فهرست مطالب :
- سخن معاون روابط کار
- مقدمه ناشر
- فصل اول: شناخت مبانی روش های جوشکاری و برشکاری
- ۱-۱ مقدمه
- ۲-۱ آشنایی با برخی از فرایندهای جوشکاری ذوبی
- ۱-۲-۱ فرایند جوشکاری قوسی الکترود دستی (SMAW)
- ۲-۲-۱ فرایند جوشکاری قوسی زیرپودری (SAW)
- ۳-۲-۱ فرایند جوشکاری قوسی با الکترود توپودری (FCAW)
- ۴-۲-۱ فرایند جوشکاری قوسی تحت حفاظت گاز (GMAW)
- ۵-۲-۱ فرایند جوشکاری قوسی گاز تنگستن ( GTAW)
- ۶-۲-۱ فرایند جوشکاری مقاومتی نقطه ای (RSW)
- ۷-۲-۱ فرایند جوشکاری پرتو لیزر (LBW)
- ۸-۲-۱ فرایند جوشکاری پرتو الکترونی (EBW)
- ۹-۲-۱ فرایند جوشکاری گازی اکسی سوخت (OFW)
- ۳-۱ فرایندهای برشکاری
- ۱-۳-۱ برشکاری توسط اره نواری
- ۲-۳-۱ برشکاری و سایش کاری توسط دستگاه فرز دستی
- ۳-۳-۱ برشکاری توسط انواع قیچی
- ۴-۳-۱ برشکاری گازی اکسی سوخت (OFC)
- ۵-۳-۱ برشکاری لنس
- ۶-۳-۱ برشکاری با الکترود کربنی و هوا (ACAC)
- ۷-۳-۱ برشکاری قوس پلاسما (PAC)
- ۸-۳-۱ برشکاری و شیارزنی توسط الکترود روپوش دار فرایند الکترود دستی
- ۹-۳-۱ برشکاری قوس الکتریکی دستی با الکترود روپوش دار توخالی و گاز اکسیژن (اکسی – آرک)
- ۱۰-۳-۱ برشکاری با اشعه لیزر
- فصل دوم: شناسایی انواع مخاطرات در عملیات جوشکاری و برشکاری
- ۲-۱ آشنایی با خطرات جوشکاری و برشکاری
- ۱-۱-۲ خطرات ایمنی جوشکاری
- ۲-۱-۲ خطرات جوشکاری در محیط های بسته
- ۳-۱-۲ خطرات گازهای تحت فشار
- ۴-۱-۲ خطرات بهداشتی جوشکاری
- ۵-۱-۲ سایر خطرات تهدیدکننده سلامتی
- ۲-۲ اهمیت ایمنی
- -۳-۲ مقررات عمومی، مدیریت و نظارت
- ۱-۳-۲ تنظیمات و نصب
- ۲-۳-۲ مسئولیت ها
- فصل سوم: شناخت مبانی و اصول پیشگیری از حریق در جوشکاری و برشکاری و راه های کنترل
- ۱-۳ مناطق حاوی مواد قابل احتراق
- ۱-۱-۳ شرایط برای برشکاری یا جوشکاری
- ۲-۱-۳ کار قابل جابه جایی
- ۳-۱-۳ خطرات حریق قابل جابه جایی
- ۴-۱-۳ کار و خطرات حریق غیرقابل جابه جایی
- ۲-۳ حفاظت در مقابل آتش
- ۱-۲-۳ خاموش کننده ها و آب پاش ها
- ۲-۲-۳ ناظران آتش
- ۳-۲-۲ ناظران آتش اضافی
- ۴-۲-۳ وظایف ناظر آتش
- ۳-۳ مجوز کار داغ
- ۴-۳ جوشکاری یا برشکاری محفظه ها
- فصل چهارم: شناخت مبانی ایمنی برق در عملیات جوشکاری و برشکاری
- ۱-۴ مقدمه
- ۲-۴ منابع شوک الکتریکی
- ۳-۴ انتخاب تجهیزات
- ۴-۴ نصب و راه اندازی
- ۵-۴ اتصال زمین
- ۶-۴ اتصالات و کابل ها
