نامگذاری روز بدون نایلون
به منظور فرهنگ سازی و ارتقاء سطح دانش شهروندان در زمینه مضرات استفاده از کیسههای نایلونی، ۲۱ تیر ماه از سوی طرفداران محیط زیست روز بدون نایلون نامگذاری شده است. ارتقای سطح آگاهی مردم در زمینه زیان های بهداشتی و محیط زیستی استفاده از کیسه های پلاستیکی از جمله اهداف مهم نامگذاری روز بدون نایلون بوده است.
پلاستیک ها، سرزمین ما را اشغال می کنند
کیسههای پلاستیکی پس از اختراع پلاستیک در سال ۱۸۵۶ میلادی توسط «الکساندر پارکس» مهمان خانههای ما شدهاند و در همین مدت زمان نه چندان طولانی توانستهاند اثرات مخرب زیادی بر جای بگذارند. در واقع زندگی مدرن علاوه بر رفاهی که برای انسان به همراه دارد گاه ضررهای جبران ناپذیری را نصیب او می کند.
براساس تحقیقات انجام شده تنها در ایران سالانه بیش از ۳ میلیون تن پلاستیک تولید می شود. بیشتر این پلاستیک ها نیز بادوام هستند و صد ها سال طول می کشد تا به خودی خود تجزیه و نابود شوند. در دنیا تلاش هایی برای جلوگیری از آلودگی طبیعت به پلاستیک انجام گرفته است؛ سازمان ملل کنوانسیونی را وضع کرد که طی آن، تمام موادی که مستقیما به آب ریخته می شوند باید زیست تجزیه پذیر باشند.
بیشتر پلاستیک ها بادوام هستند و صدها سال طول می کشد تا خود به خود تجزیه شوند
ممنوعیت استفاده از کیسههای پلاستیکی در سراسر جهان
- در سال ۲۰۰۲ میلادی، بنگلادش نخستین کشور بزرگی بود که استفاده از کیسههای پلاستیکی را ممنوع کرد. این کشور به دنبال سیل ویرانگر سال ۱۹۸۸ میلادی و به دلیل این که کیسههای پلاستیکی با بستن راه فاضلابها عامل اصلی شدت یافتن سیلاب بودند، خسارات چشمگیری دید.
- کشور منزوی بوتان نیز در سال ۲۰۰۷ میلادی در راستای سیاستهای این کشور مبنی بر افزایش نشاط ملی، فروش کیسههای پلاستیکی، تنباکو و تبلیغات خیابانی را ممنوع کرد.
- چین نیز در حال حاضر در نظر دارد با اعمال قانون منع تولید کیسههای پلاستیکی فوق نازک تا حد زیادی در هزینهها و مصرف نفت در این کشور صرفهجویی کند.
- در سال ۲۰۰۷ میلادی نیز در هنگ کنگ برای فروشندگان کیسههای پلاستیکی مالیات بر آلودگی محیط زیست در نظر گرفته شد.
- همچنین در انگلیس، روستای «مادبوری» در جنوب ناحیه «دوون» به عنوان نخستین شهر اروپایی عاری از کیسههای پلاستیک شناخته شد و در این روستا به جای کیسههای پلاستیکی، کیسههای چند بار مصرف و تجزیهپذیر به فروش رسید. ۳۳ نماینده مجلس انگلیس در سال ۲۰۰۹ میلادی تصمیم به منع تولید کیسههای پلاستیکی فوق نازک و تعیین مالیات برای سایر انواع کیسههای پلاستیکی گرفتند.
- در سال ۲۰۰۲ میلادی، ایرلند قانون مالیات بر کیسههای پلاستیکی را وضع کرد که این قانون تا ۹۰ درصد مصرف کیسههای پلاستیکی را در این کشور کاهش داد. در ایتالیا نیز استفاده از کیسههای پلاستیکی در سال ۲۰۱۰ میلادی ممنوع شد.
- در سال ۲۰۰۳ میلادی نیز دولت تایوان، توزیع کیسههای پلاستیکی رایگان در فروشگاهها و مراکز خرید را ممنوع کرد. ضمن اینکه استفاده از ظروف یکبار مصرف در رستورانهای این کشور نیز ممنوع شد و حتی بسیاری از فروشگاهها از افرادی که کیسههای خرید خود را به همراه نمیآورند جریمه نقدی دریافت میکردند.
- در کشورهایی نظیر ایتالیا، بلژیک و ایرلند نیز به دنبال وضع مالیات، استفاده از کیسههای پلاستیکی ۹۴ درصد کاهش یافته است. در سوئیس، آلمان و هلند نیز برای استفاده از کیسههای پلاستیکی مالیات وضع شده است.
