روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه فرهنگ خطاپذیری (JCQ)

مجله علمی پژوهشی سلامت کار ایران

دوره ۱۴ – شماره ۱ – سال ۱۳۹۶

نویسندگان : یحیی رسول زاده ، اسلام شیرین زاده ، صادق حضرتی ، محمد اصغری جعفر آبادی

چکیده :

زمینه و هدف: فرهنگ خطاپذیری به مفهوم رویکرد منطقی به موضوع خطای انسانی و پذیرش جائزالخطا بودن انسان می باشد. ارزیابی خوب از فرهنگ خطا پذیری ( (Just Culture ) حاکم بر یک سازمان لازمه طراحی و پیاده سازی اقدامات پیشگیرانه موثر برای کاهش رویدادها و آسیب هاست. این مطالعه با هدف روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه فرهنگ خطاپذیری یا JCQ Just Culture Questionnaire)) طراحی و اجرا گردید.

روش بررسی: پرسشنامه JCQ حاوی ۲۷ سؤال در ۶ حیطه از فرهنگ خطا پذیری می باشد. دراین مطالعه نسخه فارسی پرسشنامه JCQ به روش استاندارد forward and backward translation تهیه گردید. برای بررسی روائی محتوائی، پرسشنامه مذکور در قالب فرم طراحی شده ای به ۲۸ نفر از اعضای پانل خبرگان در رشته ارگونومی ارسال گردیده و بر اساس نظرات اعلام شده، شاخص روایی محتوایی (CVI) و نسبت روائی محتوایی (CVR) محاسبه گردید. پایایی پرسشنامه بعد از تکمیل آن توسط ۲۲۱ نفر از پرسنل درمانی بیمارستانهای شهر اردبیل مورد بررسی قرار گرفت.

یافته ها: بعد از جمع بندی نتایج و محاسبه CVI و CVR و انجام اصلاحات لازم نهایتاً روائی تمامی گویه ها مورد تائید قرار گرفت. گستره آلفای کرونباخ حیطه های مختلف فرهنگ خطاپذیری از۶۵/۰ تا۸۹/۰ و مقدار آن برای کل پرسشنامه ۸۹۴/۰ بدست آمد که نشان می دهد گویه های پرسشنامه در تمامی ابعاد مورد سنجش از همسانی درونی بالایی برخوردار است .

نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که پرسشنامه فارسی JCQ ابزاری مناسب با روایی و پایایی قابل قبول بوده و برای ارزیابی فرهنگ خطا پذیری در سازمان ها و محیط های کار ایرانی قابل استفاده می باشد.

واژه‌های کلیدی : فرهنگ ایمنی ، خطای انسانی ، روان سنجی ، فرهنگ خطاپذیری ، ارگونومی ، پرسشنامه

<< ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>