- ۷-۴ کاربری
- ۸-۴ اصلاح و نگهداری
- ۹-۴ عملیات جوشکاری چند قوسه
- ۱۰-۴ اقدامات احتیاطی ویژه برای افراد استفاده کننده از باتری قلب
- فصل پنجم: شناخت اصول ایمنی در کپسول ها و سیلندرهای عملیات جوشکاری و برشکاری
- ۱-۵ محفظه ها و سیلندرهای گاز
- ۱-۱-۵ پُرُ کردن
- ۲-۱-۵ استفاده و انبارش
- ۳-۱-۵ برداشت گاز
- ۴-۱-۵ ابزارهای آزادسازی فشار
- ۲-۵ سیلندرها و مخازن برودتی
- ۳-۵ رگلاتورها (تنظیم کننده ها)
- ۴-۵ منیفولدها
- ۱-۴-۵ سیستم های لوله کشی
- ۵-۵ اکسیژن
- ۶-۵ گازهای سوختنی
- ۱-۶-۵ آتش سوزی حاصل از گاز سوختنی
- ۷-۵ گازهای محافظ
- فصل ششم: آشنایی با قوانین و مقررات و آیی ننامه حفاظت فنی و بهداشت کار در عملیات جوشکاری و برشکاری
- ۱-۶ مقدمه
- ۲-۶ هدف و دامنه شمول
- ۳-۶ تعاریف
- ۴-۶ مقررات عمومی
- ۵-۶ مقررات مربوط به جوشکاری و برشکاری با گاز
- ۶-۶ مقررات مربوط به عملیات جوشکاری و برشکاری با برق
- فصل هفتم: آشنایی با اهمیت و لزوم استفاده از وسایل حفاظت فردی در عملیات جوشکاری و برشکاری
- ۱-۷ مقدمه
- ۲-۷ آیین نامه وسایل حفاظت فردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
- ۳-۷ محافظت از چشم، صورت و سر
- ۱-۳-۷ الزامات خاص فرایندها
- ۴-۷ محافظت از دست، پا و بدن
- ۵-۷ محافظت شنوایی
- ۶-۷ محافظت از تنفس
- فصل هشتم: برخی از حوادث و سوانح رخ داده در عملیات جوشکاری
- ۱-۸ مقدمه
- ۲-۸ آتش سوزی در هنگام جوشکاری مخازن
- ۳-۸ از بین رفتن کل یک مغازه مکانیکی پس از آتش سوزی ناشی از جوشکاری
- ۴-۸ انفجار در کارگاه
- ۵-۸ انفجار مرگبار در سکوی نفتی
- ۶-۸ آتش سوزی در خانه جوشکار حرفه ای
- ۷-۸ حادثه آتش سوزی مرگبار در دو کارخانه واقع در شازند
- فصل نهم: بیماری های ناشی از کار در عملیات جوشکاری و برشکاری
- ۱-۹ مقدمه
- ۲-۹ آسیب های اسکلتی عضلانی در جوشکاری
- ۱-۲-۹ خطرهای اسکلتی عضلانی رایج در عملیات جوشکاری
- ۳-۹ عوارض حاد تنفسی
- ۱-۳-۹ تحریک گلو و مجاری تنفسی بزرگ تر در ریه ها
- ۲-۳-۹ آسم حاد ناشی از تحریک کننده
- ۳-۳-۹ تب ناشی از بخار فلز
- ۴-۳-۹ ذات الریه حاد
- ۴-۹ عوارض مزمن بر تنفس
- ۱-۴-۹ سرطان ریه
- ۲-۴-۹ بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)
- ۳-۴-۹ بیماری معروف به ریه جوشکار
- ۴-۴-۹ آسم شغلی
- ۵-۹ خفگی در هنگام جوشکاری در یک فضای بسته
- ۶-۹ سایر اثرات جوشکاری بر سلامتی
