بررسی تغییرات قائم دمای پتانسیل در چند دوره بحرانی آلودگی هوای تهران

توضیحات :

فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست

دوره ۱۲ – شماره ۳ –  پاییز ۱۳۸۹

نویسندگان : طاهره قسامی ، علی‌اکبر بیدختی ، عبدالله صداقت کردار ، فاطمه صحرائیان

چکیده :

دمای پتانسیل دمایی است که وقتی یک بسته هوا با دمای T و فشار p  به تراز فشاری۱۰۰۰ هکتوپاسکال  به صورت بی دررو منتقل می شود دمای آن به دمایی تغییر می یابد که به آن دمای پتانسیل می گویند. گرادیان دمای پتانسیل که برای آن اثر فشار روی دمای هوا تصحیح شده است می تواند به عنوان معیار پایداری هوا مورد استفاده قرارگیرد. در این مطالعه تغییرات گرادیان قائم دمای پتانسیل درلایه مرزی برای شرایط پایدار شبانه و ناپایدار روزانه در چند دوره (۳ تا ۴ روزه) بحرانی آلودگی هوای تهران در ماه‌های اکتبر، نوامبر و دسامبر ۲۰۰۱ و ژانویه ۲۰۰۲ محاسبه و بررسی شده است. داده‌های مورد استفاده مربوط به ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوای تهران و سازمان محیط زیست و نقشه‌های Skew-T سازمان هواشناسی کشوراست. بر این اساس وارونگی دمای سطحی که پتانسیل آلودگی هوا متناسب با شدت آن می باشد به سه گروه شدید، متوسط و ضعیف تقسیم بندی شده است. تغییرات مقادیر بیشینه غلظت برخی آلاینده های هوای تهران مانند NOx، SO2 و CO با تغییرات گرادیان قائم دمای پتانسیل همبستگی خوبی نشان می دهد. این ضریب همبستگی با توجه به حالات بررسی شده دراین مطالعه حدود ۴/۰ می‌باشد.

واژه‌های کلیدی : تغییرات قائم دمای پتانسیل ، پایداری و ناپایداری جو ، آلودگی هوا ، وارونگی دما