بررسی بارکاری و ارتباط آن با خستگی در میان لکوموتیورانان بخش نیروی کشش راه آهن جمهوری اسلامی ایران

مقدمه: ازجمله مشاغل پرمسوولیت در صنعت ریلی، شغل لکوموتیورانی است. لکوموتیوران نیازمند عملکردهای شناختی متعددی از قبیل توجه مستمر، شناسایی اشیاء، حافظه، برنامه ریزی و تصمیم گیری می باشد. سطوح بالای خستگی ازجمله علل ایجاد حوادث توسط لکوموتیورانان است. عوامل متعددی بر افزایش خستگی لکوموتیورانان اثرگذار می باشد که بارکاری از مهم ترین این فاکتورها است. لذا هدف از مطالعه حاضر، بررسی بارکاری لکوموتیورانان قطارهای مسافری و اثر آن بر خستگی این افراد می باشد.

روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی تحلیلی می باشد که در میان ۱۰۰ نفر از لکوموتیورانان نیروی کشش راه آهن که با استفاده از نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند، صورت گرفت. به منظور ارزیابی وضعیت بارکاری و خستگی لکوموتیورانان به ترتیب از پرسشنامه NASA-TLX و مقیاس خستگی Samn-Perelli استفاده گردید. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از تست های Paired t-test و Spearman صورت گرفت.

یافته‌ها: نتایج به دست آمده نشان داد که لکوموتیورانان، دو بعد تلاش و کوشش و بارذهنى خود را به ترتیب با میانگین هاى ۲۲/۷۴ و ۳۱/۷۳ به عنوان مهمترین ابعاد بارکارى ارزیابى کرده اند. بین بارکارىومیزان خستگى قبل از حرکت و نیم ساعت قبل از رسیدن به مقصد (مربوط به مسیررفت) ارتباط معنى دارى به دست نیامد (۰۵/۰>P) ،اما میزان خستگى درانتهاى شیفت کارى (مربوط به مسیربرگشت) وبارکارى داراى ارتباط معنى دارى بودند (۰۴۸/۰=P).

نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده از این مطالعه، دو بعد تلاش و کوشش و بارذهنى از جنبه هاى مهم افزایش بارکارى در میان لکوموتیورانان مورد مطالعه بوده است. بنابراین، با تمرکز بر ابعاد ایجاد کننده بارکارى از جنبه هاى تلاش و کوشش و بارذهنى و همچنین اتخاذ برنامه هاى مدیریتى جهت کاهش خستگى، مىتوان میزان بارکارى و خستگى را در لکوموتیورانان تعدیل و به دنبال آن کارایى سیستم را افزایش داد.