- ۱-۶-۹ اثرات پوستی
- ۲-۶-۹ اثرات عصبی
- ۳-۶-۹ ملانوم چشمی
- ۴-۶-۹ چشم قوس زده شده
- ۵-۶-۹ سر و صدا و ارتعاش
- فصل دهم: شناخت عوامل زیان آور محیط کار در جوشکاری و برشکاری
- ۱-۱۰ پوشش ها
- ۲-۱۰ فلز پایه
- ۳-۱۰ فلز پُُرکننده
- ۱-۳-۱۰ فلز پُُرکننده جدید
- ۲-۳-۱۰ فلز پُُرکننده قدیمی
- ۴-۱۰ باقی مانده محتویات مخازن
- ۵-۱۰ کارگران و فرایندهای در مجاورت کار
- ۶-۱۰ بررسی جایگزین های جوشکاری و برشکاری
- ۷-۱۰ برشکاری با جت آب/آب ساینده
- فصل یازدهم: شناخت اصول ایمن حمل بار و انبارش در عملیات جوشکاری و برشکاری
- ۱-۱۱ اصول ایمنی در حمل بار
- ۲-۱۱ اصول ایمنی انبارش کالا
- فصل دوازدهم: ملاحظات ایمنی خاص فرایندهای مختلف جوشکاری
- ۱-۱۲ مقدمه
- ۲-۱۲ ملاحظات ایمنی خاص فرایندهای جوشکاری
- ۱-۲-۱۲ جوشکاری و برشکاری گازی اکسی سوخت
- ۲-۲-۱۲ جوشکاری و برشکاری قوس الکتریکی
- ۳-۲-۱۲ جوشکاری مقاومتی
- ۴-۲-۱۲ جوشکاری با فرکانس بالا
- ۵-۲-۱۲ جوشکاری با پرتو الکترونی
- ۶-۲-۱۲ جوشکاری و برشکاری با پرتو لیزر
- ۷-۲-۱۲ جوشکاری اصطکاکی
- ۸-۲-۱۲ جوشکاری انفجاری
- ۹-۲-۱۲ جوشکاری فراصوتی
- ۱۰-۲-۱۲ جوشکاری ترمیت
- ۳-۱۲ ایمنی در عملیات جوشکاری رباتیک
- فصل سیزدهم: ملاحظات ایمنی مربوط به جوشکاری و برشکاری در شرایط خاص
- ۱-۱۳ مسائل ایمنی مربوط به جوشکاری در فضاهای بسته
- ۱-۱-۱۳ آیین نامه ایمنی کار در فضای بسته وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
- ۲-۱-۱۳ جوشکاری در فضاهای بسته
- ۲-۱۳ مسائل ایمنی مربوط به جوشکاری زیر آب
۱-۲-۱۳ دستورالعمل های عملی و ایمن - ۲-۲-۱۳ ارتباطات دوطرفه
- ۳-۲-۱۳ تجهیزات الکتریکی
- ۴-۲-۱۳ تجزیه و تحلیل خطرات شغلی
- ۵-۲-۱۳ اجرای کار
- ۶-۲-۱۳ بازرسی ها و آزمون ها
- ۷-۲-۱۳ پرسنل پشتیبانی
- ۳-۱۳ مسائل ایمنی مربوط به جوشکاری و برشکاری در ارتفاع
- ۴-۱۳ جوشکاری و برشکاری روی خطوط لوله و تجهیزات در سرویس
- ۱-۴-۱۳ راهنمای ایمنی در عملیات جوشکاری و برشکاری شرکت ملی نفت ایران
- ۲-۴-۱۳ طبقه بندی شاغلین مرتبط با فرایند جوشکاری در احداث خطوط لوله انتقال گاز و مسائل ایمنی مربوط به هر طبقه
- فصل چهاردهم: اصول تهویه در جوشکاری و برشکاری
- ۱-۱۴ مقدمه
- ۲-۱۴ تهویه عمومی
- ۳-۱۴ تهویه موضعی
- ۴-۱۴ جوشکاری در فضای بسته
- فصل پانزدهم: شناخت اصول مدیریت بحران و واکنش در شرایط اضطراری در عملیات جوشکاری و برشکاری
