نقش مدلسازی و ارزیابی پیامد در بهبود سطح ایمنی تاسیسات مخاطره‌آمیزصنعتی (مطالعه موردی : واحد تولید هیدروژن)

زمینه و هدف: ارزیابی پیامد خطراتی همچون حریق، انفجار و رها شدن مواد شیمیایی پر خطر در محیط، یکی از ضروری‌ترین و اصلی‌ترین مراحل برای بهبود سطح ایمنی در واحدهای موجود یا در حال طراحی است. فرآیند تولید هیدروژن بعلت وجود شرایط حاد علمیاتی و گازهای با قابلیت اشتعال و انفجار بالا نظیر متان و هیدروژن بستر حوادث بزرگ صنعتی از بعد تلفات جانی و خسارات مالی می­باشد ، بنابراین ایمنی نگرانی اصلی تولیدکنندگان هیدروژن است.

روش بررسی: ابتدا با به­ کارگیری روش HAZID تمامی خطرات و سناریوهای بالقوه تولید هیدروژن شناسایی شد و بعد از جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، مدلسازی پیامد با استفاده از نرم افزار حرفه ­ای ۵۴/۶ PHAST انجام شد. احتمال مرگ میر افراد با استفاده از معادلات معتبر Probi t محاسبه گردید و در نهایت شدت خسارات پیامدها با استفاده از معیارهای مرسوم ارزیابی گردید.

یافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین مرگ و میر مربوط به آتش فورانی راکتور سولفورزدایی(۲۸ نفر) است. فاصله تاثیر و شدت تشعشع این حادثه به ترتیب برابر۲۵۰متر و kW/m^۲ ۳۷۰۰ است. خطرناکترین آتش ناگهانی ناشی از پارگی کامل رفورمر است، بطوریکه افراد تا فاصله ۱۳۰۰ متر از محل نشتی و مساحت m^۲ ۱۵۰۵تحت تاثیر غلظت ppm 611200 قرار می­گیرند و همه افراد کشته خواهند شد. بدترین انفجار ابر بخار ناشی از جاذب­های تصفیه هیدروژن است، بطوریکه تا فاصله ۶۰۰ متری از محل جاذبها همه افراد کشته خواهند شد و تمامی تجهیزات فرآیندی و ساختمانها بطور کامل تخریب خواهند شد. حریم ایمن واحد تولید هیدروژن برابر ۷۴۶ متر از حدود مرزی واحد می­باشد.

نتیجه گیری: ارزیابی پیامد روشی کمی و جامع به منظور برآورد و ارزیابی شدت حوادث بالقوه واحدهای مخاطره آمیز صنعتی می­باشد. وقوع حوادثی از قبیل حریق و انفجار در فرآیند تولیدهیدروژن خسارات­های جانی و مالی سنگینی دارد بنابراین، تامین ایمنی صنایع مجاور واحد تولید و مصرف هیدروژن باید به طور ویژه مورد توجه قرارگیرد .