند روبه رشد انتشار مقالات فارسی و انگلیسی بود. اکثر پژوهش ها در خصوص سلامت جسمی و پس از آن پیرامون سلامت روانی به اجرا در آمده بودند. از نظر عوامل زیان‌‌آور، عوامل ارگونومیک با نسبت ۲۷/۲۴ درصد بیشترین سهم مقالات و پژوهش ها را به خود اختصاص داد. تنها ۵۴/۱۱درصد از مقالات مورد بررسی از نوع مداخله‌ای  بود و نشانی از مطالعات همگروهی یا کوهورت در مقالات یافت نشد.

نتیجه گیری: یافته های این مطالعه که از نوع علم سنجی است، از عدم توازن پژوهش ها در حوزه سلامت نیروی کار حکایت دارد. بگونه ای که برخی عوامل زیان آور مانند عوامل ارگونومیک مورد تاکید بسیار و بعضی از ابعاد سلامت مانند سلامت اجتماعی مورد غفلت قرار گرفته است. با توجه به وضعیت موجود، تعیین اولویت های کشوری به منظور توزیع متعادل پژوهش در زمینه سلامت نیروهای کار لازم به نظر می رسد.