خطرات زیست محیطی کیسه های پلاستیکی
هنگامی که کیسه های پلاستیکی به عنوان زباله دور ریخته می شوند، به علت ماندگاری بیش از ۵۰۰ سال در محیط، باعث آلودگی محیط زیست می شوند. این کیسه ها به همراه باد جابه جا شده و وارد رودخانه ها و کانال های آب می شوند؛ در نتیجه موجب گرفتگی آبراهه ها شده و در بسیاری موارد به علت ساکن ماندن آب، زاد و ولد انواع حشرات افزایش می یابد. کیسه های پلاستیکی درصورت ورود به محیط زیست دریایی، وارد زنجیره غذایی جانوران دریایی شده و سالانه هزاران گونه از جانوران آبزی از قبیل وال، دلفین، فک و لاک پشت و نیز پرندگان دریایی اشتباهاً بر اثر خوردن این کیسه ها و خفگی ناشی از آن می میرند.
کیسه های بلعیده شده حتی پس از مرگ جانوران و تجزیه آنها نیز سالم باقی می مانند، بنابراین دوباره پراکنده شده و از بین بردن حیاتی دیگر را ادامه می دهند. پلاستیک ها درصورتی که به عنوان زباله دفن شوند، به علت تجزیه آرام و کند در محل های دفن می توانند سبب تشکیل شیرابه و نفوذ آن به آب های زیرزمینی شوند. این شیرابه شامل ترکیباتی نظیر فلزات سنگین و سایر ترکیبات خطرناک است که جزو ترکیبات زیان آور برای محیط زیست هستند.
همچنین مواد پلاستیکی و پلیمری به علت ساخته شدن از منابع نفتی و دارا بودن مواد با پایه نفتی و خاصیت تجزیه ناپذیری، در خاک باقی می مانند و به این ترتیب مواد شیمیایی آنها به تدریج از طریق خاک وارد زنجیره غذایی انسان می شود؛ بنابراین علاوه بر اثرات کیسه ها و ظروف پلاستیکی روی محیط زیست، آنچه حائز اهمیت است، سلامت انسان هاست، به خصوص اینکه امروزه مصرف بیش از حد و نابجا از این مواد، خطرات جبران ناپذیری را برای سلامت انسان به همراه دارد.
استفاده از کیسههای سازگار با محیط زیست
تا پیش از تولید کیسههای سازگار با محیط زیست، تنها راهکار زیست محیطی موفقیتآمیز در زمینه مقابله با انباشت زبالههای پلاستیکی، ممنوعیت استفاده از این کیسهها یا تشویق به بازیافت آنها بود اما با ورود کیسههای سازگار با محیط زیست که به طور طبیعی قابل تجزیه هستند، مسیر این مبارزه تغییر کرد که دلایل آن به شرح زیر است:
√ کیسههای سازگار با محیط زیست ۴۶ درصد کمتر از کیسههای پلاستیکی ترکیبات پایه نفتی و رزینی دارند.
√ در فرآیند تولید کیسههای سازگار با محیط زیست چهار برابر انرژی کمتر و شش برابر آب کمتر نسبت به تولید کیسههای کاغذی مصرف میکنند.
√ کیسههای سازگار با محیط زیست در مراحل پیش از تولید ۳۴ درصد کمتر از کیسههای پلاستیکی گازهای گلخانهای تولید میکنند.
√ کیسههای سازگار با محیط زیست در صورت دور انداخته شدن در محیط غیرسمی ظرف ۲۴۰ روز یا حتی کمتر در معرض تابش نور خورشید تجزیه میشوند.
حقایقی جالب درباره کیسههای پلاستیکی
- سالانه حدود ۳۸۰ میلیارد قطعه کیسه پلاستیکی در ایالت متحده مصرف میشود و سهم هر شهروند آمریکایی سالانه ۱۲۰۰ کیسه پلاستیکی است که برای تولید این میزان پلاستیک دستکم ۱۲ میلیون بشکه نفت لازم است.
- تنها یک تا دو درصد کیسههای پلاستیکی تولید شده در آمریکا بازیافت میشوند.
- بر اثر آلودگی حاصل از کیسههای پلاستیکی، سالانه هزاران جانور آبزی و بیش از یک میلیون پرنده در جهان تلف میشوند.
- برنامه حفاظت از محیط زیست سازمان ملل متحد برآورد کرده است در هر ۱.۶ کیلومتر مربع از اقیانوسها، ۴۶ هزار قطعه زباله پلاستیکی شناور وجود دارد.
