![](http://dl.hsenk.ir/uploads/2019/07/salamat_kar_logo.jpg)
توضیحات :
مجله علمی پژوهشی سلامت کار ایران
دوره ۱۰ – شماره ۳ – سال ۱۳۹۲
نویسندگان : علیرضا چوبینه ، هادی دانشمندی ، افشین فلاح پور ، هدی رحیمی فرد
زمینه و هدف: اختلالات اسکلتی-عضلانی ( MSDs )، یکی از عوامل شایع آسیب های شغلی است که بهطور عمده در کمر، گردن و اندام های فوقانی نمایان میشود. این مطالعه با هدف تعیین شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی و ارزیابی ارگونومیک خطر ابتلا به این اختلالات در کارکنان یک شرکت پتروشیمی صورت پذیرفت.
روش بررسی: در این مطالعه ۳۲۷ نفر از کارکنان شاغل در یک شرکت پتروشیمی با حداقل یک سال سابقه کار در واحدهای دفتری و عملیاتی مورد بررسی قرار گرفتند. در این مطالعه کارکنان دفتری و عملیاتی به علت ماهیت متفاوت کار بهطور جداگانه مورد بررسی قرار گرفتند. در مشاغل دفتری ابزار گردآوری داده ها عبارت بودند از پرسشنامهی ویژگی های دموگرافیک، پرسشنامهی نوردیک برای تعیین شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی و چکلیست ارزیابی ارگونومیک محیط های کار دفتری. در مشاغل عملیاتی ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامهی ویژگی های دموگرافیک، پرسشنامهی نوردیک و روش QEC برای ارزیابی ریسک ابتلا به اختلالات اسکلتی- عضلانی بودند. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیلهی نرمافزار SPSS (Ver. 16.0) و با استفاده از آزمون های Mann-Whitney U Chi-square , و نسبت برتری انجام گرفت.
یافته ها: میانگین سن و سابقه کار افراد مورد مطالعه بهترتیب برابر با ۶۳/۶ ± ۲/۳۲ و ۰۱/۴ ± ۵۳/۵ سال بهدست آمد. شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در کارکنان دفتری ۱/۶۸ درصد و در کارکنان عملیاتی ۶/۴۶ درصد تعیین شد. نتایج نشان دادند که شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در نواحی گردن، پشت، کمر و زانو در کارکنان دفتری بهطور معنیداری بیشتر از افراد عملیاتی است. در ارزیابی بوسیلهی چک لیست ارگونومی در کارکنان دفتری کمترین مقدار شاخص مربوط به میانگین شاخص پوسچر و ایستگاه کار بهدست آمد. این بدان معناست که در اقدامات اصلاحی در مشاغل دفتری بهبود پوسچر کار می بایست در اولویت قرار گیرد. در ارزیابی به روش QEC ، ۴/۳۸ درصد از کارکنان عملیاتی در سطح اولویت اقدام اصلاحی ۱، ۲/۱۹ درصد در سطح اولویت اقدام اصلاحی ۲، ۵/۳۱ درصد در سطح اولویت اقدام اصلاحی ۳ و ۱۱% در سطح اولویت اقدام اصلاحی ۴ قرار گرفتند. در مجموع ۵/۴۲% از موارد سطح ریسک بالا و بسیار بالا بوده که نشان دهنده مخاطره آمیز بودن شرایط و نیاز به اصلاحات در مشاغل عملیاتی میباشد. بر اساس نتایج بهدست آمده، مجموعهای از اقدامات اصلاحی انجام گرفت.
نتیجه گیری: شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در نواحی مختلف بدن در کارکنان دفتری نسبت به کارکنان عملیاتی بهطور معنیداری بیشتر است. در بهبود شرایط کار و اقدامات اصلاحی در افراد مورد مطالعه، توجه به ریسک فاکتورهای نواحی کمر، گردن، پشت، زانو، شانه و مچ دست بهعلت شیوع بالا در این نواحی اهمیت دارد.
واژههای کلیدی : اختلالات اسکلتی-عضلانی ، پرسشنامه نوردیک ، چک لیست ارگونومی ، QEC
<< ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>