طراحی مدل نوین ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین ایران به منظور استقرار کاربری توسعه شهری و خدماتی(مطالعه موردی : منطقه ۲۲شهرتهران)

فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست

دوره ۱۱ – شماره ۴ – زمستان ۱۳۸۸

نویسندگان : سید علی جوزی ، سحر رضایان

چکیده :

ارزیابی توان اکولوژیک به معنای عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین در قالب کاربری های انجام پذیر و مورد انتظـار اسـت . این تحقیق با هدف طراحی مدل نوین کاربری توسعه شهری و خدماتی به منظور استفاده در مطالعـات ارزیـابی تـوان اکولوژیـک سـرزمین ایران صورت پذیرفت . بدین منظور در گام نخست شناسایی فراوانی عوامل اکولوژیکی پایدار و ناپایدار در گستره سـرزمین ایـران بـه انجـام رسید. در مرحله بعد از روش دلفی که خود گرایشی از روش های نظریه فازی است برای طرح ریزی مدل استفاده گردید. بـا تکمیـل ۷۵۰ عدد پرسشنامه نظر سنجی خبرگان گرایش های مورد نظر (گروه دلفی) ، کارشناسایی و تعیین اولویـت عوامـل  اکولـوژیکی تـأثیر گـذار و سنجش میزان ارزش فراوانی هر یک از عوامل به انجام رسید. فرآیند تجزیه و تحلیل اطلاعات پرسشنامه ای با استفاده از نرم افـزار آمـاری ۱۱.۰ SPSS صورت پذیرفت . پس از طراحی، مدل تحت برنامه Arcinfo به سامانه اطلاعات جغرافیـایی معرفـی گردیـد. آزمـون تحلیـل حساسیت مدل، با هدف تعیین میزان تأثیر پذیری جواب های بهینه در مقابـل تغییـرات معینـی از تـابع هـدف بـه روش سـیمپلکس و بـا استفاده از نرم افزار Lingo صورت پذیرفت . استفاده از این مدل در فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک به هنگام فرآیند تجزیه و تحلیل منابع اکولوژیکی عرصه تحت مطالعه و پـس از تولید نقشه واحدهای زیست محیطی به انجام می رسد. در حقیقت نقشه واحدهای زیست محیطی به عنوان نقشه پایه و اسـاس تـصمیم گیری در مطالعات ارزیابی توان اکولوژیک محسوب می گردد. به منظور سنجش قابلیـت هـا و کـارایی مـدل جدیـد فرآینـد ارزیـابی تـوان اکولوژیک منطقه ۲۲ شهر تهران به مشابۀ یک مطالعه موردی انجام و نقشه کاربری توسعه شـهری و خـدماتی تحـت برنامـه Arc view a۳۲ GIS  استخراج گردید. نتایج مطالعات ارزیابی توان اکولوژیک این منطقه با اسـتفاده از مـدل نـوین نـشان مـی دهـد کـه امتیـازات اختصاص یافته به واحدهای زیست محیطی از حداقل صفر تا حداکثر شصت و پنج متغیر است . وجود عوامـل محـدود کننـده ای همچـون استقرار برخی واحدهای زیست محیطی در مسیل رودخانه ، مناطق عبور گسل و نیز اراضی تپه ماهوری مانع از اختـصاص ایـن واحـدها بـه کاربری توسعه شهری و خدماتی می گردد.

واژه های کلیدی: ارزیابی توان اکولوژیک ، کاربری شهری و خدماتی ، سامانه اطلاعات جغرافیایی ، نظریه فازی ، روش دلفی ، مدل ریاضی خطی

 << ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>  

لطفا برای دانلود مقاله ” طراحی مدل نوین ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین ایران به منظور استقرار کاربری توسعه شهری و خدماتی(مطالعه موردی : منطقه ۲۲شهرتهران) ” از لینک زیر استفاده نمایید.