مدل سازی آب های زیرزمینی به منظور پیش بینی پراکنش نیترات در آبخوان های بحرانی (مطالعه موردی: شهر مشهد)

فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست

دوره ۱۷ ، شماره ۴ ، زمستان ۱۳۹۴

نویسندگان: اکبر باغ وند ، علی وثوق ، سعید گیوه چی ، علی دریابیگی زند

چکیده:

زمینه و هدف : در حال حاضر به علت عدم اجرای مدیریت صحیح ، بیشتر آبخوان های کشور  ایران  به خصوص در نواحی خشک از جمله دشت مشهد در طی سال های اخیر با افت سطح ایستابی و کاهش حجم ذخیره مواجه بوده و بعضا نیز در معرض آلودگی انواع آلاینده ها قرار دارند.  با توجه به این که یکی از شاخص های اصلی آلوده بودن آبخوان ها، آلودگی آن ها به نیترات می باشد، در این تحقیق نیز سعی شده است تا با تهیه مدل ریاضی کمی و کیفی آبخوان دشت مشهد، رفتار آبخوان با تکیه بر یون نیترات برای ۱۲ سال آینده شبیه سازی و پیش بینی گردد.

روش بررسی: به منظور تهیه مدل ریاضی کمی و کیفی آبخوان شهر مشهد ، آمار و اطلاعات هواشناسی، هیدرولوژی و هیدرو ژئولوژی  بـا استفاده از نرم افزار ۸ .Surfer Ver، کد کامپیوتری ۲۰۰۰ Modflow و پرو سسور GMS مـورد تحلیـل قـرار گرفـت ، پـس از انجـام عملیات وا سنجی ۴ و صحت سنجی ۵  مدل ریاضی کمی و کیفی آبخوان شهر مشهد به دست آمد.

یافته ها: نتایج تحقیق مبین آن است که در سال ۱۴۰۰ شمسی مشکل آلودگی نیترات برای بخش های عمده ای از مرکز و شرق آبخـوان شهر مشهد کماکان پابرجا بوده و غلظت آلاینده نیترات در این مناطق  از ۱۰ تا ۹۰ میلی گرم در لیتر متغیر می باشد . بر ایـن اسـاس در اکثر مناطق ، میزان غلظت نیترات بیشتر از حد مجاز (۴۵ میلی گرم در لیتر) و میزان متوسط افت سالیانه این آبخوان (۰/۹۰ متـر) ، نشـان دهنده بحرانی بودن این آبخوان می باشد. .

بحث و نتیجه گیری: دلیل عمده افزایش این نوع آلودگی در طی سال های اخیر در اثر جمع آوری و دفع غیراصولی فاضـلاب تولیـدی این شهر به چاه های جاذب و نفوذ از این چاه ها به آبخوان دشت مشهد بوده است .

واژه های کلیدی: آبخوان ، مدل سازی ، صحت سنجی ، وا سنجی ، پیش بینی ،  نیترات

 << ادامه مطلب را در فایل پیوست مطالعه فرمایید >>  

لطفا برای دانلود مقاله ” مدل سازی آب های زیرزمینی به منظور پیش بینی پراکنش نیترات در آبخوان های بحرانی (مطالعه موردی: شهر مشهد) ” از لینک زیر استفاده نمایید.