ارزیابی عوامل خطرزای ناراحتی‌های اسکلتی – عضلانی با استفاده از روش ROSA و اجرای برنامه مداخله ارگونومی در بانک سپه

مقدمه: کارکنان بانک جزء شاغلینی هستند که برای انجام کار نیازمند استفاده از رایانه در مدت‌ زمان طولانی در یک وضعیت استاتیک می باشند. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی عوامل خطر زای آسیب های اسکلتی – عضلانی با استفاده از روش ROSA و اجرای برنامه مداخله ارگونومی در بانک سپه انجام پذیرفت.

روش کار: این مطالعه توصیفی- تحلیلی به‌ صورت مداخله‌ای و بر روی ۱۶۵ نفر از کارکنان اداری شاغل در ساختمان مرکزی بانک سپه شهر تهران انجام پذیرفت. در ابتدا افراد مورد بررسی با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی در دو گروه شاهد و مداخله قرار گرفتند. به‌ منظور بررسی عوامل خطر زای ایجادکننده ناراحتی های اسکلتی- عضلانی در مشاغل اداری و بررسی شیوع ناراحتی های اسکلتی- عضلانی قبل و بعد از مداخله به ترتیب از روش ROSA و پرسش‌نامه نوردیک استفاده شد. اطلاعات ۲ هفته قبل از شروع مداخلات و ۹ ماه بعد از شروع مداخلات جمع آوری گردید. در نهایت داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ مورد تجزیه‌ و تحلیل قرارگرفته و اثربخشی مداخلات تعیین گردید.

یافته ها: میانگین نمره ROSA در ایستگاه های کاری کلیه گروه ها قبل از مداخله بالاتر از ۵ و با خطر بالا تعیین شد. نتایج ۹ ماه پس از شروع مداخلات نشان داد که کاهش معناداری در میانگین نمره ROSA و اجزاء آن در گروه مداخله نسبت به قبل از مداخلات ایجادشده است (۰۰۱/۰>P). شیوع ناراحتی‌های اسکلتی- عضلانی نیز پس از گذشت ۹ ماه از شروع مداخلات در برخی نواحی گروه مداخله نسبت به قبل از مداخلات کاهش یافت که این مقدار کاهش نیز از لحاظ آماری معنادار بود (۰۰۱/۰>p).

نتیجه‌ گیری: استفاده از روش ROSA برای ارزیابی عوامل خطر زای کار اداری مناسب بوده و از طریق این روش می‌توان کاستی‌های موجود در ایستگاه‌های کاری را شناسایی نموده و از طریق طراحی و اجرای یک برنامه مداخله‌ای آموزشی توأم با مداخلات مهندسی منطبق با اجزاء این روش، در جهت رفع نواقص اقدام نمود.