سازمان جهانی بهداشت در گزارش به روز شده ای درباره میزان آلودگی هوای شهرهای جهان، دو شهر زابل در ایران و آنیتشا در نیجریه را براساس دو شاخص ذرات معلق ۱۰ و دو و نیم میکرونی در هوا، به عنوان آلوده ترین شهرهای جهان معرفی کرد.
به گزارش نشریه گاردین، ریزگردهای معلق در هوا ۲.۵ تا ۱۰ میکرون قطر دارند؛ ریزگردهای ۱۰ میکرونی شامل گرد و غبار و ذرات حاصل از باد، خودروها، باد، دود،و به ویژه کربن حاصل از سوختن سوخت های فسیلی، مانند زغال سنگ، نفت و چوب هستند.
ذرات ۲.۵ میکرونی که حاصل هر گوته احتراق هستند، تنها از طریق میکروسکوپ قابل رویت هستند و پس از ورود به خون از راه ریه، به واسطه آسیب زیاد به سیستم خون رسانی قلب می توانند مرگبار باشند. میزان این ذرات شاخص اصلی برای ارزیابی آلودگی شهرهاست.
بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، شهر زابل دارای بیشترین میزان ریزگردهایی با قطر ۲.۵ میکرون است.
گاردین افزود: دمای زابل در تابستان به ۴۰ درجه و حتی بیشتر می رسد. این شهر گرفتار توفان های شدید گرد و غبار از سمت شمال به جنوب منطقه خود موسوم به بادهای ۱۲۰ روزه است. خشک شدن تالاب هامون به شرایط ناگوار اقلیمی این منطقه افزوده است. در سال گذشته میلادی میزان آلایندگی این شهر به ۴۰ برابر حد مجاز رسید که باعث مختل شدن شرایط زندگی در این شهر شد.
این در حالی است که در طول قرن ها، هامون عامل اصلی توسعه و یک خنک کننده طبیعی هوای منطقه بود، در حالی که اکنون به منبع گرد و غبار بدل شده است.
'محسن سلیمانی' مدیر پروژه ملی حفاظت از تالاب های ایران به گاردین گفت: آلودگی زابل با شهرهای صنعتی مانند تهران و پکن متفاوت است در واقع بادهای ۱۲۰ روزه هر سال به تشدید توفان های گرد و غبار این شهر می افزاید.
وی افزود: خشک شدن تالاب هامون و همچنین مدیریت نادرست منابع آب در گذشته این وضعیت را تشدید کرده است.
'کاوه مدنی' استاد مدیریت محیط زیست امپریال کالج لندن نیز به گاردین گفت: توسعه زیرساخت ها بدون توجه به تبعات زیست محیطی درازمدت و تاثیرات محیط زیستی، در افزایش آلودگی هوا در ایران دخیل است.
مدنی همچنین به رودخانه هیرمند و اختلاف با افغانستان بر سر این رودخانه اشاره کرد که به کمبود آب در این رودخانه و تشدید توفان گرد و غبار در منطقه منجر شده است.
گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۴ میلادی ، دهلی نو را به لحاظ میزان ذرات دو و نیم میکرونی در هوای ان، آلوده ترین شهر جهان معرفی کرده بود.
در فهرست امسال پایگاه داده های سازمان جهانی بهداشت، بیشتر از سه هزار شهر از ۱۰۳ کشور جهان در زمره آلوده ترین ها هستند. این رقم در سال ۲۰۱۴ ، ۱۶۰۰ شهر بود.
برخلاف زابل، آنیتشا در نیجریه با مشکل ذرات ریز ۱۰ میکرونی دست و پنجه نرم می کند.
مصرف سوخت های بی کیفیت و نیز دود حاصل از سوزاندن زباله ها، کشتی های قدیمی و کارگاهای تولید آهن موجب وخیم شدن آلودگی هوا در این شهر شده است. بر اساس آزمایش های به عمل امده، در هر متر مربع ۵۹۴ میکروگرم ریزگردهایی با قطر 10 میکرون و ۶۶ میکروگرم ریزگردهای مرگبار ۲.۵ میکرونی دیده شده است که نشان می دهد شرایط آلودگی هوا در آنیتشا دو برابر بدتر از شهرهای آلوده ای مانند تهران، کابل و پکن است.
آزمایش به عمل امده روی آب آنیتشا هم نشان داده است که میزان زیادی آرسنیک، جیوه، سرب، مس و آهن حاصل از پساب های صنعتی در آن وجود دارد. (ایرنا)