بسیاری پرندگان به دلیل گیر افتادن داخل کیسههای پلاستیکی نمیتوانند پرواز کنند
- کیسههای پلاستیکی اغلب به صورت اشتباهی توسط حیوانات بلعیده شده و پس از انسداد معده آنها منجر به مرگشان میشوند. بسیاری پرندگان نیز به دلیل گیر افتادن داخل کیسههای پلاستیکی نمیتوانند پرواز کنند.
- وقتی کیسههای پلاستیکی در معرض نور آفتاب قرار میگیرند، پلاستیک موجود در آنها هرگز از بین نرفته و ذرات سمی آزاد شده از آنها وارد زنجیره غذایی میشود.
- برای تولید این میزان کیسه کاغذی به صدها هزار بشکه آب و مواد شیمیایی سمی نیاز است که این اسیدها نیز به نوبه خود سبب تولید بارانهای اسیدی و آلودگی آبها میشوند.
- بیشتر کیسههای پلاستیکی برای تجزیه کامل به ۱۰۰۰ سال زمان نیاز دارند و عمر آنها بیش از ۱۰ برابر عمر انسان است.
- طبق تازهترین گزارش کمیسیون اروپا، استفاده از پلاستیک طی ۵۰ سال اخیر به اوج رسیده و تولید جهانی آن در هر سال از ۱.۵ میلیون تن در سال ۱۹۵۰ میلادی به ۲۴۵ میلیون تن در سال ۲۰۰۸ میلادی رسیده است.
بیشتر بخوانید
۱۲ تیر به عنوان روز بدون کیسه پلاستیکی در داخل ایران معرفی میشود
نکاتی برای استفاده کمتر از نایلون ها
- وقتی از سوپرمارکت مثلاً یک یا دو قلم خرید میکنید که میتوانید بدون کیسه پلاستیکی هم آنها را به منزل بیاورید، از فروشنده تشکر کنید و بگویید:«نه! ما پلاستیک استفاده نمیکنیم» این رفتاری متمدنانه است.
- کیسه پلاستیکی که شاید فقط چند دقیقه کار شما را راه بیندازد و بعد رهایش میکنید به ۵۰۰ سال زمان برای تجزیه شدن در طبیعت نیاز دارد. ضمن اینکه در این تجزیه خاک آلوده میشود.
- اگر نمیتوانید جلوی خشک شدن دریاچهها را بگیرید، اگر قادر به متوقف کردن شکنجه حیوانات در باغوحش یا شکار نیستید، اگر دلتان برای محیطزیست کشور میسوزد، لطفاً مصرف پلاستیک را به حداقل برسانید. این یک گام مهم است. لطفاً شروع کنید.
- وقتی برای خرید میروید با خودتان کیسه پارچهای ببرید. شما با این رفتار به دیگران هم نشان میدهید که برای کره زمین، خودتان و آیندگان احترام قایلید.
- نان داغ را در کیسه پلاستیکی قرار ندهید. این کار باعث آزاد شدن مواد سمی به کار رفته در پلاستیک و ترکیب آن با نان میشود. سفره پارچهای همراه داشته باشید. ریشه بسیاری از سرطانها در همین نکات جزیی است.
- رهاسازی پلاستیک در طبیعت باعث شده که احشام از آنها تغذیه کنند، آبزیان دریایی تکههای پلاستیک را با طعمه اشتباه بگیرند و حتی شکم پرندگان پر از پلاستیک شود. این یک قتلعام خاموش است.
- در ایران هنوز قانونی برای ممنوعیت پلاستیک وضع نشده است اما همه میدانیم که این کیسهها چقدر زیانبار هستند. بدون اجبار و قانون، جلوی کار خطا را خودمان بگیریم.
- به جای خرید پیدرپی بطری آب معدنی، در خودرو یا هنگام ورزش کردن در باشگاه بطری یا قمقمه شخصی همراه داشته باشیم.
- اگر به کیسه پارچهای دسترسی ندارید، از کیسههای پلاستیکی که قابلیت استفاده چندباره دارند استفاده کنید. کیسههای نازکی که یکبار مصرف هستند حتی ارزش بازیافت ندارند و بسیاری اوقات در دل طبیعت رها میشوند.
- همه ما در حال غرق شدن در دریای پلاستیک هستیم. لطفاً از همین امروز تصمیم بگیرید که مصرف کیسههای پلاستیک را متوقف یا به حداقل برسانید. حتی یک کیسه کمتر هم به کره زمین کمک میکند.
