جدول ارزیابی ایمنی مخازن شارژ آمونیاک با استفاده از روش آنالیز لایه های حفاظتی فازی

زمینه و هدف: ارزیابی ریسک فرآیندهای خطرناک یکی از اولویت‌های مدیریت ریسک می‌باشد. یکی از روش‌های مورد استفاده در ارزیابی ریسک، آنالیز لایه‌های حفاظتی (LOPA) است. به دلیل ناکافی بودن و یا عدم قطعیت اطلاعات موجود در مورد نرخ نقص (PFD) لایه‌های حفاظتی، ارزیابی ریسک به روش سنتی LOPA همواره دارای خطا می‌باشد. لذا هدف از این مطالعه، استفاده ازتئوری فازی جهت ارزیابی ایمنی مخازن شارژ آمونیاک با استفاده از روش آنالیز لایه‌های حفاظتی می‌باشد.

روش بررسی: ابتدا با استفاده از نظر متخصصین، نرخ نقص لایه‌های حفاظتی به صورت فازی بدست آمد. سپس با استفاده از عملگرهای فازی، امکان فازی به احتمال فازی تبدیل شده و در نهایت به نرخ نقص قطعی تبدیل شد. در مرحله بعد با استفاده از سیستم منطق فازی شدت، شدت رویداد به صورت فازی محاسبه شده و در انتها با استفاده از ماتریس ریسک، شاخص ریسک فازی محاسبه گردید.

یافته‌ها: در سناریوی آزاد شدن آمونیاک، شدت، احتمال و ریسک محاسبه شده با روش کلاسیک و فازی LOPA به ترتیب برابر با (احتمال: کم، شدت: بالا، و ریسک: (قابل تحمل- غیر قابل قبول)) در روش کلاسیک و احتمال فازی = 66/۲، شدت فازی= 99/۳۳ و ریسک فازی = 79/۳ (۸/۰ غیر قابل قبول، ۲/۰ قابل تحمل- غیر قابل قبول) در روش فازی تعیین گردید. هم چنین پس از اضافه شدن لایه حفاظتی، شاخص ریسک فازی از ۷۹/۳ (۸/۰ غیر قابل قبول، ۲/۰ قابل تحمل- غیر قابل قبول) به ۹/۱ (۱/۰ قابل قبول، ۸/۰ قابل قبول- قابل تحمل، ۱/۰ قابل تحمل) تغییر یافت.

نتیجه گیری: در شرایط عدم قطعیت و یا موجود نبودن اطلاعات مر بوط به احتمال و شدت سناریوی ریسک، می‌توان با استفاده از نظرات متخصصین در قالب متغیرهای زبانی و روابط مجموعه‌های فازی، تا حد امکان خطای محاسباتی را در ارزیابی ریسک کاهش داد.