عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی گفت: احداث سدهای پله ای به سبب کنترل سرعت جریان آب و همچنین انتقال دهی از یک حوزه به حوزه دیگر، در جلوگیری از بروز سیل و کاهش خسارت های ناشی از آن موثر است.
«بهلول علیجانی» در خصوص دلایل وقوع سیل اخیر در ایران اظهار داشت: مهم ترین عامل وقوع سیل در بسیاری از استان ها، میزان بارش شدید و ورود بادهای غربی به کشور بوده است.
وی اضافه کرد: در چند سال اخیر جریان بادهای غربی به سمت کشور وارد نشده بود؛ با تغییرات جوی اقیانوس اطلس، شاخه جنوبی بادهای غربی در دریای مدیترانه تقویت شد و سبب ورود رطوبت و ناپایداری و بارش های شدید در بسیاری از نقاط کشور شد.
این اقلیم شناس با بیان این که برخی مناطق کشور نظیر دشت های گرگان مسطح است، اظهار کرد: در گذشته وجود پوشش گیاهی جنگل ها سبب نگهداشت آب باران و جلوگیری از وقوع سیل در این نواحی می شد.
علیجانی ادامه داد: امروزه جاده سازی، احداث بناها و… در حریم منابط طبیعی و آبی سبب برهنگی خاک و درنتیجه عدم توانایی زمین در نگهداری این آب شده است. به عنوان مثال در منطقه آق قلا برهنگی خاک، لایروبی نشدن پل ها و باریک بودن کانال رود این منطقه، سبب شد سیلاب ها در کل منطقه پخش شود و در نهایت سیل رخ دهد.
به عقیده علیجانی، گذر کانال رودخانه این ناحیه از داخل شهر نیز سبب تجمیع رسوب و تخریب پوشش گیاهی شده است.
عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی همچنین در خصوص سدسازی خاطرنشان کرد: با مدیریت صحیح در ساخت سد، می توان از کلیه سیلاب ها بهره برداری کرد؛ در غیر این صورت بازگشایی ناگهانی سدها، روستاها و شهرها را به زیر آب می برد.
به گفته علیجانی این اقدامات و کاهش وقوع مخاطرات و حوادث ناگوار نیازمند مدیریت صحیح در درازمدت است و نباید امید به رفع آن در کوتاه مدت و تصمیمات لحظه ای داشت.
علیجانی استاد جغرافیای طبیعی (اقلیم شناسی) و بنیان گذار اقلیم شناسی سینوپتیک در ایران است. واژه یونانی (سینوپتیک) به مفهوم همدید، هم نظر و هم نوا است؛ این اصطلاح تخصصی در هواشناسی به استفاده از اطلاعات هواشناسی به دست آمده به‌طور هم‌زمان در یک منطقه وسیع به منظور ارائه تصویر جامع و لحظه‌ای از حالت جو اشاره دارد.(ایرنا)
