توضیحات :
فهرست مطالب :
- فصل اول : مقدمه
- ۱-۲ تعاریف
- فصل دوم : آشنایی با ریخته‌گری
- ۲-۱ محصولات و روش‌های ریخته‌گری
- ۲-۱-۱ دامنه محصولات ریخته‌گری
- ۲-۱-۲ دامنه روش‌های ریخته‌گری
- ۲-۲ قطعه‌ریزی (شکل‌ریزی)
- ۲-۲-۱ کارخانه ریخته‌گری قطعه
- ۲-۲-۲ قالب موقت (مصرفی)، قالب دائمی و مدل ریخته‌گری
- ۲-۲-۳ بارریزی، انجماد و سردشدن قطعه
- ۲-۲-۴ تمیزکاری، ریخته‌پیرایی و تمام‌کاری
- ۲-۲-۵ بازرسی قطعه و عیوب ریختگی
- ۲-۳ کوره، ذوب و بارریزی
- ۲-۳-۱ انبار قراضه و مواد بار کوره
- ۲-۳-۲ باردهی (شارژ) کوره و ذوب
- ۲-۳-۳ کوره‌های ذوب
- ۲-۳-۴ عملیات کیفی ذوب
- ۲-۳-۵ نسوزکاری کوره
- ۲-۴ شمش‌ریزی
- ۲-۴-۱ شمش‌ها
- ۲-۴-۲ ریخته‌گری پیوسته فولاد
- ۲-۴-۳ ریخته‌گری نیمه‌پیوسته (DC) آلیاژهای آلومینیم و مس
- ۲-۴-۴ ریخته‌گری پیوسته افقی آلیاژهای مس
- ۲-۴-۵ ریخته‌گری پیوسته میله، تسمه و ورق
- فصل سوم : مخاطرات محیط کار ریخته‌گری
- ۳-۱ مخاطرات عمومی محیط کار
- ۳-۱-۱ مخاطرات مکانیکی و ارگونومی
- ۳-۱-۲ مخاطرات فیزیکی و برق
- ۳-۱-۳ مخاطرات شیمیایی و بیولوژیکی
- ۳-۱-۴ مخاطرات روانی و عوامل انسانی
- ۳-۲ مخاطرات در کارخانه ریخته‌گری
- ۳-۲-۲ انفجار مذاب
- ۳-۲-۳ آسیب‌های گرمایی و سوختگی
- ۳-۲-۴ گاز، دود، بخار و مواد شیمیایی خطرساز
- ۳-۲-۵ مخاطرات قراضه، انبار، جابجایی و فرآوری مواد
- ۳-۲-۶ مخاطرات کوره، ذوب، بارریزی
- ۳-۲-۷ مخاطرات مدل‌سازی و قالب‌گیری
- ۳-۲-۸ مخاطرات تمیزکاری، ماشین‌کاری و عملیات حرارتی
- ۳-۳ ارزیابی ریسک مخاطرات
- فصل چهارم : ایمن‌سازی محیط کار ریخته‌گری
- ۴-۱-۱ جانمایی، جابه‌جایی و گذرگاه‌ها
- ۴-۱-۲ ایمنی محوطه قراضه و انبار مواد
- ۴-۱-۳ ایمنی کارگاه ذوب و بارریزی
- ۴-۱-۴ ایمنی کارگاه قالب‌گیری، تمیزکاری و ماشین‌کاری
- ۴-۱-۵ پیش‌گیری و کنترل مخاطرات شیمیایی و آلاینده‌ها
- ۴-۱-۶ پیش‌گیری و کنترل مخاطرات فیزیکی و ارگونومی
- ۴-۲ ایمن‌سازی ماشین‌ها و تجهیزات ریخته‌گری
- ۴-۲-۱ ماشین‌آلات فرآوری قراضه و مواد اولیه
- ۴-۲-۲ ایمن‌سازی کوره‌های ذوب
- ۴-۲-۳ ایمن‌سازی پاتیل‌ها و تجهیزات جابجایی مذاب
- ۴-۲-۴ ایمن‌سازی ماشین‌های ریخته‌گری پیوسته
- ۴-۲-۵ ایمن‌سازی ماشین‌ها و جرثقیل‌های جابجایی مذاب
- ۴-۲-۶ ماشین‌های مدل‌سازی و قالب‌گیری
- ۴-۲-۷ ایمن‌سازی تجهیزات تمیزکاری و ماشین‌کاری
- ۴-۳ حفاظت فردی
- ۴-۳-۱ حفاظت سر
- ۴-۳-۲ حفاظت چشم و صورت
- ۴-۳-۳ حفاظت تنفسی
- ۴-۳-۴ حفاظت دست و پا
- ۶-۳-۴ حفاظت گوش و شنوایی
- ۷-۳-۴ حفاظت فردی فراتر از تجهیزات
- فصل پنجم : حادثه و شرایط اضطراری
- ۵-۱ مروری بر حوادث کار ریخته‌گری
- ۵-۱-۱ انفجار مذاب
- ۵-۱-۲ آتش‌سوزی در کارگاه قراضه
- ۵-۱-۳ حادثه در بارریزی پاتیل
- ۵-۱-۴ انفجار کوره القایی
- ۵-۲ اقدام برای شرایط اضطراری
- ۵-۲-۱ آمادگی برای شرایط اضطراری
- ۵-۲-۲ اقدام‌های فوری در شرایط اضطراری
- ۵-۳ مستندسازی رویدادها و حوادث
- فصل ششم : مدیریت ایمنی و سلامت کار
- ۶-۱ چه کسانی مسؤولیت دارند؟
- ۶-۲ سامانه مدیریت سلامت و ایمنی (کارفرما)
- ۶-۲-۱ کمیته ایمنی و سلامت کار HSE (مغزافزار)
- ۶-۲-۲ سامانه نرم‌افزاری و دانش نیروی انسانی (نرم‌افزار)