بمب زبالههای پلاستیکی
از آن جایی که زمین در آستانه انفجار بمب زبالههای پلاستیکی و همچنین خانه اصلی تمامی موجودات زنده است و فعلا تنها سیاره قابل سکونت محسوب میشود پس باید با شعار یکی برای همه و همه برای یکی در صدد خنثی کردن این بمب برآییم. اما چگونه؟
شما شاید یادتان نیاید اما در گذشته زبالهها را بدون نایلون داخل سطل زباله میریختند اما آیا دیگر کسی این کار را میکند؟
یا از دستمال پارچهای به جای دستمال کاغذی استفاده میکردند. اما آیا لازم است که برگردیم به آن دوران؟ شاید دیگر لازم نباشد اما باید به هنر زنده ماندن در طبیعت آشنا بود، نه فقط برای ماجراجویی و طبیعت گرایی، بلکه برای مبارزه با حوادث طبیعی و مطمعنا بشر لنگ نمیماند و خودش را وفق میدهد چه بسا بسیاری از افراد امروزه نیازهایشان را بدون استفاده از پلاستیک رفع میکنند.
همه ما تقریبا با مضرات و اثرات تخریبی که پلاستیک، این اختراع خانه خراب کن بر طبیعت و موجودات زنده و غیر زنده دارد آگاه هستیم که به مواردی از آن در مطلب ذیل اشاره خواهیم کرد و در ادامه بحث سعی بر این داریم با ارائه یکسری راهکار و در مقابل، عمل به آنها استفاده از نایلونهای پلاستیکی را حدالامکان کاهش دهیم.
معایب جبران ناپذیر کیسههای پلاستیکی
- تاثیر منفی بر زندگی دریایی.
- برای تولید آنها از نفت و گاز طبیعی استفاده میشود که این منابع جز منابع تجدید ناپذیر هستند.
- با سوختن این کیسهها دود و گاز سمی در هوا آزاد میشود که صد البته برای لایهی اوزون مضر میباشد.
- بازیافت آنها کار آسانی نیست و موجب به هدر رفتن میزان زیادی آب، در این بحران کم آبی میشود.
- برای تجزیه به زمانی حدود ۴۰۰ الی ۱۰۰۰ سال نیاز دارند.
- باعث ایجاد منظرهای زننده در طبیعت میشوند.
- تولید آنها سالانه بیش از ۱۰۰۰ کیلوگرم کربن در هوا منتشر میکنند.
- محل انباشت این زبالهها در محیط مرطوب تبدیل به محل زندگی حشراتی مثل مالاریا میشود.
نه ممنون کیسه پلاستیکی نمیخواهم
در اکثر خانههای ما یک نایلون پر از نایلونهای دیگر وجود دارد که از فروشگاههای مختلف هنگام خرید دریافت کردهایم به امید استفاده بهینه و مجدد از آنها به عنوان کیسه زباله، اما کار درستی که باید بکنیم این است که هنگام خرید با خود کیسهی پارچهای به همراه داشته باشیم علاوه بر این فروشندگان میتوانند از کیسههای کاغذی و قابل بازیافت استفاده کنند قیمت این کیسهها نسبت به نایلونهای پلاستیکی بالاتر است اما اثرات مضرو هزینههایی که کیسههای پلاستیکی بر طبیعت و زندگی انسان در طول زمان برجای میگذارند به مراتب بیشتر است.
زنبیلهایی که به خاطرات پیوستند
اگر متولد دهه شصت باشید یقینا به یاد خواهید داشت که در آن زمان استفاده از زنبیل برای خرید نان و میوه و سبزی و…. بسیار رایج بود و این خود کمک بزرگی در استفاده کمتر از نایلون میکرد که باید دوباره فرهنگ سازی شود.
تقاضای ما از فروشندگان
- برای ترغیب مشتریان خود برای عدم استفاده از کیسههای پلاستیکی و ظروف یکبار مصرف از گزینههای جایگزین استفاده کنید.
- برای مشتریانی که کیسه پارچهای به همراه دارند، تخفیف خاص یا هدیهای در نظر بگیرید.
دیگر روشها برای کاهش مصرف پلاستیک
- استفاده از شیشههای مربا یا ترشی به جای ظروف پلاستیکی
- استفاده از قاشقهای فلزی در مهمانیها به جای قاشق و چنگالهای پلاستیکی
- به همراه داشتن قمقمه آب بجای خرید مداوم آب معدنی
- خرید مواد غذایی بسته بندی شده در شیشه بجای بسته بندیهای پلاستیکی
- کمپوست کردن زبالههای تر
انتهای پیام/
