تعیین روایی و پایایی ابزار ارزیابی کاربردپذیری یک نرم افزار تحت وب

مقدمه: شاخص کاربردپذیری، عملکرد یک محصول را در زمینه رضایت کاربر و افزایش بهره‌وری مورد ارزیابی قرار می‌دهد. اصول کاربردپذیری عبارتند از؛ اثربخشی، کار آیی، ایمنی، امکانات، آموزش‌ پذیری، یاد آورد پذیری. هدف اصلی این مطالعه طراحی ابزاری جهـت بـرآورد میزان کاربردپذیری نرم افزارهای تحت وب در زمینه اتوماسیون فرایندهای پژوهشی تعیین شده است.

مواد و روش­ کار: پس از استخراج پرسشنامه اولیه از منابع استاندارد ارزیابی کاربردپذیری، جهت بررسـی شاخص­ های روایــی، ســازگاری درونــی و تکرار پذیری، به ترتیب از تکنیک­ های تعیین روایـی محتوایی، ضریب آلفای کرونباخ و روش باز آزمایی استفاده شـده است. اهم مراحل انجام کار عبارتند از: تعیین دامنه و ابعاد محتوایی پرسش ­ها، تهیـه پیش ­نویس پرسشنامه، تعیین اعضای پانل تخصصی، روش انجام، نحوه ثبت و تحلیل داده­ های پرسشنامه، تعیــین معیارهــای پــذیرش پرسش­ ها، تعیین شاخص روایی محتوایی، پایایی پرسشنامه، تکرار پذیری پرسشنامه.

یافته­ ها: ابزار نهایی بصورت پرسشنامه­ ای ۵۰ سئوالی طراحی شد. همچنین شـاخص روایـی محتـوایی CVI در نهایت برای پرسشنامه مقدار ۰.۷۶۳بدست آمد. نتایج آنالیز پاسخ­های پرسشنامه نهایی نشان داد که پایین­ترین ضریب پایایی مربوط به بخش مدیریت خطاها با مقدار آلفای کرونباخ برابر ۰.۷۴۲ می­ باشد. در نهایت نیز میزان شاخص تکرارپذیری پرسشنامه نهایی، با استفاده از روش باز آزمایی، مقدار ۰.۹۹۳ (P<0.001) بدست آمد.

نتیجه­ گیری: پس از طراحی پرسشنامه نهایی با شرایط احراز روایی، پایایی و تکرار پذیری مناسب، می ­توان با اطمینان بالا گفت که این ابزار در صورت اعمال بر روی نرم ­افزارهای مربوطه، نتایج مناسبی را در جهت ارتقای کیفیت و کارایی نرم ­افزار و محیط کاربری آن، به دنبال خواهد داشت.

واژه‌های کلیدی : کاربردپذیری ، سیستم های پژوهشی تحت وب ، پرسشنامه ارزیابی ، روایی ، پایایی ، تکرار پذیری