بررسی خصوصیات فیزیک و شیمیایی ذرات معلق بزرگتر از ١٠ میکرومتر در استان کردستان، غرب ایران

فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست

دوره ۱۸ ، شماره ۳ – شماره پیاپی ۷۰ ، پاییز ۱۳۹۵

نویسندگان: رضا بشیری خوزستانی ، بابک سوری

چکیده:

زمینه و هدف : در سال های اخیر انتشار ریز گردها در هوای مناطق غرب ، جنوب غرب و مرکزی ایران از روندی روبه رشد برخوردار بوده است . ذرات معلق با اندازه بزرگ تر از ١٠ میکرومتر حضور گسترده تر و پایاتری نسبت به ذرات کوچک تر در مناطق مواجه با پدیده ریز گردها دارند و از این رو به عنوان یکی از مهمترین شاخص های ارزیابی کیفیت محیط زیست بشمار می روند. این تحقیق با هدف بررسی خصوصیات فیزیک و شیمیایی این ذرات در نیمه غربی کشور انجام پذیرفت .

روش بررسی : اندازه گیری میزان بارش ذرات معلق در واحد سطح از فروردین ماه لغایت اسفند ماه ١٣٨٩ به مدت یک سال به روش سنجش انباشت در محوطه دانشگاه کردستان در شهر سنندج واقع در غرب ایران انجام پذیرفت . همچنین مقادیر محلول فلزات قلیایی و قلیایی خاکی Na،K ،Ca  و Mg و مقادیر کل فلزات سنگین Fe و Mn با استفاده از روش جذب اتمی و در کنار آن فراوانی و نوع کانی های تشکیل دهنده این ذرات با استفاده از آنالیز تفرق اشعه ایکس (XRD) در نمونه های جمع آوری شده مورد بررسی قرار گرفت .

یافته ها: نتایج نشان داد که فروردین ماه با ١٩/٧١ و بهمن ماه با ١/٣٨ گرم در مترمربع در ماه به ترتیب بیش ترین و کم ترین بارش ذرات مذکور در طول یک سال را به خود اختصاص دادند. همچنین میانگین مقادیر محلول Na،K ،Ca  و Mg باریده توسط این ذرات به ترتیب معادل ١٢/۴۵، ۵/٧۴ ، ۶۵/٨۵ و ٢/١٣ میلی گرم در متر مربع در ماه و میانگین مقادیر کل Fe و Mn به ترتیب معادل ١١/١٢ و ٠/۴٢ میلی گرم در مترمربع در ماه اندازه گیری شدند. مطالعه نمونه ها با استفاده از تفرق اشعه ایکس نیز نشان داد که در این ذرات کانی های کوارتز و کلسیت دارای حضور چشم گیری بودند.

بحث و نتیجه گیری : نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که ترکیبات موجود در این ذرات می تواند تاکیدی بر منشا خاک زاد برای این ذرات معلق در غرب ایران باشد.

واژه های کلیدی: ذرات معلق بزرگ تر از ۱۰ میکرومتر ، خصوصیات فیزیک و شیمیایی ، روش سنجش انباشت ، فلزات قلیایی و قلیایی خاکی ، فلزات سنگین

 << ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>