آلودگی هوا خطرناک‌ترین تهدید زیست‌محیطی برای سلامت بشر

هوا، آب و غذا نیازهای اساسی هر فرد برای زندگی است و هرگونه کاهش در کیفیت و کمیت این عناصر تهدیدی جدی برای سلامت بشر خواهد بود. معمولاً انسان می‌تواند به مدت پنج هفته بدون غذا و به مدت پنج روز بدون آب زنده بمانند اما نمی‌تواند بدون هوا حتی پنج دقیقه به زندگی خود ادامه دهد.

بر اساس این گزارش اگرچه هوا یک عنصر ضروری است ولی استنشاق هوای آلوده می‌تواند فرد را به کام مرگ بکشاند. در یک بیان کلی آلودگی هوا را می‌توان وجود هر نوع ماده‌ای در هوا دانست که ممکن است به انسان، حیوان، پوشش گیاهی و یا سایر عناصر آسیب وارد کند.

امروزه سازمان بهداشت جهانی آلودگی هوا را خطرناک‌ترین تهدید زیست محیطی برای سلامت بشر معرفی کرده است. از سویی دیگر بر اساس برآوردهای انجام شده هوای آلوده منجر به مرگ حدود ۷ میلیون نفر در سال ۲۰۱۶ شد که این رقم بیش از دو برابر مرگ ناشی از ایدز، سل و مالاریا بود.

حامیان سلامت و ایمنی نیروی کار

قرار گرفتن در معرض هوای آلوده در فضای باز با طیف گسترده‌ای از اثرات حاد و مزمن از ایجاد حساسیت گرفته تا مرگ همراه است. در واقع باید گفت که آثار آلودگی هوا فقط محدود به بروز علائمی مانند سرفه، سوزش گلو، تنگی نفس و ایجاد حساسیت نیست و آلودگی هوا با آثار زیا باری که در بلندمدت دارد می‌تواند ارگان‌های مختلف بدن از جمله مغز، قلب و ریه را نیز درگیر کند.

در این میان ذرات معلق به عنوان عامل اصلی و خطرناک آلودگی هوا با توجه به اندازه بسیار کوچکشان می‌توانند به‌طور عمیق به دیواره‌های هوا و خون در کیسه‌های هوایی نفوذ کنند و منجر به بروز بیماری‌های قلبی، عروقی و تنفسی شوند، به طوری‌که گفته می‌شود این ذرات بسیار ریز می‌توانند  به‌راحتی از غشای مویرگی عبور کنند و از طریق جریان خون تمام سلول‌ها را در معرض مخاطره قرار دهند.

بر اساس اطلاعات شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۳ ذرات معلق را به عنوان یکی از علل سرطان ریه معرفی کرده است.

گفتنی است که میزان مرگ و میر ناشی از ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون از ۳.۵ میلیون نفر در سال ۱۹۹۰ به۳.۸ میلیون نفر در سال ۲۰۰۰ رسیده است و طی یک روند افزایشی نیز در سال ۲۰۱۵ ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون منجر به مرگ ۴.۲ میلیون نفر در جهان شده است.