- ۶-۲-۳ محیط کار، ماشین‌ها و تجهیزات (سخت‌افزار)
- ۶-۳ روش مدیریت ایمنی و سلامت (کارفرما)
- ۶-۳-۲ شناسایی و تدوین اقدامات پیش‌گیرانه و کنترلی
- ۶-۳-۳ آموزش و مدیریت نیروی انسانی (کارفرما)
- ۶-۳-۴ کاهش مصرف منابع و مدیریت پسماند (کارفرما)
- ۶-۴ چالش‌های مدیریت سلامت و ایمنی کار
- ۶-۴-۱ بوروکراسی، یک مانع
- ۶-۴-۲ آموزش نیروی انسانی
- ۶-۴-۳ مسایل ناشناخته
- ۶-۴-۴ توسعه فرهنگ ایمنی و سلامت کار
- فصل هفتم : مقررات، استانداردها و راهنماها
- ۷-۱ نهادهای قانون‌گذار
- ۷-۱-۱ شورای عالی حفاظت فنی ایران
- ۷-۱-۲ مرکز سلامت محیط و کار ایران
- ۷-۱-۳ سازمان ملی استاندارد ایران
- ۷-۱-۴ انجمن‌های علمی و صنفی ریخته‌گری
- ۷-۱-۵ نهادهای برون‌مرزی و جهانی
- ۷-۲ مقررات ایمنی و سلامت کار ریخته‌گری
- ۷-۲-۱ ماده اول مقررات ایمنی و سلامت کار
- ۷-۲-۲ آیین‌نامه ایمنی در صنایع ریخته‌گری (قطعه‌ریزی و لوله ریزی)
- ۷-۲-۳ آیین‌نامه کار با دستگاه‌های ریخته‌گری تحت‌فشار
- ۷-۲-۴ مقررات برون‌مرزی و جهانی
- ۷-۳ استانداردها و راهنماهای ایمنی و سلامت کار ریخته‌گری
- ۷-۳-۱ راهنماهای مدیریت ایمنی و سلامت
- ۷-۳-۲ استانداردهای ملی برای ایمنی ریخته‌گری
- ۷-۳-۳ استانداردهای جهانی ایمنی در ریخته‌گری
- ۷-۳-۴ ارزیابی ایمنی و سلامت محیط کار ریخته‌گری
- فصل هشتم : پیوست‌ها و مراجع
مقدمه :
ریخته‌گری فرآیند ذوب فلز و ریختن آن درون محفظه‌ی قالب برای شکل‌دهی و تولید محصول فلزی است. ریخته‌گری بیش از ۵۰۰۰ سال پیشینه دارد و همچنان در حال‌توسعه است. دامنه‌ی تعریف و کاربرد ریخته‌گری به اندازه‌ی دامنه‌ی فلزها و آلیاژها گسترده است؛ بسیاری افراد ریخته‌گری را در فن‌آوری و صنعت می‌شناسند، برخی آن را در دامنه‌ی علم و مهندسی تعریف می‌کنند؛ و برخی دیگر آن را در زمینه‌ی هنر و یا تاریخ تمدن می‌جویند. آنچه بین همه‌ی تعریف‌ها و کاربردهای ریخته‌گری مشترک است، ذوب فلز و ریختن آن در قالب است. از جواهرات گرفته تا قطعه‌های غول‌پیکر چندصدتنی کارخانه‌ها، بیش از ۸۰% تمام محصولات فلزی ساخت انسان، در طی ساخت، دست‌کم یک بار ریخته‌گری می‌شوند. بسیاری از صنایع همچون ساختمان‌سازی، حمل و نقل، انتقال نیرو، ماشین‌سازی و کارخانه‌ها نیاز اساسی به کالاهای ریختگی دارند. زیرساخت‌ها، تولید، توسعه و اقتصاد، به صنایع آهن و فولاد و فلزات غیرآهنی وابسته است، که در اغلب آن‌ها، ریخته‌گری بخش مهمی از فرآیند تولید است. باوجود تمام پیشینه و اهمیت این صنعت، در مورد ایمنی و سلامت کار ریخته‌گری همواره نگرانی‌هایی وجود داشته و حادثه‌هایی رخ داده است. اگرچه تمرکز یک کارخانه ریخته‌گری بر تولید اقتصادی قطعه‌های ریختگی است، اما توجه به جنبه‌ها و اثرات این فرآیند بر ایمنی و سلامت افراد و محیط کار و زندگی آن‌ها، با توجه به احتمال حادثه، بسیار ضروری است. سرمایه‌های انسانی و دارایی کسب‌وکار با ایمنی و سلامت کار حفاظت می‌شود و توسعه پایدار کسب‌وکار، بدون وجود فرهنگ ایمنی و سلامت، شکل نمی‌گیرد.
<< ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>
لطفا برای دانلود “ایمنی کار در ریخته گری ویژه بازرسان کار و مسئولین ایمنی” از لینک زیر استفاده نمایید.
