بررسی اثر پیشروی آب شور بر کیفیت آب آبیاری و خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک تحت کشت پسته منطقه سیرجان

فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست

دوره ۱۵ ، شماره ۲ ، تابستان ۱۳۹۲

نویسندگان: علی نشاط ، علی زین الدینی

چکیده:

سیرجان یکی از مناطق مهم کشاورزی استان کرمان و دشت زیدآباد مهم ترین منطقه کشاورزی شهرستان سیرجان مـی باشـد که قسمت اعظم آن به کشت پسته اختصاص یافته است . در سه دهه اخیر توسعه کشت بیش از حد، برداشت بی رویه آب های زیرزمینـی ، خشک سالی های مکرر و تبخیر شدید باعث افت سطح آب های زیرزمینی شده است . نتیجـه آن پیشـروی آب شـور از طـرف کفـه نمـک زیدآباد ( اراضی پست ۴) به سمت اراضی تحت کشت پسته مجاور می باشد. پیشروی جبهه آب شور در این منطقـه باعـث نـامطلوب شـدن کیفیت آب آبیاری ، تغییر خصوصیات فیزیک و شیمیایی خاک و کاهش بسیار شدید عملکرد پسته شده است . این تحقیق بـه منظـور بررسـی تاثیر پیشروی آب شور بر کیفیت آب آبیاری و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تحت کشت خصوصا شور شدن اراضی و عملکرد پسته در منطقه یادشده انجام گرفته است . در راستای انجام تحقیق ابتدا نقشه های توپوگرافی به مقیاس ١:٢۵٠٠٠ و تصاویر ماهواره منطقه تهیه شد. سپس تعدادی نقطه مطالعاتی انتخاب و در هر نقطه از خاک و آب نمونه هایی برداشته و برای تجزیه کامل به آزمایشـگاه ارسـال شـد. مرحله بعد بین پارامترهای مختلف خاک و آب نظیر  EC، pH ، کلسیم ، منیزیم ، سدیم ، کلراید و بی کربنات توسط نرم افزار اکسل ۵  روابط رگرسیونی برقرار تا رابطه بین پارامترهای مختلف در آب آبیاری با خاک های مطالعه شده در شرایط مختلف مشخص شود. نتایج نشان داد که تمامی پارامترهای آب آبیاری به غیر از  pH اثر مستقیم بر فاکتورهای موجود در خاک دارند و این امر تاثیر آب هـای نامتعـارف را بـر تغییر خصوصیات خاک به ویژه شور شدن اراضی منطقه نشان می دهد. همچنین در مناطقی که تحت تاثیر پیشروی آب شور قـرار گرفتـه اند، میزان پارامترهای اندازه گیری شده به گونه ای است که از لحاظ استانداردهای موجود نظیر فائو۶ ١٩٩١غیر قابل استفاده برای هر گونه کشت و کار هستند و عملا تولید پسته با این آب ها امکان پذیر نمی باشد. ولی باغ های که هنوز تحت تاثیر پیشروی آب شور قرار نگرفتـه اند، تولید اقتصادی پسته در آن ها امکان پذیر می باشد. همچنین نامطلوب شدن آب آبیاری بستگی به مدت زمانی که تحت تاثیر پیشروی آب شور قرار گرفته ، نیز دارد. در نهایت برای هر منطقه مطالعاتی پرسشنامه های مخصوص تکمیل گردید تا با آن بتوان با توجه بـه نتـایج مطالعات آب و خاک راهکار کاربردی جدید پیشنهاد نمود.

 واژه های کلیدی: پیشروی آب شور ، خصوصیات فیزیک و شیمیایی خاک ، آب آبیاری ، آب های نامتعارف ، سیرجان

 << ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>  

لطفا برای دانلود مقاله ” بررسی اثر پیشروی آب شور بر کیفیت آب آبیاری و خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک تحت کشت پسته منطقه سیرجان ” از لینک زیر استفاده نمایید.