توضیحات :
فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست
دوره ۱۶ ، ویژه نامه شماره ۱ ، زمستان ۱۳۹۳
نویسندگان : وحید یزدانی ، بیژن قهرمان ، کامران داوری ، ابراهیم فاضلی
چکیده :
زمینه و هدف: با توجه به حجم گسترده کاربرد فاضلاب های شهری و خانگی در اراضی زراعی و کشاورزی حواشی شهرهای بزرگ کشور، امروزه تحقیقات منطقه ای در این زمینه و مشاهده اثرات مختلف آبیاری با فاضلاب از اهمیت به سزایی برخوردار است.
روش بررسی: در این تحقیق از پساب خروجی تصفیه خانه فاضلاب پرکند آباد مشهد (۶/۱۴=SAR، ۱۳۸=TSS و ۵/۱۶۹=BOD) و آب چاه (۷۴۰=EC میکرو موس بر سانتیمتر) به عنوان شاهد استفاده شد. آبیاری و انجام آزمایشات در کرتهای به مساحت ۴ متر مربع صورت پذیرفت، که اطراف آن ها توسط خاک مزرعه احاطه شده بود. توسط تیمارهای آب چاه و پساب فاضلاب، کرتها به ترتیب یک الی پنج بار و به مقدار ۱۵۰ میلیمتر مورد آبیاری قرار گرفت. سپس توسط استوانه های هم مرکز مقدار نفوذ و بر اساس آن هدایت هیدرولیکی اشباع بالای سطح ایستابی برآورد شد. سایر پارامترهای فیزیکی و شیمیایی خاک کرتها بر اساس رهنمودهای ارایه شده در کتاب روش استاندارد اندازه گیری شدند.
یافته ها: آبیاری با فاضلاب بر چگالی ظاهری خاک تاثیر گذاشته و مقدار آن را کاهش داد، به طوری که با افزایش ۱، ۲، ۳، ۴ و ۵ بار فاضلاب به ترتیب کاهشی برابر ۲، ۶/۶، ۴، ۷/۱۵ و ۶/۱۷ درصد به دست آمد. همچنین با افزایش تعداد آبیاری با پساب فاضلاب، مقدار یونهای سدیم، فسفر، نیترات و نیکل افزایش یافت به طوری که بیشترین افزایش در یون نیترات (۳۸ درصد) و سدیم (۸۴ درصد) مشاهده گردید. مقدار شدت نفوذ در کرتهای آبیاری با آب (به هم خوردگی ساختمان خاک) و فاضلاب کمتر از حالت بدون آبیاری بود، ضمن این که در کرتهای آبیاری شده توسط فاضلاب کاهش چشمگیرتری مشاهده شد. همچنین از آبیاری دوم به دلیل تشکیل یک لایه سله، نفوذپذیری به (۰۳۴/ میلیمتر در دقیقه در آبیاری دوم) میزان نهایی خود رسید، به طوری که نفوذپذیری تحت این لایه سله کنترل میشد. یکی از دلایل اصلی ایجاد لایه سله وجود یون سدیم در فاضلاب و اضافه شدن آن به خاک میباشد. به نظر میرسد که یون سدیم باعث پراکنده کردن ذرات خاک شده، که در این صورت ذرات ریز منافذ را پر نموده و از نفوذ آب جلوگیری میکند.
واژههای کلیدی : آبیاری ، خصوصیات خاک ، آب چاه ، پساب فاضلاب ، استوانههای هم مرکز
<< ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>
لطفا برای دانلود مقاله ” تاثیر پساب بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک ” از لینک زیر استفاده نمایید.