شناسایی مهمترین فاکتورهای تفاوت های نژادی در ابعاد آنتروپومتری کارگران ایرانی با استفاده از درخت تصمیم گیری

توضیحات :

مجله علمی پژوهشی سلامت کار ایران

دوره ۱۶ – شماره ۱ – سال ۱۳۹۸

نویسندگان : جلیل نظری ، اختر محمدی ، محمود رضا آذغانی ، عادل مظلومی

چکیده :

زمینه و هدف: آنتروپومتــری بعنوان یکی از شــاخه­ های فیزیکال آنتروپولوژی از جمله مهمتریــن حیطه­ هــای ارگونومــی است که به اندازه­ گیــری ابعاد و ویژگی­ های بدن انسان (طول، وزن، حجم اندام­ ها، فضای حرکتی و زوایای حرکتی هر یک از این ابعاد) می­ پردازد. این داده ­ها برای تعیین شکل و اندازه ابزار و وسایل، مورد استفاده افراد در محیط کار قرار می­گیرد، تا وسایل، ابزارآلات و ایستگاه ­کاری متناسب با ابعاد بدنی شاغلین به جهت افزایش بازده و بهره ­وری طراحی و ساخته شود. همچنین این داده ­ها می­تواند در انتخاب افراد برای مشاغل و همسان­ کردن توانمندی هر فرد با انرژی مورد نیاز شغل محوله استفاده شود. بنابراین اندازه­ گیری دقیق ابعاد بدنی و بروز کردن داده­ ها در قالب بانک ­های اطلاعاتی تن­سنجی (آنتروپومتری)، ضروری است. اگرچه این بانک­های اطلاعاتی پایه و اساس طراحی ارگونومیکی محیط­ه ای کاری و محصولات تولیدی می­باشند. اما انبوه داده­ های جمع ­آوری شده از ابعاد بدنی و تبدیل آنها به دانش، استفاده از روش­ های نوین را ضروری نموده است. داده­ کاوی یکی از روش­ های نوین بوده که در فضای مدیریت دانش در به دست آوردن اطلاعات نهان به کار گرفته ­شده و توانایی جداسازی بخش مفید اطلاعات و انجام پردازش یکسان روی داده ­ها را دارد. لذا مطالعه حاضر جهت شناسایی مهمترین فاکتورهای تفاوت های نژادی در ابعاد آنتروپومتری کارگران ایرانی با استفاده از درخت تصمیم گیری طراحی و اجرا گردید.

روش بررسی: پژوهش حاضر به عنوان یک بررسی متدولوژیک در زمینه داده­ کاوی و استفاده از روش­های دسته ­بندی (درخت تصمیم) قابل طرح می­ باشد. در پژوهش حاضر، داده­ های خام جمع ­آوری شده بدنی مشتمل بر ۳۷ بعد از ابعاد ۳۷۲۰ نفر، (۳۰۰۰ مرد و ۷۲۰ زن) در محدوده سنی۶۰-۲۰ ساله کارگر ایرانی در برگیرنده ­ی شش قوم، فارس، ترک، کرد، لر، بلوچ و عرب گردآوری و در مطالعه ­ای با استفاده از مدل درخت تصمیم برای شناسایی مهمترین فاکتورهای تفاوتهای نژادی در ابعاد آنتروپومتری بررسی شد. جهت تحلیل داده­ ها و اجرای الگوریتم­ های داده­ کاوی نیز از نرم افزار WEKA (نسخه ۳.۶.۱۲) استفاده شد.

یافته­ ها: براساس نتایج مطالعه در میان مردان، ارتفاع­ شانه ­نشسته، ارتفاع ­دید ­نشسته، طول ­آرنج-نوک انگشتان، پهنای ­شانه­ بین ­دو زائده ­آکرومیون، عرض ­پا و طول سر به ­ترتیب از عامل­ های متمایزکننده در دسته ­بندی و ایجاد تفاوت­ های نژادی در گروه­ های مورد مطالعه بودند. درحالیکه در میان زنان عامل­ های پهنای­ صورت، پهنای ­شانه بین دو زائده آکرومیون و طول آرنج-نوک انگشتان از عامل­های متمایزکننده در دسته­ بندی و باعث تفاوت­های نژادی می­باشند.

نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر می­تواند تاکید مجددی بر سودمندی بکارگیری روش درخت تصمیم برای بررسی تداخلات بین متغیرهای پیشگویی­ کننده باشد که می­توان در آن با ترکیب تنوع گره­ ها در ساختار کلی، مهمترین عوامل تعیین­ کننده نژادی را شناسایی نمود. با در نظر گرفتن هدف مطالعه حاضر و نتایج حاصل از درخت تصمیم، می­توان نتیجه گرفت که فارغ از نژاد، عامل­ های تمایزکننده در مردان مربوط به عامل­ های تن­سنجی (هیکل) و در زنان مربوط به عامل­ های تن­سنجی صورت(زیبایی) می­باشند. براساس نتایج بدست آمده، که عوامل متمایز کننده در مردان و زنان جامعه ایرانی متفاوت از هم بوده، لذا این نتایج بدست آمده می­تواند علاوه برکاربرد در صنایع تولیدی و طراحی، در موارد دیگری همچون تشخیص هویت در پزشکی قانونی، ساخت محصولات ارتوپدی نیز کاربرد داشته باشد.

واژه‌های کلیدی : آنتروپومتری ، داده کاوی ، درخت تصمیم گیری ، نژاد

 << ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >> 

دانلود فایل