نشست تخصصی «تفکر سیستمی در تابآوری شهری» در روز چهارشنبه ۲۰ تیرماه ۱۴۰۳ توسط پژوهشکده سوانح طبیعی و کرسی یونسکو در مدیریت سوانح طبیعی با حضور حدود ۴۰۰ نفر از علاقهمندان و متخصصین این حوزه برگزار شد.
۶۴امین نشست از سلسله نشستهای تخصصی در حوزه مدیریت بحران با موضوع «تفکر سیستمی در تابآوری شهری» در روز چهارشنبه ۲۰ تیرماه ۱۴۰۳ توسط پژوهشکده سوانح طبیعی و کرسی یونسکو در مدیریت سوانح طبیعی برگزار شد.
این نشست با سخنرانی دکتر هادی علیزاده پژوهشگر و کارشناس معاونت مسکن وزارت راه و شهرسازی کشور، دکتر موسی پژوهان پژوهشگر مستقل حوزه تابآوری شهری و دکتر اسد اسد زاده محقق و مدرس حوزه تابآوری شهری از دانشگاه بن آلمان برگزار گردید.
در ابتدای این نشست هادی علیزاده پژوهشگر و کارشناس معاونت مسکن وزارت راه و شهرسازی کشور، با تبیین مفاهیم تفکر سیستمی و ارتباط آن با تابآوری شهری بر ضرورت درک رفتار سیستمهای پیچیده در طی زمان و شناخت عوامل دخیل در بروز این رفتارها تأکید کرده و در این راستا تابآوری شهری را شناخت محدودیتها، تطبیق ظرفیتها و عوامل کارکردی و سپس چینش استراتژیها در برابر حوادث و اتفاقات مخرب در سیستم شهری تعریف کرد. ایشان در ادامه با ارائه مثالهایی از ادبیات جهانی و با تأکید بر اینکه در تفکر سیستمی ارگانیسم (کل همبسته) بر مکانیسم (اجزای تشکیلدهنده) ارجحیت دارد، چهار مکانیسم شبکههای حکمرانی، جریانهای متابولیکی، محیط کالبدی و دینامیک اجتماعی را بهعنوان اجزای سازندهی یک سیستم تابآور شهری معرفی کرده و بر روابط غیر سلسهمراتبی و شبکهای این مکانیسمها تأکید کرد. ایشان درنهایت موانع تحقق تفکر سیستمی در تابآوری شهری را برای کشور ما در چهار گروه دانشی، نهادی، فرهنگی و ارتباطی دستهبندی نموده و با ارائه مصادیقی از این موانع، مسیرهایی را برای رفع آنها پیشنهاد داد.
بیشتر بخوانید
اقدامات جدید برای ایمنی ساختمانهای تهران/تدوین برنامه پاسخ اضطراری طوفان
تغییرات اقلیمی تهدیدی جدی و فزاینده علیه رفاه ماست
دو شرط لازم برای کاهش ۴۰ درصدی حوادث/تدوین دستورالعمل برای ارزیابی ساختمانهای مهم و بلندمرتبه
موسی پژوهان پژوهشگر مستقل حوزه تابآوری شهری با اشاره به مدلهای تفکر تابآوری شهری و رویکردهای برنامهریزی تابآور، رویکرد سیستم سیستمها را بهعنوان رویکرد متأخر در چهارچوب تفکر سیستمی معرفی کرده و بر ضرورت حرکت آکادمیک و حرفهای به سمت تحقق ملزومات این رویکرد تأکید کرد. پژوهان در ادامه با اشاره به حوزههای دانشی دخیل در مفهوم تابآوری، اذعان داشت که تفکر سیستمی، سیاستگذاری و مدیریت محیطی را از موضوعی حاشیهای، بخشی و متفرق به حوزهای یکپارچه تبدیل کرده و ایده محوری آن اتخاذ یک رویکرد بینرشتهای و جامعنگر برای غلبه بر چالشهای دستیابی به پایداری محیطی و تابآوری با بهرهگیری از دانش محققان و تجربه سیاستگذاران بهطور همزمان است.ایشان در ادامه با اشاره به اینکه نگاه سیستمی در تابآوری یعنی درگیر کردن تمامی ذینفعان و ذینفوذان بهویژه بازندگان ریسکهای اقلیمی در فرایند ارتقای تابآوری شهری، با نقدی جامع بر رویکردها و روشهای ارزیابی تابآوری، به الزام بهرهگیری از دیدگاه چهار سطحی (محلی/شهری، ملی، قارهای/منطقهای و جهانی) در عملیاتی نمودن تفکر سیستمی در مدیریت شهری با پیادهسازی مفهوم تابآوری پرداخت.
اسد اسد زاده محقق و مدرس حوزه تابآوری شهری از دانشگاه بن آلمان به تابآوری تحولآفرین/ Transformative Resilience بهعنوان ابزاری برای توانمندسازی برنامهریزی شهری بر مبنای تفکر سیستمی و برای ایجاد و هدایت تغییرات اساسی پرداخت. او با ارائه متدولوژی و نتایج یک پروژه بینالمللی تحت عنوان (BMBF project: Inclusive and integrated multi-hazard risk management and engagement of volunteers to INCREASE urban resilience in times of changing climates) به ارائه یکی از مصادیق عینی مطالعات انجام شده برمبنای مفهوم تابآوری تحولآفرین پرداخت.ایشان در چهارچوب تجارب و اطلاعات حاصل از پروژه INCREASE 2021-2025 به نقش و اهمیت بهرهگیری از مفهوم تابآوری تحولآفرین در نظام برنامهریزی شهری اشاره کرد. او اذعان داشت تابآوری تحولآفرین بر ظرفیت تحول که باید شامل تغییرات اساسی ازجمله ادراک و معنا، هنجارها و ارزشها، شبکهها و الگوهای اجتماعی، ساختارهای قدرت و ترتیبات نهادی و چهارچوبهای نظارتی در سیستمهای شهری باشد، تأکید دارد. اسد زاده در ادامه با طرح چهار سؤال اساسی در حوزهی تابآوری تحولآفرین (قلمرو تابآوری تحولآفرین چیست؟ جهت تحول چیست؟ ویژگیهای تحول چیست؟ و ابعاد تحول چیست؟) به تشریح چهارچوب مفهومی توصیفی و چهارچوب عملیاتی توضیحی منتج از پروژه مذکور پرداخت.
انتهای پیام/
