مدیریت و توسعه پایدار منظر فرهنگی چشمه علی ری

فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست

دوره ۱۸ ، ویژه نامه شماره ۳ طراحی و مدیریت شهری – شماره پیاپی ۴ ، زمستان ۱۳۹۵

نویسندگان: مرضیه باور ساد ، مجتبی انصاری

چکیده:

زمینه و هدف : مناظر فرهنگی نتیجه روابط متقابل جاری میان اکوسیستم های گذشته و حال ، فرهنگ هـا و تـاریخ هاسـت . ایـن منـاظر نشان دهنده لایه هایی از تعامل میان بشر و محیط زیست طبیعی آن در طول زمان بوده که از ارتباطات پیچیده میان آن ها شکل گرفته و همواره نیز در حال تغییر می باشد. در مناظر فرهنگی تاکید بر تاریخ بشر و تداوم سنت های فرهنگی و ارزش های اجتماعی است . محوطه تاریخی طبیعی چشمه علی با قدمتی نزدیک به ٨٠٠٠ سال ، منشا شکل گیری اسـکان بشـر در شـهر باسـتانی ری اسـت . در ایـن محوطه لایه های سازنده منظر در قالب چشمه و تپه به عنوان عناصر طبیعی و نیز باروی ری و کتیبه فتحعلی شاه قاجار به عنوان عناصـر تاریخی و فرهنگی به خوبی قابل مشاهده است . جدا از ویژگی های برجسته منظر فرهنگی تـاریخی چشـمه علـی ایـن محوطـه بـه دلیـل مداخلات انسانی و هجوم بافت مسکونی به حریم تاریخی و در نتیجه تخریب تدریجی بستر طبیعی تحت فشار می باشد.

روش بررسی: در این پژوهش از روش توصیفی -تحلیلی به شیوه مطالعات کتابخانه ای و بازدیدهای میدانی با هدف احیا و ارتقای هویـت فرهنگی و تاریخی محوطه و افزایش آگاهی و شناخت ارزش های برجسته آن استفاده شده است .

یافته ها : تمامی اقدامات مدیریتی بر پایه اصول و راهکارهای حفاظتی در کنار استفاده های پایدار گردشگری از طریـق باز زنـده سـازی و تفسیر روایات تاریخی و نیز ارتقای تجربه و لذت در بازدیدکنندگان به ارایه راهکارهای طراحی در سایت مورد مطالعه پرداخته است .

نتیجه گیری: علاوه بر این که محوطه مورد نظر به روند حیات طبیعی خود باز می گردد، عملکرد تمامی جنبه های اقتصادی ، اجتماعی و زیست محیطی موثر در آن بهبود خواهد یافت .

واژه های کلیدی: منظر فرهنگی ، حفاظت ، گردشگری ، مدیریت ، چشمه علی ری

 << ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>