ضرورت انتخاب مدل بهینه مکان‌یابی لندفیل های شهری در راستای آمایش سرزمین و توسعه پایدار

فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست

دوره ۱۹ ، (ویژه نامه شماره ۵) – شماره پیاپی ۵ ، تابستان ۱۳۹۶

نویسندگان: طلیعه عبد الخانی نژاد ، سید مسعود منوری ، سعید زارعی

چکیده:

زمینه و هدف : مکان یابی محل مناسب برای دفن پسماند از ضروریات طرح های توسعه شهری است . توسعه پایدار را می تـوان بـه معنـای شناسایی ویژگی ها و دارایی های منحصر به فرد هر منطقه دانست که مزیت های هر منطقه را برجسته نموده و ذی نفع های منطقه و منـابع را حول چشم انداز برخاسته از آمایش سرزمین سوق می دهد. توسعه ی فضایی لندفیل های شهری در پهنه ی سرزمین مجموعـه مخـاطرات و تهدیداتی است که از منابع مختلف انسانی به محیط زیست وارد می شود. از این رو مطالعات پایه زیست محیطی با تکیه بـر فـن آوری GIS و دیگر مدل های مربوط بر اساس تجزیه و تحلیل فضایی داده ها در خصوص شناسایی منطقه ، می تواند مورد توجه جدی قـرار گیـرد. سـیمای سرزمین بر سودمندی فعالیت های انسان در طبیعت اشاره می کند به خصوص در مناطقی که دلالت بر گیاهـان دارد و یـا بـه طور مصـنوعی ترسیم شده است ، از طرفی در لندفیل های شهری بررسی از دیدگاه سیمای سرزمین تأثیر بسیار مهمـی در انتخـاب محـل دفـن دارد. ایـن تحقیق با هدف ضرورت انتخاب مدل بهینه برای مکان یابی لندفیل های شهری در راستای آمایش سرزمین و توسعه پایدار است .

روش بررسی: در این تحقیق محل دفن پسماند شهر بوشهر مورد بازدید قرار گرفته و ویژگی هایی نظیر میزان فاصله چاه ، مراکز جمعیتـی و مسکونی، مراکز صنعتی، جاده دسترسی، فرودگاه ها، مراکز تاریخی و مـذهبی، منـاطق بـا اهمیـت زیسـتی، شـکارگاه ها و زیسـتگاه هـای پرندگان ، مختصات جغرافیایی، باد، پستی و بلندی زمین ، زمین شناسی، کاربری اراضی، خاک شناسی ، مسیل ها، عمق آب هـای زیرزمینـی، دشت سیلابی، آب سطحی و شیب مورد مطالعه قرار گرفت . پس از انجام پردازش های لازم در این نرم افـزار نقشـه مختلـف منطقـه تهیـه گردید. نقشه حاصل به نرم افزار Arc GIS انتقال داده شد. نقشه های با تابع Clip کلیه فایل های رقومی مختص ایـن محـدوده اسـتخراج شد. نقشه های پایه در محیط ، ٩/٢ Arc GIS در محدوده مطالعاتی با استفاده از تابع Buffer مشخص گردید، سپس نقشه ها دسته بندی و در نهایت با روی هم گذاری هر یک از نقشه ها، نقشه نهایی شده ، به دست آمد. نقشه نهایی با توجه به جـداول طبقه بنـدی بـا سـه ارزش نامناسب ، متوسط و مناسب تهیه گردید.

یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که منطقه مورد مطالعه ۵٧ درصد مناسب ، ۴٠ درصد نامناسب و ٣ درصد متوسط در راستای آمـایش و توسعه پایدار ارزیابی شد. همچنین بر اساس میزان رشد جمعیت در شهر بوشهر میزان تولید پسماند در افق ٢٠ سـاله مسـاحت اراضـی مورد نیاز دفن بهداشتی در محدوه مطالعاتی از سال ١٣٨۵ تا ١۴٠۵، ١١٧۶٢۶١/٢ هکتار محاسبه گردید. با توجـه بـه ایـن کـه مسـاحت زمین محل دفن فعلی ٢ هکتار می باشد، مشخص شد این محل جواب گوی نیاز ٢٠ ساله نمی باشد.

واژه های کلیدی: لندفیل های شهری ، مکان یابی ، آمایش سرزمین ، توسعه پایدار ، بوشهر

 << ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>