شناسایی دلایل تصادفات مبتنی بر الگوهای ذهنی رانندگان برون شهری با استفاده از روش تحلیل عاملی

توضیحات :

مجله ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها

دوره ۷ – شماره ۱ – سال ۱۳۹۸

نویسندگان : علی نصرالله تبار ، حسن بابا گلی ، الناز ارقند

چکیده :

سابقه و هدف: شناسایی عوامل مؤثر بر تصادفات به‌ویژه در کشورهای با درآمد متوسط، گامی مهم در افزایش سطح ایمنی راه‌ها و کاهش تلفات است. در مطالعات گذشته این موضوع از نگاه پلیس و یا متصدیان جاده‌ای موردتوجه قرارگرفته و به الگوهای ذهنی رانندگان در خصوص دلایل تصادفات توجه نشده است درحالیکه شدر حالیکه شناسایی این الگوها می‌تواند اطلاعات مفیدی در جهت شناسایی دلایل تصادفات ارائه نماید. هدف اصلی از این تحقیق پژوهش شناسایی الگوهای ذهنی رانندگان در خصوص علل تصادفات استبود.

روش بررسی: در این پژوهش از تحلیل عاملی برای شناسایی الگوهای ذهنی رانندگان استفاده‌شده است. کیو متدولوژی، فنی است که پژوهشگر را قادر میسازد تا اولا ادراکات و عقاید را شناسایی و طبقه بندی کند و ثانیاً به دسته بندی گروه های افراد بر اساس ادراکاتشان بپردازد. بر اساس پژوهش‌های قبلی و فضای گفتمان پژوهش سی عامل و گزاره تصادفات برای راه‌های برون-شهری استخراج گردید و این عوامل مطابق با روش Q توسط کیو توسط سی نفر از رانندگان حرفه‌ای امتیازدهی گردید. بر اساس این امتیازدهی و اولویتدهی و با معیار نسبت واریانس، الگوهای مختلف فکری رانندگان در خصوص دلایل تصادفات شناسایی‌شده است. در این پژوهشبه منظور رعایت موازین اخلاقی، هدف مطالعه به رانندگان توضیح داده شد و رضایت آگاهانه اخذ شد. همچنین، نویسندگان متعهد شدند که اطلاعات افراد به‌صورت محرمانه باقی بماند.

یافته ها: با توجه به تحلیل عاملی انجام‌شده هفت الگوی ذهنی در میان رانندگان در خصوص دلایل تصادفات شناسایی گردید که درمجموع ۸۰ درصد واریانس کل را شامل میشود. با بررسی این الگوها اطلاعات مفیدی در این زمینه حاصل گردید. سبقت، انحراف به چپ و صحبت با تلفن همراه به‌عنوان دلایل اصلی تصادفات شناسایی‌شدهاند درحالی‌که در حالیکه برخلاف انتظار، عبور کنترل نشده عابرینعابر ین پیاده از راه برون‌شهری موردتوجه رانندگان قرار نگرفته است.

نتیجه گیری: تصویر رانندگان از عوامل مؤثر بر تصادفات با نتایجی که بر اساس بازدید ایمنی انجام‌شده یکسان نبوده است. شناسایی این الگوها هم به اصلاح نظرات متخصصین راه کمک می‌نماید و هم می‌توان با فرایندهای آموزش، الگوهای ذهنی غلط میان رانندگان را در خصوص دلایل تصادفات اصلاح نمود.

واژه‌های کلیدی : تصادفات ، راه‌های برون‌شهری ، رانندگان ، کیو متدولوژی

<< ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>

دانلود فایل