عباس ثابتی‌راد: ایران در طول سال‌های گذشته از رتبه ۱۴در تولید گازهای گلخانه‌ای به رتبه ۷ جهان رسیده است.
این کاهش رتبه در طول کمتر از یک دهه یک بحران زیست‌محیطی است که در آستانه روز جهانی زمین پاک (دوم اردیبهشت) نیازمند توجه بیشتر است. تهران نیز سهم عمده‌ای در تولید گازهای گلخانه‌ای کشور داراست. بیش از ۷۰درصد آلایندگی تهران بر اثر منابع متحرک و ۳۰درصد آن نیز از منابع ساکن رقم می‌خورد. در بخش منابع ساکن، صنایع و بخش‌های خانگی و تجاری و عمومی بیشترین سهم را دارا هستند.
معاون خدمات شهری تهران با اشاره به اینکه مهم‌ترین منبع آلایندگی تهران به‌عهده خودروهای شخصی است، گفت: خودروهای شخصی بیشترین آلایندگی را منتشر می‌کنند که براساس تحقیقات صورت گرفته در حدود ۴۵درصد آلایندگی بخش منابع متحرک متعلق به این دسته از خودروهاست.
مجتبی عبداللهی با اشاره به آلایندگی منابع ساکن تهران نیز گفت: سهم آلایندگی منابع ثابت تقریبا ۳۰درصد از کل آلودگی منتشر شده در هواست که صنایع در حدود ۴۴درصد آلایندگی و مصارف خانگی نیز ۳۵درصد آلودگی را در این بخش به‌عهده دارند. عبداللهی با اشاره به اصلاح الگوی مصرف در میان شهروندان تهرانی و کشور گفت: چه در بخش حمل‌ونقل و چه مصارف خانگی، با اصلاح الگوی مصرف می‌توان آلودگی کمتری منتشر کرد.
وی همچنین از انتشار ۷درصدی گازهای گلخانه‌ای ناشی از تولید زباله در تهران خبر داد و گفت: در تلاش هستیم با احداث و توسعه‌کارخانه‌های هاضم و ریجکت سوز، این میزان از تولید گاز متان را به‌عنوان یک منبع انرژی پاک استفاده کرده و موجب کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از زباله شویم.براساس ترازنامه انرژی در سال۱۳۹۱ که از سوی وزارت نیرو منتشر شده است، بخش نیروگاهی بیشترین میزان گازهای گلخانه‌ای به میزان ۱۷۴.۷میلیون تن را منتشر کرده‌است.
بخش حمل‌ونقل نیز با انتشار ۱۳۰.۸میلیون تن گاز گلخانه‌ای در سال۹۱ دومین بخش آلاینده کشور بوده و بخش خانگی، تجاری و عمومی با انتشار ۱۲۷.۶میلیون تن سومین بخش آلاینده در کشور عنوان شده است. رئیس ستاد محیط‌زیست شهرداری تهران نیز در آستانه روز زمین پاک با اشاره به سهم بالای منابع ساکن و بخش خانگی، تجاری و عمومی در تولید و انتشار گازهای گلخانه‌ای به همشهری گفت: در حال حاضر به‌طور متوسط روزانه در شهر تهران ۱۰۰میلیون لیتر سوخت مصرف می‌شود که شامل انواع سوخت‌ها اعم از گاز طبیعی، نفت، نفت‌گاز، نفت کوره و بنزین است و ۴۰درصد از این منابع در بخش مصارف خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
علی محمد شاعری در ادامه افزود: ۲رویکرد عمده برای این میزان از مصرف منابع ساکن درنظر گرفتیم که در یک بخش در تلاش هستیم تا با جایگزینی انرژی‌های تجدیدپذیر به جای سوخت‌های فسیلی و معاینه فنی ساختمان، میزان مصرف در میان منابع ساکن را منطقی کنیم. به‌گفته وی رویکرد اصلی ما مدیریت انرژی است از این‌رو برای تحقق برنامه‌های پیش‌رو امیدواریم که در میزان مصرف سوخت‌های فسیلی و در نهایت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای گام‌های مثبتی برداریم. شاعری از توجه جدی به صرفه‌جویی در مصرف انرژی در شهر تهران خبر داد و گفت: به‌منظور صرفه‌جویی بیشتر در انرژی ساختمان‌هایی که درصدد دریافت پایان‌کار هستند، سازوکاری طراحی کردیم تا عایق‌بندی سقف، پنجره‌ها و بخش‌های مختلف ساختمان مورد بازبینی قرار گیرد.
