ولی درجه حرارت پائین تر از نقطه اشتعال بود

توضیحات :

BEACON SAFETY MASSAGE

ایمنی فرآیند

مارس ٢٠١٧

ولی درجه حرارت پائین تر از نقطه اشتعال بود

شکل ١: خسارات وارده به تاسیسات در سال ١٩٨۶ ظرفی ١٠ گالنی (٣٨ لیتری) و دارای همزن در یک واحد پایلوت منفجر شد. واکنش اکسیداسیون در محیطی با اکسیژن خالص و فشار psig ٢۵٠ (kpa ١٨٢۵) در حال پیشرفت بود. دما فرآیند ۵٠ درجه سانتی گراد پائین تر از نقطه اشتعال محتویات در محیط اتمسفریک بود و غلظت بخارات نیز پائین تر از حداقل غلظت قابل انفجار (LEL) بود و بنابراین به نظر می رسید که فضای داخل ظرف کاملاٍّ ایمن است . شرایط عملیات و فرآیند برای مدت ۴١ دقیقه ثابت بوده ولی ناگهان انفجار رخ می دهد. در اثر انفجار راکتوری با فشار psig ٧۵٠ (تقریباٍّ kpa ۵٢٠٠) سوراخ شد و خسارات زیادی را تاسیسات وارد کرد (شکل ١) چندین حریق کوچک در نقاط مختلف رخ داد ولی خوشبختانه به هیچ کس آسیبی نرسید.

چـون دمــای فرآیند پائین تر از نقطه اشتــعال محتـویات بود، بنـابراین غلـظت قطرات ریز مایع بخارات سوخت در فضای داخل ظرف خیلی کم بود. بنابراین نمی بایست خطر انفجار وجود داشته باشد. ولی احتمالاٍّ مواد سوختی تنها به صورت بخار نبوده است (انفجار گرد و غبار را بیاد بیاورید). بررسی ها نشان داد که همزن موجود در ظرف قطرات ریز مایع (Mist) را ایجاد کرده است . تخمین زده می شود که قطر این قطرات ریز بطور متوسط ١ میکرون بوده است . در مقام مقایسه ، قطر موی انسان ۵٠-۴٠ برابر بزرگتر از اندازه این قطرات مایع می باشد. آزمایش قابلیت اشتعال نشان داد که قطرات ریز مایع می توانند در دمای معمولی مشتعل شوند، حتی در شرایط حضور اکسیژن خالص خیلی سریعتر مشتعل خواهد شد. ظرف محتوی هر دو عامل اکسیژن و سوخت بوده ، ولی منبع حرارت و شروع اشتعال چه بوده است ؟ اگر چه اغلب اوقات منبع تامین حرارت مورد نیاز انفجار بسیار سخت و مشکل است ، ولی بررسی ها حاکی از آن است که به احتمال بسیار زیاد تجزیه ی آلودگی باقیمانده در ناشی از آزمایشات قبلی سبب شده تا شکل ٢: چه اتفاقی افتاد؟ همزن قطرات حرارت مورد نیاز جهت اشتعال و انفجار قطرات مایع تامین گردد. ریز مایع قابل استعال ایجاد کرده است .

آیا می دانستید؟

• قطرات مایع قابل اشتعال در درجه حرارت پائین تر از نقطه اشتعال مى تواند همانند مخلوطى از بخار و هوا قابلیت انفجار داشته باشد. مکانیسم انفجار، دقیقاٍّ مشابه انفجار گرد و غبار است با این تفاوت که به جاى ذرات جامد ماده سوختنى قطرات مایع مى باشد.
• به روش هاى مختلف قطرات مایع (Mist) تولید مى شود. در این حادثه، پره هاى همزن در نزدیکى سطح مایع باعث تولید این قطرات شده است. این قطرات حتى در اثر نشت مایع از خطوط لولۀ تحت فشار، ظروف و یا سایر تجهیرات مانند نشتى از فلنج، سوراخ شدن لوله/ ظروف و یا حتى نشتى از Pump seal تولید خواهند شد.
• فراموش نکنید که نشتى از سیستم هاى یوتیلیتى و یا سیستم هاى نگهداشت قابلیت تولید این قطرات قابل اشتعال (Mist) را خواهند داشت. براى مثال حوادثى در اثر نشت در سیستم هاى روغنکارى،
• انتقال حرارت و نفت کوره رخ داده است.

شما چه کاری می توانید انجام دهید؟

• هنگام مواجهه با نشت مایعات قابل اشتعال، به قابلیت اشتعال و انفجار قطرات مایع این مواد توجه داشته باشید. اگر قطرات مایع قابل اشتعال وجود دارد، على رغم پائین بودن درجه حرارت نسبت به نقطه اشتعال، تصور نکنید که محیط بى خطر است. در این گونه موارد، همان اقدامات احتیاطى را انجام دهید که هنگام رهایش و وجود ابر بخارات قابل اشتعال به منظور جلوگیرى از حریق و حفاظت افراد انجام مى دهید.
• اگر قطرات ریز مایع (Mist) و یا مه (Fog) در داخل ظروف فرآیندى مشاهده کردید به مدیرت اطلاع دهید تا اقدامات پیشگیرانه و کنترلى صورت پذیرد.
• هر گونه نشتِ مواد قابل اشتعال و انفجار، حتى در واحد یوتیلیتى را سریعاٍّ گزارش کنید.

به خاطر داشته باشید که قطرات مایعات قابل اشتعال قابلیت سوختن یا  انفجار دارند!

<< ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>  

دانلود نسخه انگلیسی

دانلود نسخه فارسی