سنجش غلظت فلزات سنگین (سرب ، کادمیوم و جیوه) در عضله ماهی کفال پوزه باریک و ارزیابی خطرناشی از مصرف آن (مطالعه موردی : آب های سواحل مازندران)

فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست

دوره ۱۸ ، (ویژه نامه شماره ۲) ، پاییز ۱۳۹۵

نویسندگان: زهرا مهری آسیا بر ، لعبت تقوی ، تورج ولی نسب ، رضا پور غلام

چکیده:

زمینه و هدف : این مطالعه به بررسی غلظت سه فلز سرب ، کادمیوم و جیوه در بافت عضله ماهی کفال پوزه باریک -Liza saliens در سواحل مرکزی خـزر در زمسـتان ١٣٩٢ به همراه برآورد خطر ناشی از مصرف عضله این ماهیان برای انسان می پردازد.

روش بررسی: فلزات مورد نظر در نمونه های تهیه شده (٣٢ نمونه ) پس از آماده سازی و انجام فرآیندهای استخراج و هضم ، با اسـتفاده از دسـتگاه جـذب اتمـی مجهـز اندازه گیری گردیدند.

یافته ها: نتایج نشان داد میانگین غلظت به همراه انحراف معیار در بافت عضله ماهی کفال پوزه باریک مربوط به فلزات سرب و جیوه بـه ترتیـب ٢/٩۶٠٩ ± ۵/٧٢٩٠٣ و ۴۴/٩۴۵۶ ±  ٧٩/٠١۵۶١ میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک می باشد. عوامل جذب روزانه (DI) بـرای عناصـر سـرب ، کـادمیوم و جیـوه بـه ترتیـب (١٠٠/۴۶)،(٠/٠۶) و (١۵٢۵/٢۶) میلی گرم بر شخص در روز و شاخص خطر (HQ)، (٠/١۶٠٧)، (١/٠٠٠)، (۶/۴٢٠٠) به دست آمد.

نتیجه گیری: پس از مقایسه با استانداردهای شاخص ملاحظه گردید که مقدار سرب در عضله کفال پوزه باریک سواحل مرکزی خزر بالاتر از حد مجاز استاندارد سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سازمان وزارت کشاورزی ، شیلات و غذای انگلستان (UKMAFF) می باشد. ولی از نظر استاندارد سـازمان غـذا و داروی آمریکـا(FDA) در حد مجاز و مقدار جیوه از هر سه استاندارد شاخص در این تحقیق بسیار بالاتر بود.در نتیجه میزان مجاز مصرف برای حفظ سلامتی از لحاظ سرب و کـادمیوم بـه ترتیـب ٠/۵٩١ و ٣٨/٨٨٩ گرم در روز و ۴/١٧٩ و ٢٧٢/٢٢٣ گرم در هفته توصیه می شود، اما میزان مجاز مصرف برای جیوه از لحاظ حفظ سلامتی صفر است و برای مصـرف در این خصوص توصیه نمی شود.

واژه های کلیدی: فلزات سنگین ، کفال پوزه باریک ، جذب روزانه ، شاخص خطر ، دریای خزر

 << ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>