توضیحات :
مجله علمی پژوهشی سلامت کار ایران
دوره ۱۷ – شماره ۱ – سال ۱۳۹۹
نویسندگان : داود اسکندری ، حسین چرخند ، محمد جواد جعفری ، یدالله محرابی
چکیده :
زمینه و هدف: بهبود مداوم ایمنی یکی از اهداف مهم سازمان های موفق میباشد. روش سنتی برای ارزیابی عملکرد ایمنی اندازه گیری و تجزیه و تحلیل آماری داده های مربوط به حادثه است که تحت عنوان شاخصه ای گذشته‌نگر شناخته میشوند. ازآنجاکه هدف از استقرار سیستم های مدیریتی ازجمله سیستم مدیریت ایمنی بهبود مستمر است، صرفاً به‌کارگیری شاخص های گذشته‌نگر نمیتواند سودمند باشد. هدف مطالعه حاضر ارائه شاخصی آینده نگر برای بررسی عملکرد ایمنی سازمان است.
روش بررسی: پژوهش حاضر شامل دو بخش است: بخش اول آن‌یک مطالعه تلفیقی کمی-کیفی است که با بهره گیری از نظریه فاکتورهای انسانی که سه عامل سازمان، محیط و فرد را در عملکرد ایمنی سازمان دخیل میداند، ابزاری برای بررسی عوامل تأثیرگذار بر عملکرد ایمنی سازمان طراحی و روان‌سنجی گردید. همچنین جهت اطمینان از روایی سازه تحلیل عاملی تأییدی و از نرم‌افزار LISREL 8.80 بهره گرفته شد. در ادامه برای نشان دادن تأثیر سازه های مختلف ابزار پیشنهادی بر نمره شاخص عملکرد ایمنی از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) جهت وزندهی سازه ها استفاده گردید.
یافته ها: نتایج بررسی متون و مصاحبه نیمه ساختاریافته با افراد متخصص در زمینه ایمنی و مدیریت صنعتی منجر به شناسایی ۲۰۴ کد اولیه در قالب ۴۸ طبقه فرعی و ۱۵ طبقه اصلی شد. پس از تکمیل فرآیند تحلیل مصاحبه‌ها، پیش‌نویس ابزاری با ۸۳ گویه جهت بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد ایمنی تهیه شد. بر اساس نتایج روایی صوری کمی۶ گویه امتیاز کمتر از ۵/۱ را کسب نمودند و از ابزار نهایی حذف شدند. تجزیه و تحلیل روایی محتوا نشان داد که ۷۵ گویه ی باقی مانده ابزار شاخص روایی محتوایی (۷۹/۰≤) و نسبت روایی محتوایی (۵۶/۰˃) قابل قبول دارند. تحلیل عاملی تأییدی، برازش مناسب دادهها را نشان داد. در بررسی پایایی، ضریب آلفای کرونباخ (۹۱/۰=α) بر همسانی درونی مناسب ابزار دلالت داشته و باز آزمایی ابزار ثبات قابل قبول ابزار را نشان داد (۸۵/۰ ICC=). با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل سلسله مراتبی فازی عامل سازمانی با کسب بار وزنی ۵۰۳/۰ بیشترین و عامل محیطی با بار وزنی ۱۷۳/۰ کمترین تأثیر را بر نمره شاخص عملکرد ایمنی سازمان داشتند.
نتیجه گیری: تحلیل داده های مطالعه نشان داد که ابزار طراحی‌شده، وسیله ای عینی و ساده برای ارزیابی عوامل تأثیرگذار بر عملکرد ایمنی است و میتواند به‌عنوان یک شاخص عملکردی آینده‌نگر جهت ارزیابی عملکرد ایمنی سازمان‌ها مفید واقع شود.
واژه‌های کلیدی : عملکرد ایمنی ، شاخص فعال ، مدلسازی معادلات ساختاری ، روش آنالیز سلسله مراتبی فازی
<< ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>
لطفا برای دانلود مقاله ” تدوین شاخص آینده نگر جدید جهت برآورد عملکرد ایمنی سازمان با رویکرد تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) ” از لینک زیر استفاده نمایید.
