تحلیل و پایش خشکسالی هواشناسی منطقه سیستان و بلوچستان

فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست

دوره ۱۷ ، شماره ۱ ، بهار ۱۳۹۴

نویسندگان: حمید زارع ابیانه ، علی اکبر سبزی پرور ، صفر معروفی ، فرشته قیامی ، سیده شقایق میر مسعودی ، آزاده کاظمی

چکیده:

زمینه و هدف: یکی از اثرات زیان­ آور کمبود بارش خسارت­ های ناشی از رخداد خشکسالی است. هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی و شدت وقوع خشکسالی منطقه سیستان و بلوچستان در مقیاس سالانه و فصلی طی دوره ۴۲ ساله آماری می ­باشد.

روش بررسی: تحلیل خشکسالی با استفاده از پنج شاخص رایج توزیع استاندارد (ZI)، انحراف از میانگین (SDI)، درصد نرمال بارندگی (PNPI)، ناهنجاری بارندگی (RAI) و کلاسه­ بندی دامنه بارش (PC) بر روی اطلاعات و آمار بارندگی فصلی و سالیانه چهار ایستگاه سینوپتیک زاهدان، زابل، چابهار و ایرانشهر طی دوره مشترک آماری (۲۰۰۵-۱۹۶۴) صورت گرفت.

یافته­ ها و نتایج: نتایج نشان داد که شاخص SDI در مقایسه با روش­ های PNPI، ZI، PC و RAI در مقیاس فصلی و سالانه برآوردهای قابل قبول­ تری را ارایه داد. استان سیستان و بلوچستان بر مبنای شاخص SDI در مقیاس سالیانه و فصلی خشک سالی­ هایی را تجربه نموده است. بر این اساس، درصد خشک سالی­ های سالیانه ­ی با شدت زیاد و بسیار زیاد نسبت به خشک سالی ­های با شدت کم و متوسط کمتر بود. در مقیاس فصلی نیز شاخص SDI در فصل تابستان بطور متوسط ۴۲ درصد خشکسالی ها با شدت بسیار زیاد و زیاد را نشان داد در حالی که در فصل زمستان ریسک وقوع خشکسالی با شدت­ های بسیار زیاد و زیاد بطور متوسط ۱۲ درصد  بود. همچنین مقادیر میانگین متحرک۳ ساله و ۵ ساله، جهت بررسی روند و تداوم خشکسالی در مقیاس سالانه در ایستگاه ­های مذکور استخراج شد.

نتیجه­ گیری: نتایج مبین این واقعیت است که خشکسالی در استان سیستان و بلوچستان رو به افزایش است که بتدریج بر شدت آن نیز افزوده شده است. همچنین  با عنایت به روند کاهشی بارش منطقه می­ توان انتظار رخداد خشک سالی­ های با شدت و مدت بیشتری را داشت.

واژه های کلیدی: خشک سالی هواشناسی ، شاخص ­های خشک سالی ، بارش ، سیستان و بلوچستان

 << ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>  

لطفا برای دانلود مقاله ” تحلیل و پایش خشکسالی هواشناسی منطقه سیستان و بلوچستان ” از لینک زیر استفاده نمایید.