حتی در طراحی موتورخانه‌ها نیز دستورالعمل‌های فنی به‌منظور کاهش مصرف انرژی مدنظر قرار گرفته است. رئیس ستاد محیط‌زیست شهر تهران با اشاره به اینکه در داخل ساختمان‌ها نیز برنامه‌ای مشخص برای جلوگیری از اتلاف انرژی و کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای داریم، افزود: می‌خواهیم از ساخت شومینه در ساختمان جلوگیری کنیم یا ساختمان‌ها را ملزم کنیم که در طراحی داخلی از شومینه استفاده نکنند. به این منظور با معاونت شهرسازی و معماری نیز توافقی صورت گرفته است تا این روند اجرایی شود.
زباله‌ها منشأ انتشار گازهای گلخانه‌ای
رئیس ستاد محیط‌زیست شهرداری تهران در بخش دیگری از سخنانش از ساماندهی زباله‌های تهران و استفاده از آنها به‌منظور تولید انرژی یاد کرد.شاعری با اشاره به اینکه در سال۲۰۱۲ در گزارش ملی محیط‌زیست که به دبیرخانه کیوتو ارسال شد، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای از پسماند شهری و زباله‌ها تا ۷درصد نیز برآورد شده است، گفت: تنها راه کاهش گازهای گلخانه‌ای از پسماند شهری، بهره‌برداری از بیوگازهاست.
به‌گفته وی گاز متانی که از انباشت زباله در منطقه آرادکوه منتشر می‌شود علاوه بر افزایش آلودگی، عوارض گوناگون زیست‌محیطی به همراه دارد. اما با رویکرد سال‌های اخیر شهرداری به‌منظور استحصال این گازها و تبدیل آن به انرژی علاوه بر صرفه‌جویی در استفاده از سوخت‌های فسیلی، از انتشار گازهای گلخانه‌ای نیز جلوگیری می‌شود. به‌گفته وی این اقدام سومین رویکرد شهرداری تهران برای مقابله با انتشار گازهای گلخانه‌ای است.
افزایش فضای سبز شهری
آنچه به تعبیر شاعری در کاهش جدی آلودگی هوا و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای مؤثر است، افزایش سرانه فضای سبز شهری است. اقدامی که رئیس ستاد محیط‌زیست شهرداری تهران آن‌را چهارمین اقدام عملی شهرداری به‌منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای دانسته است. وی در این‌باره گفت: قرار است هرساله نیم‌متر به سرانه فضای سبز شهری تهران افزوده شود. در حال حاضر سرانه فضای سبز شهری پایتخت، ۱۵.۵متر است و قرار است این رقم در پایان برنامه ۵ساله دوم شهرداری تهران یعنی تا سال۹۸ به بیش از ۱۸متر برسد.
پایان صنایع فرسوده
پنجمین گام مدیریت شهری برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ساماندهی صنایعی است که شاعری از صفت «فرسوده» برای آنها استفاده می‌کند. رئیس ستاد محیط‌زیست شهرداری تهران این صنایع را جاذب گرما می‌داند و فرسودگی آنها را دلیلی بر انتشار بالای گازهای گلخانه‌ای عنوان می‌کند. به‌گفته وی شهرداری تهران در تلاش است تا با ساماندهی صنایع آلاینده شهر، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای این صنایع فرسوده را کمتر کند.
لایحه جایگزینی انرژی‌های نو
در طول سال‌های گذشته، شهرداری تهران در استفاده و جایگزینی از انرژی‌های نو پیشتاز بود. به‌گفته علی محمد شاعری، رئیس ستاد محیط‌زیست شهرداری تهران امروز،(سه شنبه) لایحه‌ای در شورای شهر تهران مطرح می‌شود که در آن بر جایگزینی انرژی‌های نو در ساختمان‌ها، فضاهای عمومی و مراکزی که دراختیار شهرداری تهران است تأکید دارد.
در این لایحه پیشنهاد شده است تا میزان مصرف شهرداری از محل انرژی‌های فسیلی به حداقل برسد و انرژی‌های نو جایگزین آنها شوند. وی این رویکرد شهرداری برای جایگزینی انرژی‌های فسیلی را دومین رویکرد زیست‌محیطی شهرداری در سال‌جاری دانست و افزود: این دو استراتژی شهرداری تهران گامی برای مقابله با تغییر آب و هوایی در پایتخت است. (همشهری آنلاین)
