تأثیر قطر ابزار دستی غیر قدرتی در میزان راحتی و حداکثر گشتاور تولید شده دست

فصلنامه تخصصی انجمن ارگونومی و مهندسی عوامل انسانی ایران

دوره ۳ – شماره ۲ – سال ۱۳۹۴

نویسنده : محمد صادق سهرابی

چکیده :

مقدمه: ضعف طراحی ابزار دستی و عدم تناسب آن با کاربر یکی از اصلی‌ ترین ریسک فاکتورهای اختلالات اسکلتی-عضلانی اندام فوقانی شناخته شده است. آسیب ­های ناشی از ابزارهای دستی تقریباً ۹% از کل آسیب­ های ناشی از کار را شامل می­ شود. هدف از انجام این مطالعه بررسی تأثیر قطر ابزار در میزان راحتی و حداکثر گشتاور تولید شده دست و برآورد قطر بهینه ابزار دستی بوده است.

مواد و روش ­ها: شرکت‌کنندگان شامل ۱۲ نفر (۶ مرد و ۶ زن) با میانگین سنی ۲۴.۷ و انحراف معیار ۵.۸۴ سال می‌باشد. روش پژوهش بدین صورت بوده که هریک از شرکت‌کنندگان با ۷ دسته ابزار با قطرهای متنوع به‌ وسیله ابزار محقق ساخته سنجش گشتاور دست شروع به اعمال نیرو و چرخاندن دسته ابزار با تمام نیرو می‌کردند. سپس مدت زمان آزمون، حداکثر گشتاور و میزان راحتی دسته ابزار سنجیده و در نهایت آنالیز واریانس و آزمون تی صورت گرفته است.

یافته‌ها: میانگین حداکثر گشتاور ۱.۸۸ و انحراف معیار ۰.۹۵ نیوتن متر، مدت زمان رسیدن به حداکثر گشتاور ۱۳.۹۶ و انحراف معیار ۹.۰۳ ثانیه، میانگین راحتی ۳.۲۷ و انحراف معیار ۱.۴۸ در بازه ۱-۷ نمره‌ای به دست آمده است. تفاوت معنی­ دار بین حداکثر گشتاور تولید شده بین دو گروه مردان و زنان مشاهده شد (۰.۰۰۱ >P). میانگین حداکثر گشتاور ۳.۰۳۴ نیوتن متر و حداکثر سطح راحتی با میانگین ۴.۶۷ در قطر چنگش ۳۸ میلی‌متر به دست آمد.

نتیجه‌گیری: قطر بهینه برای بیشینه شدن راحتی کاربر و حداکثر گشتاور دست ۳۸ میلی‌متری توصیه می­ گردد.

واژه‌های کلیدی : چنگش ، گشتاور دست ، ابزار دستی غیر قدرتی