نتایج تحلیلی علل مرگ در بزرگسالان بالاتر از ۳۰ سال منتسب به مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق PM2.5 در ۱۰ شهر منتخب کشور در سال ۱۳۹۴ ، نشاندهنده سهم نزدیک به ۵۰ درصدی پایتخت از این میزان مرگ و میر است.
ذرات PM2.5 ذرات ریزی هستند که قطر آنها ۲.۵ میکرون یا کمتر است، به عبارتی این ذرات ۱۰۰ برابر کوچکتر از قطر موی انسان می باشند و
آنقدر کوچک هستند که به راحتی می توانند به کوچکترین مجاری هوای ریه‌ها نفوذ کنند.
این ذرات که از عوامل اصلی آلودگی هوا به شمار می روند، به طور مشخص ناشی از فعالیت‌های مانند سوختن سوخت‌های فسیلی مانند نفت، گاز و زغالسنگ و همچنین رفت و آمد
ماشین‌ها، ذوب و پردازش فلزات، نیروگاه‌ها یا آتش سوزی و جنگل ها است.
ذرات PM2.5 نسبت به ذرات بزرگتر PM10 (ذرات معلق ۲.۵ تا ۱۰ میکرونی) که در اثر دود و غبار کارخانه‌ها، کشاورزی و جاده‌ها و نیز گرده‌های گیاهی، کپک‌ها و هاگ‌ها
به وجود می آیند، برای مدت طولانی‌تری در هوا باقی می‌مانند (روزها یا هفته‌ها) و تا مسافت طولانی‌تری نیز حرکت می‌کنند.
اما نتایج بدست آمده از سند جامع حمایت طلبی کنترل آلودگی هوا و کاهش تبعات آن بر سلامت نشاندهنده آن است که به علت عوارض ناشی از مواجهه طولانی مدت با ذرات
معلق(PM2.5)، در سال ۱۳۹۴ به طور میانگین ۱۱هزار و ۸۸۸ نفر در ۱۰ شهر منتخب کشور با جمعیت بیش از ۲۰ میلیون نفر جان باختند.
نتایج نشان می دهد که در سال ۱۳۹۴ به طور میانگین در شهر تهران ۵۸۳۴ نفر به دلیل مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق (PM2.5) جان خود را از دست دادند، این درحالی
است که میانگین غلظت سالیانه ذرات معلق در هوا ۳۱.۸۷میکروگرم در مترمکعب بوده است.
همچنین از این تعداد مرگ در پایتخت به طور میانگین ۱۲۹ مورد آن به علت سرطان ریه منتسب به مواجهه طولانی مدت با ذرات معلق (PM2.5) بوده است.
براساس سند یاد شده، در ۱۰ شهر منتخب کشور به طور میانگین غلظت ذرات معلق(PM2.5) در سال ۱۳۹۴ به میزان ۲.۳ برابر استاندارد ملی کشور و رهنمود سازمان جهانی
بهداشت است که نشاندهنده فاصله زیاد میانگین سالیانه غلظت ذرات معلق (PM2.5) با رهنمود سازمان بهداشت جهانی می باشد.
همچنین مطابق با این آمار، شهر اهواز با میانگین غلظت سالیانه ۶۰.۸۰ میکروگرم در مترمکعب ( دو برابر پایتخت)، میزان مرگ و میر در آن ۱۳۳۹ نفر و به عبارتی ۲۲
درصد پایتخت بوده است.
همچنین مرگ و میر در مشهد با میانگین غلظت سالیانه ۳۰.۰۶ میکروگرم در مترمکعب، اصفهان با میانگین۳۷.۳ میکروگرم، تبریز با میانگین۲۲.۷ میکروگرم ، شیراز با
میانگین ۲۶.۸ میکروگرم، اراک با میانگین ۲۳.۶ میکروگرم، خرم آباد با میانگین ۲۳.۹ میکروگرم، سنندج با میانگین ۲۵ میکروگرم و ایلام با میانگین ۲۸.۱ میکروگرم، به
ترتیب برابر با ۱۳۸۲ نفر، ۱۴۷۱ نفر، ۵۳۳ نفر، ۶۹۲ نفر، ۲۰۷ نفر،۲۱۱ نفر، ۱۴۰ نفر و ۷۹ نفر بوده است.
براین اساس، ثابت شده است که با کاهش آلودگی هوا می توان بار بیماری های ناشی از سکته مغزی، بیماری های قلبی، سرطان ریه و بیماری های حاد و مزمن تنفسی را کاهش
داد و با توجه به مطالعات انجام شده، کاهش m3 10 در غلظت ذرات معلق ریز هوا (PM2.5) امید به زندگی را حدود ۰.۶۱ سال افزایش می دهد.(ایرنا)
