بررسی میزان آسیب ناشی از سر سوزن و اجسام تیز و عوامل خطرساز آن در پرسنل درمانی یکی از مراکز آموزشی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی البرز

زمینه و هدف: آسیب های ناشی از سرسوزن یکی از منابع عمده عفونت های بیمارستانی محسوب می شود و شیوع فزاینده و رو به رشد بیماری های منتقل شونده از راه خون و مایعات بدن از جمله آلودگی به ویروس اچ آی وی و هپاتیت B و C نگرانی های جدی در پرسنل ارائه دهنده خدمات بهداشتی ایجاد می کند. از این رو با توجه به اهمیت موضوع هدف مطالعه حاضر بررسی وضعیت موجود از نظر آسیب های ناشی از سرسوزن و اجسام تیز و عوامل خطر مربوطه در پرسنل ارائه دهنده خدمات مراقبتی درمانی می باشد تا در صورت نیاز اقدام مناسب صورت گیرد.

روش بررسی: مطالعه ای به صورت مقطعی در یکی از مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی البرز بر روی ۱۶۸۸ نفر از پرسنل درمانی شامل؛ پزشک، ماما، پرستار، تکنسین اتاق عمل، تکنسین بیهوشی، تکنسین آزمایشگاه و بهیار که همه روزه با بیمار سرو کار داشتند انجام شد. داده ها از طریق پرسش نامه ای که توسط پژوهشگر ساخته و مورد بررسی از نظر روایی و پایایی قرار گرفته بود، جمع آوری گردید پرسش نامه شامل سوالات مربوط به مشخصات فردی و نیز شغلی بود و رخداد آسیب ناشی از سرسوزن و عوامل خطر بالقوه آن شامل سن، سابقه کار، تعداد بیماران تحت مراقبت روزانه، کار کردن در شیفت شب. عادات کارکردن، آگاهی از سیاست بیمارستان در پیشگیری از آسیب و شرکت در آموزش های پیشگیری از این آسیب ها بود.

یافته ها: یافته ها نشان داد ۴۲/۹ درصد از جمعیت مورد مطالعه حداقل یک بار آسیب ناشی از سرسوزن و اجسام تیز را در طی یک سال گذشته ذکر کردند. حدود ۷۱۱ درصد پرسنل تحت بررسی حداقل یک آسیب را در کل دوره شغلی خود بیان نمودند و فقط ۲۹ درصد آنان در کل دوره شغلی خود دچار اسیب ناشی از سرسوزن و اجسام تیز نشدند. میزان آسیب ناشی از سرسوزن ۱/۴ شخص – سال بوده است. در رگرسیون لجستیک چندگانه گذاشتن درپوش سوزن (OR: 2.33, 95% CI 1.03-5.26)، مهم ترین متغیر موثر بر آسیب ناشی از سرسوزن و اجسام تیز تعیین شد و سن، سابقه کار، تعداد بیماران تحت مراقبت روزانه، کار کردن در شیفت شب تاثیری بر میزان آسیب ها نداشته است.

نتیجه گیری: با وجود برنامه های کنترل عفونت در بیمارستان ها همچنان میزان آسیب ناشی از سرسوزن و اجسام تیز در جامعه مورد مطالعه بالاست و با توجه به وجود انواع عفونت های قابل انتقال از راه خون می تواند عامل نگرانی باشد. گذاشتن درپوش سوزن هنوز در عده قابل توجهی از پرسنل صورت می گیرد که باید در آموزش ها مورد توجه قرار گیرد. به نظر می رسد کاربرد وسابل ایمن برای تزریقات یکی از راهکارها برای کاهش آسیب باشد.

واژه‌های کلیدی : سلامت شغلی ، سرسوزن ، پرسنل بهداشتی