ارزیابی و مقایسه تجمع عناصر نیکل ، سرب و وانادیوم در پوسته و محتویات تخم گونه‌های پرستوی دریایی کاکلی کوچک (Sterna bengalensis) و سلیم خرچنگ‌خوار (Dromas ardeola) در جزایر خورموسی خلیج‌فارس

فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست

دوره ۱۹ ، ( ویژه نامه شماره ۴) ، بهار ۱۳۹۶

نویسندگان: نسترن خادمی ، علیرضا ریاحی بختیاری ، سهیل سبحان اردکانی

چکیده:

زمینه و هدف : پایش زیستی روشی مطلوب برای تعیین غلظت فلزات و قابلیت دسترسی زیستی آنهاست . پرندگان به سبب قـرار داشـتن در سطوح تغذیه ای بالا و حساسیت زیاد نسبت به مواد سمی، پایش گر مناسبی برای آلودگی های محیطی هسـتند. لـذا، ایـن پـژوهش بـا هدف ارزیابی و مقایسه غلظت برخی فلزات در پوسته و محتویات تخم دو گونه پرنده در جزایر خور موسی خلیج فارس انجام یافته است .

روش بررسی: پس از جمع آوری ١٣ عدد تخم پرستوی دریایی کاکلی کوچک و ١۴ عدد تخم سلیم خرچنگ خوار از جزایر خور موسـی در سال ١٣٩١، خشک کردن و هضم نمونه ها توسط اسید نیتریک ، غلظت فلزات مورد مطالعه توسط دستگاه نشر اتمی خوانده شد.

یافته ها: میانگین غلظت تجمع یافته عناصر نیکل ، سرب و وانادیوم (میکروگرم در کیلوگرم وزن خشک ) در پوسته تخـم پرسـتوی دریـایی کاکلی کوچک به ترتیب برابر با ١۶±۵١، ٨٩±٢٩٣ و ۵±٨٢ و در محتویات تخم این گونه نیز به ترتیب برابر با ٨±۴٧، ١٣۴±٣٧۴ و ٧±٩۶ بود. همچنین میانگین غلظت عناصر نیکل ، سرب و وانادیوم (میکروگرم در کیلوگرم وزن خشک ) در پوسته تخم گونه سلیم خرچنـگ خـوار به ترتیب برابر با ١٨±۴۶، ۴٣±٢٢٨ و ١٢±٧٣ و در محتویات تخم این گونه نیز به ترتیب برابر با ٨±٣۶، ۴٣±٢۴۴ و ٣±٩۵ بود.
نتیجه گیری: پرستوی دریایی کاکلی کوچک که از سطوح بالاتر زنجیر غذایی تغذیه میکند، در مقایسه با سـلیم خرچنـگ خـوار، قابلیـت بیش تری در تجمع زیستی فلزات دارد و میتوان این گونه را به عنوان یک پایش گر زیستی معرفی کرد.

واژه های کلیدی: Sterna bengalensis،Dromas ardeola ، تجمع زیستی ، فلز سنگین ، جزایر خور موسی

 << ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>