- ۱-۱۵ مقدمه
- ۲-۱۵ تعریف بحران
- ۳-۱۵ مراحل مدیریت بحران
- ۴-۱۵ خطرات بهداشتی و ایمنی در محل کار جوشکاری
- ۵-۱۵ مدیریت خطرات مرتبط با عملیات جوشکاری
- مراجع
- فصل شانزدهم: مدیریت ریسک در عملیات جوشکاری و برشکاری و چک لیست ایمنی
- ۱-۱۶ کلیاتی در رابطه با مدیریت ریسک
- ۲-۱۶ جایگاه شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک در استاندارد ISO45001
- ۳-۱۶ روش ها و تکنیک های مختلف ارزیابی و مدیریت ریسک
- ۴-۱۶ ارزیابی ریسک با تکنیک آنالیز حالات بالقوه شکست و آثار آن (FMEA)
- ۵-۱۶ مطالعات موردی ارزیابی ریسک در عملیات جوشکاری
- ۶-۱۶ چک لیست ارزیابی ایمنی جوشکاری و برشکاری
- فصل هفدهم: برخی از استانداردهای معتبر مربوط به ایمنی در جوشکاری و برشکاری
- ۱-۱۷ استانداردهای آمریکایی
- ۲-۱۷ استانداردهای اروپایی و بین المللی
- مراجع
شناخت مبانی روش های جوشکاری و برشکاری
۱-۱ مقدمه
جوشکاری عبارت از «اتصال موضعی فلزات یا غیرفلزات با یکدیگر از طریق اعمال حرارت، فشار یا هر دو با استفاده از فلز پُُرکننده و یا بدون استفاده از آن » است. در هر فرایند جوشکاری، عوامل مختلفی در دستیابی به جوش با کیفیت مطلوب، مؤثرهستند. این عوامل شامل نوع منبع انرژی جهت تولید حرارت، روش محافظت از حوضچه مذاب در برابر اتمسفر، فلز پُُرکننده (در صورت لزوم)، تکنیک جوشکاری و غیره می باشند.
فرایندهای جوشکاری به دو گروه فرایندهای جوشکاری ذوبی و فرایندهای جوشکاری حالت جامد تقسیم می شوند.
برخی از متداول ترین فرایندهای جوشکاری ذوبی در زیر فهرست شده اند:
- جوشکاری قوسی الکترود دستی؛
- جوشکاری قوسی فلزی تحت پوشش گاز محافظ؛
- جوشکاری قوسی توپودری؛
- جوشکاری قوسی تنگستن تحت پوشش گاز محافظ؛
- جوشکاری قوسی زیرپودری؛
- جوشکاری قوسی پلاسما؛
- جوشکاری سرباره الکتریکی؛
- جوشکاری گازی اکسی سوخت؛
- جوشکاری زائده ای؛
- جوشکاری با پرتو لیزر؛
- جوشکاری با پرتو الکترونی؛
- جوشکاری مقاومتی نقطه ای.
برخی از متداول ترین فرایندهای جوشکاری حالت جامد نیز عبارت اند از:
- جوشکاری اصطکاکی؛
- جوشکاری اصطکاکی تلاطمی؛
- جوشکاری انفجاری؛
- جوشکاری اولتراسونیک؛
- جوشکاری نفوذی.
<< ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>
لطفا برای دانلود “ایمنی کار در عملیات جوشکاری و برشکاری ویژه بازرسان کار و مسئولین ایمنی” از لینک زیر استفاده نمایید.
