مدل سازی ساختاری ویژگیهای شخصیتی بر استرس و عملکرد شغلی با توجه به اثرات میانجی رفتار پاسخگویی فردی

زمینه و هدف: از آن جا که اعضای هیات علمی از مهم ­ ترین سرمایه ­ های مراکز آموزش عالی به شمار می­روند، بررسی و شناسایی عوامل مرتبط با این منابع که می ­ توانند بر عملکرد و استرس شغلی آنها موثر باشند، از اهمیت روز افزونی برخوردار شده است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر بررسی اثر میانجی رفتار پاسخگویی فردی در روابط علی وجدان و توافق پذیری با استرس و عملکرد شغلی اعضای هیات علمی بود.

روش بررسی: به منظور انجام این مطالعه نمونه­ ای به حجم ۲۵۰ نفر عضو هیات علمی به روش نمونه­  گیری تصادفی طبقه ­ای از سه دانشگاه دولتی انتخاب شدند. داده ­ها از طریق مقیاس پنج عامل بزرگ شخصیت نئو، پرسشنامه استرس، عملکرد شغلی و پرسشنامه پاسخگویی فردی جمع­آوری گردید. به منظور ارزیابی روابط بین متغیرهای مکنون و اندازه­گیری شده در الگوی مفهومی، از مدل­یابی معادلات ساختاری استفاده شد.

یافته ها: نتایج نشان داد که ویژگی شخصیتی با وجدان بودن با استرس رابطه منفی و معنی­دار؛ با احساس پاسخ­گویی رابطه مثبت و معنی­دار و ویژگی شخصیتی توافق پذیری با عملکرد رابطه مثبت و معنی­دار و با احساس پاسخ­گویی رابطه منفی و معنی­دار دارد. همچنین نتایج نشان داد که رابطه بین با وجدان بودن و استرس شغلی از طریق احساس پاسخ­گویی میانجی­گری می­شود. نقش میانجی پاسخ­گویی احساسی در رابطه بین ویژگی شخصیتی توافق پذیری و عملکرد شغلی نیز تائید شد.

نتیجه گیری: بر اساس یافته ­های پژوهش، پاسخ­گویی فردی رابطه بین ویژگی­های شخصیتی با استرس و عملکرد شغلی را تحت تأثیر قرار می­دهد. این نتایج بر ضرورت بازشناسی نقش میانجی پاسخ­گویی فردی در بررسی رابطه علی ویژگی­های شخصیتی وجدان و توافق پذیری با استرس و عملکرد شغلی تأکید می­کند.