پایش شغلی و بیولوژیکی کارگران مواجهه یافته با گرد و غبار هوابرد در معدن سنگ آهن گل گهرسیرجان : مطالعه مورد-شاهدی

توضیحات :

مجله علمی پژوهشی سلامت کار ایران

دوره ۱۶ – شماره ۱ – سال ۱۳۹۸

نویسندگان : مهوش صفی نژاد ، منصور رضازاده آذری ، رضوان زنده دل ، آتنا رفیعی پور ، سهیلا خداکریم ، بهنام خدارحمی

چکیده :

زمینه و هدف: معدنکاری از جمله مشاغل مهم مواجهه با آلاینده‌های هوابرد می‌باشد. بر اساس گزارش اداره سلامت و ایمنی معادن ایالات متحده آمریکا، میزان تلفات و بیماری های ناشی از کار در معادن تقریبا شش برابر صنایع دیگر است. گردوغبار تولید شده در معادن می تواند عامل بروز سمیت سیستمیک، سرطان و افزایش ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی باشد. مواجهه با ذرات اکسید آهن بعنوان عامل افزایش ریسک ابتلا به سرطان ریه در کارگران معادن سنگ آهن، جوشکاران و تولید کنندگان فولاد، مطرح شده است. با توجّه به شیوع بالای بیماری‌ها و جمعیت زیاد کارگران در معادن سنگ آهن، هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر مواجهه کارگران سنگ آهن با گردوغبار کلی استنشاقی معدن و ترکیبات آهن بر شاخص بیولوژیکی مالون‌دی‌آلدئید در نظر گرفته شد.

روش بررسی: در این مطالعه ۹۲ نفر از کارگران سالم غیرسیگاری معدن گل‌گهر سیرجان بعنوان گروه مواجهه و ۴۸ نفر از کارکنان اداری بعنوان گروه شاهد انتخاب شدند. نمونه‌برداری فردی جهت تعیین مقدار مواجهه با گردوغبار کلی استنشاقی و ترکیبات آهن به ترتیب مطابق با روش‌های NIOSH0600 و OSHA–Id121 و با استفاده از پمپ نمونه‌بردار فردی ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ سیکلون ﺣﺎوی ﻓﯿﻠﺘﺮ ﻏﺸﺎیﯽ استر سلولزی با دبی ۷/۱ لیتر بر دقیقه، در یک شیفت معمول کار در معدن انجام شد. اندازه گیری میزان مواجهه با گردوغبار کلی قابل استنشاق به روش وزن‌سنجی با استفاده از ترازوی الکترونیکی و آنالیز ترکیبات آهن با دستگاه اسپکتروسکوپی جذب اتمی انجام شد. به منظور تعیین سطح سرمی مالون‌دی‌آلدئید از کیت MDA خریداری شده از شرکت ZellBio GmbH و دستگاه اسپکتروفتومتر نور مرئی در طول موج ۵/۵۳۱ نانومتر استفاده شد. همبستگی میان میزان مواجهه با گرد و غبار کلی استنشاقی و ترکیبات آهن با سطح سرمی مالون‌دی‌آلدئید، توسط نرم‌افزار SPSS بررسی شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد مواجهه با گردوغبار کلی استنشاقی معدن و همچنین ترکیبات آهن در گروه مواجهه (به ترتیب ۸/۲۴و ۹/۲ میلی گرم بر متر مکعب) بصورت معنی‌داری از میزان مواجهه در گروه شاهد(به ترتیب ۵۹/۰و ۰۲۳/۰ میلی گرم بر متر مکعب) بالاتر بود(۰۰۱/۰p<). میزان مالون‌دی‌آلدئید سرم در گروه مواجهه (۶/۴۱ میکرو مول بر لیتر) نیز بصورت معنی‌داری بالاتر از گروه شاهد(۵/۲۲ میکرو مول بر لیتر) بود(۰۰۱/۰p<). بر اساس نتایج آزمون آماری اسپیرمن، میان پارامترهای میزان مواجهه با گردوغبار کلی استنشاقی و ترکیبات آهن ارتباط مثبت معنی‌داری مشاهده شد(۸۳۵/۰r= و ۰۰۱/۰p<) اما همبستگی میان پارامترهای میزان مواجهه با گردوغبار کلی استنشاقی و مواجهه با  مواجهه با ترکیبات آهن با میزان مالون‌دی‌آلدئید سرم خون افراد گروه مواجهه به ترتیب (۰۰۶/۰r=  و ۹۵/۰p=) و (۰۲۲/۰ r= و ۸۴/۰p=) ارتباط معنی‌داری وجود نداشت.

نتیجه‌گیری: علی‌رغم عدم مشاهده همبستگی آماری معنی‌دار، میان مواجهه با گردوغبار و ترکیبات آهن قابل استنشاق با مالون‌دی‌آلدئید سرم که می‌تواند ناشی از وجود عوامل مداخله‌گری مانند سیلیس کریستالی، آزبست، عوامل فیزیکی و فلزات سنگین در بخش‌های مختلف معدن باشد، بیشتر بودن مواجهه کارگران با ترکیبات مذکور نسبت به حدود مجاز مواجهه شغلی آنها و همچنین بالاتر بودن میزان شاخص استرس اکسیداتیو مالون‌دی‌آلدئید در سرم خون افراد گروه مواجهه در مقایسه با افراد گروه شاهد، لزوم انجام مطالعات جامع‌تر‌ پایش بیولوژیکی را خاطر نشان می‌نماید.

واژه‌های کلیدی : گرد و غبار آهن ، پایش شغلی ، مالون‌دی‌آلدئید ، معدن سنگ آهن گل گهر

 << ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >> 

دانلود فایل