تأثیر میدان‌های مغناطیسی با فرکانس بی‌نهایت پایین بر سطح هورمون‌های تیروئیدی موثر در خستگی

توضیحات :

مجله علمی پژوهشی سلامت کار ایران

دوره ۱۶ – شماره ۱ – سال ۱۳۹۸

نویسندگان : روح الله حاجی زاده ، احمد مهری ، سید محمد حسن رضوی ، سمیه فرهنگ دهقان ، یوسف فقیه نیا ترشیزی ، مجید معتمدزاده

چکیده :

زمینه و هدف: افراد زیادی در سراسر جهان با میدان‌های میدان مغناطیسی با فرکانس بی‌نهایت پایین  (ELF) مواجهه دارند و  تعداد کثیری نیز در حرفه  جوشکاری در کارگاه‌های کوچک، صنایع بزرگ و کارگاه‌های ساختمان سازی مشغول به کار هستند، با این حال مطالعات محدودی در مورد ارزیابی میدان‌های مغناطیسی  ELF ناشی از حرفه جوشکاری و عوارض آن بر روی بدن انسان انجام گرفته است. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات میدان مغناطیسی با فرکانس بی‌نهایت پایین ناشی از جوشکاری بر روی سطح هورمون‌های تیروئیدی  T3(تری یدوتیرونین) ، T4(تیروکسین) و  TSH (هورمون محرک تیروئید) انجام گرفت که موثر بر عملکرد زیستی بدن و مرتبط با بروز علائم خستگی هستند.

روش­ بررسی:  این مطالعه مقطعی در یک شرکت قالب سازی بر روی ۳۵ نفر جوشکار قوس الکتریکی به عنوان گروه مواجهه و ۳۵ نفر افراد غیر جوشکار به عنوان شاهد انجام گرفت. میدان مغناطیسی با فرکانس بی نهایت کم  در ناحیه دست، گردن، تنه و سر جوشکاران و همچنین در فواصل  ۵/۰ ، ۱ و ۲ متری از دستگاه جوشکاری طبق راهنمای مرکز تحقیقات ملی بهداشت و ایمنی کار آمریکا (NIOSH) با استفاده از ELF سنج  کالیبره  شده اندازه گیری گردید. خون‌گیری به منظور تعیین سطح هورمون‌های تیروئیدی برای هر دو گروه هم زمان قبل از شروع به کار در بازه زمانی ۸ تا ۱۰ صبح صورت گرفت. سطح هورمون‌های  T3 ، T4 و TSH در هر دو گروه توسط تست ایمونوسیورسنت مرتبط با آنزیم  (ELISA) مورد بررسی قرار گرفت. جهت ارزیابی تاثیر میدان مغناطیس  ELF بر میزان خستگی جوشکاران، از مقیاس خستگی  هفت نقطه ای  Samn- Perelli  استفاده شد.  تجزیه و تحلیل داده‌ها  با استفاده از نرم افزار SPSS V20 و آزمون‌های آماری t-test، chi-squared و  ANOVA ،  ضریب همبستگی انجام گردید.

یافته‌ها: تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد که در مورد همه متغیرهای دموگرافیک مورد مطالعه اختلاف آماری معنی داری بین دو گروه وجود ندارد (p>0.05). بیشترین شدت میدان مغناطیسی با فرکانس بی نهایت پایین در جوشکاری در ناحیه دست (۸۳/۸۰±۶۶/۲۶۸۳   میلی گوس) و کمترین مقدار آن در فاصله ۲ متری دستگاه جوشکاری (۹۵/۲۰±۹۸/۱۱۲  میلی گوس) بدست آمد. میانگین مواجهه با ELF در گروه  مواجهه یافته در تمام نواحی اندازه گیری شده اختلاف معناداری با میانگین مواجهه با گروه شاهد داشت (p<0.0001).  سطح هورمون‌های تیروئیدی جوشکاران کمتر از گروه شاهد و اختلاف میانگین هورمون‌های T4 و TSH  بین دو گروه از لحاظ آماری معنادار بود (p<0.05). شیوع اختلالات هورمون‌های مورد بررسی در مقایسه با دامنه طبیعی آن‌ها و همچنین میزان خستگی در گروه مواجهه بیشتر از گروه شاهد بود. بین میزان مواجهه با میدان مغناطیسی ELF و سطح هورمون‌های تیروئید رابطه مثبت ضعیفی وجود داشت (r< ۰.۱۲; p˃۰.۰۵) . همچنین نمره خستگی با کاهش سطح هورمون‌های T3 و T4  افزایش ‌یافت (p<0.05) . بین سطح مواجهه با میدان مغناطیسی ELF و نمره خستگی نیز ارتباطی مستقیم و از نظر آماری معنی‌دار حاصل شد (r= ۰.۵۴; p<0.0۵).

نتیجه‌گیری:  مواجهه با میدان مغناطیسی با فرکانس بی‌نهایت پایین ممکن است تغییرات سطح هورمون‌های تیروئیدی مانند T4 و TSH و افزایش خستگی افراد در معرض را بدنبال داشته باشد. با این حال برای نتیجه‌گیری قطعی‌تر  لازم است مطالعه‌ای جامع تر با در نظر گرفتن  فاکتورهای تاثیر گذار بیشتر  انجام پذیرد.

واژه‌های کلیدی : میدان مغناطیسی با فرکانس بی نهایت پایین ، هورمون های تیروئیدی ، جوشکاری قوس الکتریکی ، خستگی

 << ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >> 

دانلود فایل