بررسی پاسخ‌‌ های مرگ و میر ماهی کپور معمولی و سفید دریای خزر در مواجهه با محلول ضدعفونی کننده کلردار خانگی (هیپوکلریت سدیم)

فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست

دوره ۱۹ ، ( ویژه نامه شماره ۴) ، بهار ۱۳۹۶

نویسندگان: سید علی اکبر هدایتی ، سعید شهبازی ناصرآباد ، حامد غفاری فارسانی

چکیده:

زمینه و هدف : ورود شوینده ها از طریق فاضلاب خانگی به اکوسیستم های آبی میتواند اثرات نامطلوبی بر حیات آبزیان داشـته باشـد. در این تحقیق سمیت حاد هیپو کلریت سدیم (NaOCl)، بر روی ماهیـان ۱ ± ۱۶ گرمـی (میـانگین ± SD) کپـور معمـولی ( Cyprinus carpio) و ۱ ± ۳/۵ گرمی سفید دریای خزر (Rutilus frisii Kutum) به منظور تعیین غلظت کشنده ۵۰% از جمعیت ماهیان در ۹۶ ساعت ، مطالعه گردید.

روش بررسی: آزمایش به صورت ساکن (Static) و بر اساس روش استاندارد O.E.C.D به مدت ۴ شبانه روز (۹۶ ساعت ) انجام گرفـت . پس از انجام آزمایش های ابتدایی به منظور یافتن محدوده کشندگی، آزمایش اصلی با انتخاب ۵ تیمارهـای نهـایی (۰، ۱۵، ۳۰، ۶۰ و۱۲۰ میلی گرم بر لیتر) برای کپور معمولی و ۶ تیمار نهایی (۰، ۵، ۱۰، ۲۰، ۴۰ و۸۰ میلی گرم بر لیتر) برای ماهی سفید، هرکـدام بـا ۳ تکـرار انجام پذیرفت و در نهایت بر اساس نتایج به دست آمده و با استفاده از آنالیز پروبیت ، مقادیر LC۱، LC۱۰، LC۳۰، LC۵۰، LC۷۰، LC۹۰ و LC۹۹ در ۲۴، ۴۸، ۷۲ و ۹۶ ساعت بر روی ماهیان اندازه گیری شد.

یافته ها: در مطالعه حاضر صد در صد مرگ و میر بچه ماهیان سفید در غلظت ۱-mg L ۸۰ تنهـا سـاعاتی پـس از در معـرض قرارگیـری آلاینده اتفاق افتاد. ولی این فرایند در ماهی کپور معمولی در غلظت ۱-mg L ۱۲۰ پس از گذشـت ۳۰ سـاعت از شـروع آزمـایش رخ داد. سمیت حاد (h-۹۶ LC۵۰) هیپوکلریت سدیم برای ماهی کپور معمولی و سفید به ترتیب برابر با ۳۹/۴۸ و ۲۳/۷۷ میلی گرم بـر لیتـر بـه دست آمد.

بحث و نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که این شوینده برای ماهیان مـورد آزمـایش خطرنـاک بـوده و مـاهی سـفید نیـز در برابـر هیپو کلریت سدیم بسیار آسیب پذیرتر از کپور معمولی میباشد.

واژه های کلیدی: آلودگی ، هیپوکلریت سدیم ، کپور معمولی (Cyprinus carpio) ، سفید دریای خزر (Rutilus frisii Kutum) ، غلظت کشنده ، مرگ و میر

 << ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>