ارزیابی بارکاری ذهنی کنترلرهای ترافیک هوایی بر اساس فاکتورهای بار وظیفه در شبیه ساز کنترل ترافیک هوایی

زمینه و هدف: کنترل ترافیک هوایی به عنوان یک وظیفه شناختی پیچیده، که نیازمند تمرکز طولانی مدت کنترلر روی وظیفه می باشد، شناخته شده است. بارکاری ذهنی نقش بسیار مهمی در عملکرد کنترلرها دارد. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی بارکاری کنترلر های ترافیک هوایی بر اساس فاکتورهای بار وظیفه می باشد.

روش بررسی: مطالعه حاضر به روش توصیفی-تحلیلی در میان ۱۴ نفر از کنترلرهای ترافیک هوایی صورت گرفت. ابتدا با روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (HTA) وظایف کنترل ترافیک هوایی تعیین گردید و دو سناریوی بارکاری کم و زیاد براساس فاکتورهای بار وظیفه در این شغل طراحی شد. سپس بارکاری کنترلرها در این دو سناریو با استفاده از پرسشنامه NASA-TLX مورد ارزیابی قرار گرفت.

یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از HTA، ۴۹ مورد زیر وظیفه اصلی در شغل کنترل ترافیک هوایی وجود دارد. یافته های حاصل از NASA-TLX نشان داد که کنترلرها در شرایط بارکاری بالا، بار ذهنی و فکری با میانگین ۷۱/۹۳ را مهم ترین بعد بارکاری ارزیابی کرده اند.در شرایط بارکاری بالا و پایین بین متغیرهای بار ذهنی وفکری، بار فیزیکی، فشار زمانی، میزان تلاش و کوشش، احساس دلسردی و ناکامی تفاوت معنی دار وجود داشت(۰/۰۵>P). اما بین متغیر عملکرد و کارایی در شرایط بارکاری بالا و پایین تفاوت معنی دار حاصل نشد(P>0/05).

نتیجه گیری: نتایج مطالعه بر اهمیت فاکتورهای بار وظیفه در کنترل ترافیک هوایی اشاره دارد. بنابر این انجام سایر روش های ارزیابی بارکاری مانند ارزیابی عملکرد با تأکید بر این اصل، در تمامی سکتورها در مرکز کنترل ترافیک هوایی پیشنهاد می گردد.

واژه‌های کلیدی : بارکاری ذهنی ، NASA-TLX ، بار وظیفه ، کنترل ترافیک هوایی