ارزیابی عملکرد آشکارساز یون سازی نوری در سنجش تولوئن هوا

زمینه و هدف: درحوزۀ عوامل شیمیایی محیط کار، روش مرسوم برای سنجش ترکیبات آلی فرّار در هوا استفاده از یک گازکروماتوگراف مجهز به آشکارساز یون سازی شعله ای (GC-FIDD) است که البته دارای محدودیت هایی نیز می باشد از جمله می توان قابلیت دسترسی به آن، نیاز به افرادکار آزموده، صرف وقت و هزینۀ بالای آنالیز ترکیبات شیمیایی را نام برد. هدف از این مطالعه، بررسی امکان جایگزینی آشکارساز یون سازی نوری (PID) با دستگاه گازکروماتوگراف در سنجش تولوئن هوا به عنوان نمایندۀ ترکیبات آلی فرّار در مطالعات تجربی بود.

روش بررسی: دراین مطالعه، تولید مداوم غلظت های ۵، ۲۰، ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ ppm از تولوئن هوا، توسط سامانۀ طراحی شده در آزمایشگاه و در دامنۀ رطوبت نسبی ۲±۱۳۳% انجام شد. غلظت تولوئن هوا در خروجی این سامانه، هم با آشکارساز یون سازی نوری و هم با روش مرجع ۱۵۰۱ سازمان NIOSH مورد اندازه گیری و مقایسه قرار گرفت.

یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که بین این دو روش در غلظت های بالاتر از ppm50 تولوئن در هوا تفاوت معنی داری وجود دارد در حالی که در غلظت های ۵ و ۲۰ ppmm تفاوت معنی داری نشان نداد. ضریب همبستگی نتایج این دو روش در دامنۀ غلظتی ۵ تا ۱۰۰۰ ppm تولوئن هوا، ۹۹۹/۰ بود. ضریب تصحیح برای آشکارساز یون سازی نوری در دامنۀ غلظتی مورد مطالعه، ۰۵/۱ به دست آمد.

نتیجه گیری: عیلرغم تفاوت مقادیر خوانش تولوئن هوا توسط آشکارساز یون سازی نوری (PID) با روش مرجع ۱۵۰۱ سازمان NIOSHH پاسخ آن خطی بود. بنابراین، در مطالعات مربوط به سنجش تولوئن هوا با استفاده از آشکارساز یون سازی نوری، مقادیرخوانش باید توسط ضریب تصحیح محاسبه شده، اصلاح شوند.