بررسی نقش کارایی پاسخ درک شده بر کاهش ریسک فاکتورهای ارگونومیکی در یکی از صنایع تولیدی شهرستان سبزوار

زمینه و هدف: اختلالات اسکلتی- عضلانی (MSDs) از دلایل عمده بروز ناتوانی کارگران، افزایش غرامت­ های پرداختی و کاهش بهره ­وری در کشورهای صنعتی و در حال توسعه می ­ باشند. بر اساس گزارش آمار دفتر کار آمریکا در سال ۲۰۱۰ اختلالات اسکلتی- عضلانی ۲۹ درصد از جراحات و بیماری­هایی که باعث غیبت از کار می­شود را به خود اختصاص داده است. هدف از مطالعه ­ی حاضر تعیین نقش کارایی پاسخ درک شده به­ عنوان یکی از ارکان تئوری انگیزش محافظت در کاهش ریسک فاکتورهای ارگونومیکی در یکی از صنایع تولیدی است.

روش بررسی: در این پژوهش مقطعی، ۱۵۸ نفر از کارگران یک صنعت مونتاژ مورد مطالعه قرار گرفتند. به­ منظور ارزیابی وضعیت ارگونومیکی ایستگاه­ های کاری از روش Quick Exposure Check استفاده شد. همچنین جمع ­آوری اطلاعات در مورد کارایی پاسخ درک شده از طریق مصاحبه اختصاصی با کارگران و به­ وسیله پرسشنامه طرح شده بر اساس تئوری انگیزش محافظت انجام شد. جهت بررسی روایی پرسشنامه مقادیر Content Validity Index و Content Validity Ratio محاسبه شد و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به­دست آمد.

یافته ها: نتایج حاصل از ارزیابی به روش QEC نشان داد که ۳۸% و ۸/۳۶% از افراد به ترتیب در سطح خطر متوسط و بالا قرار گرفتند. همچنین میان کارایی پاسخ درک شده کارگران با نمره­ی QEC و سطح اقدامات کنترلی همبستگی منفی معنی­ داری وجود داشت.

نتیجه گیری: با توجه به همبستگی منفی میان کارآمدی پاسخ درک شده با نمره QEC و سطح اقدامات کنترلی، طراحی برنامه ­ های آموزشی مبتنی بر تئوری انگیزش محافظت در جهت تقویت اعتقاد کارگران به کارآمدی رعایت اصول ارگونومیک در جهت کاهش ریسک فاکتورهای ارگونومیک مورد تأکید است.