به گزارش پایگاه خبری حامیان سلامت و ایمنی نیروی کار به نقل از ایسنا ، کرونا در حال حاضر هشت کشور خاورمیانه را آلوده کرده است و بیش از ۷۹ هزار نفر در سراسر جهان به این ویروس مبتلا شدهاند.
به گزارش شبکه خبری الجزیره، کویت، بحرین، افغانستان و عراق روز دوشنبه اولین موارد ابتلا به این ویروس را اعلام کردند، ویروسی که شیوعش از چین آغاز شد.
کویت سه مورد ابتلا به این بیماری را گزارش داد، در حالی که بحرین و عراق هر یک، ۱ مورد ابتلا را مورد تائید قرار دادند و بدین ترتیب تعداد کشورهای واقع در خاورمیانه که به این ویروس آلوده شده اند، به ۸ کشور رسید.
براساس این گزارش، در پی اعلام مواردی از ابتلا به ویروس کرونا در ایران، ترکیه، پاکستان و ارمنستان مرزهایشان را به روی ایران بستند.
طبق اعلام کمیسیون ملی بهداشت چین، ۱۵۰ مورد مرگ جدید در این کشور در روز یکشنبه بر اثر ابتلا به این بیماری گزارش شد و بدین ترتیب رقم کلی مرگ و میر در این کشور به ۲ هزار و ۵۹۲ نفر از میان ۷۷ هزار و ۱۵۰ مورد ابتلا در چین رسید.
کره جنوبی نیز موارد ابتلا به ویروس کرونا را ۸۳۳ نفر اعلام کرد و مرگ ۷ نفر بر اثر آن مورد تائید قرار گرفت.
در ایتالیا نیز ابتلای بیش از ۲۰۰ نفر و مرگ ۵ نفر در شمال این کشور گزارش شد، امری که منجر به اعلام وضعیت فوق العاده در اروپا شد.
براساس این گزارش، مقام های پاکستانی گفتند که دستکم ۲۰۰ نفر را در نزدیکی مرز ایران قرنطینه کرده اند.
مقام های وزارت بهداشت عراق اولین مورد ابتلا به ویروس کرونا در این کشور را تائید کردند.
عراق به درخواست کویت، مرز خود با کویت را به روی مسافران و اقلام تجاری بست. عراق روز شنبه ممنوعیت ورود شهروندان غیرعراقی از ایران را تمدید کرد.
کویت اعلام کرد که سه نفر در این کشور از جمله یک شهروند سعودی، به ویروس کرونا آلوده شده اند.
الجزیره در ادامه این گزارش به موارد ابتلا در ایران پرداخت و نوشت: ایرج حریرچی معاون وزیر بهداشت ایران اعلام کرد که ۱۲ نفر در کشور بر اثر ابتلا به ویروس کرونا جان باخته و ۶۱ نفر آلوده شده اند. وی ادعای طرح شده از سوی یک نماینده مجلس مبنی بر جان باختن ۵۰ نفر بر اثر ابتلا به این بیماری را رد کرد.
نماینده مجلس از شهر قم گفت که ۵۰ نفر در این شهر بر اثر ابتلا به ویروس کرونا فوت کرده اند.
«درسا جباری» گزارشگر الجزیره از تهران نیز گزارش داد: این نماینده، وزارت بهداشت ایران را متهم به عدم شفافیت در مورد آمار مرگ و میر کرده و مدعی است که بیش از ۵۰ نفر بر اثر ابتلا در قم جان سپرده اند.
براساس این گزارش، چین در حالی که برای مهار شیوع کرونا می جنگد، جلسه سالانه پارلمان خود را به تعویق انداخته است. قرار است کمیته کنگره خلق چین در مورد تاریخ جدید این جلسه تصمیم گیری کند.
وزارت امور خارجه چین نیز اعلام کرد که پکن درنظر ندارد برای کشورهایی چون کره جنوبی و ژاپن توصیه های مسافرتی صادر کند.
در همین حال، کمیته ارشد قانونگذاری چین در حال بررسی طرحی است که به موجب آن، تجارت و مصرف همه نوع حیوان وحشی در این کشور ممنوع شود.
در این میان، چین تاکید کرد که به افراد سالمی که شهروند شهر ووهان این کشور هستند، اجازه می دهد این شهر را ترک کنند. ووهان شهری است که شیوع ویروس کرونا از آنجا آغاز شد.
چهار استان چین نیز روز دوشنبه از شدت تمهیدات پاسخگویی اورژانسی به شیوع ویروس کرونا کاستند.
با گسترش این بیماری در ایتالیا، «استلا کریاکیدس» کمیسر بهداشت اتحادیه اروپا نیز اعلام کرد که محدودیت های مسافرتی در منطقه شنگن باید متناسب و همکاهنگ در میان کشورهای عضو باشد.
وی افزود: سازمان بهداشت جهانی تا این لحظه توصیه اعمال محدودیت مسافرتی یا تجاری را صادر نکرده است.
در همین حال، کره جنوبی آغاز فصل جدید لیگ حرفه ای فوتبال خود را به دلیل موارد ابتلا در این کشور به تعویق انداخت. قرار بود مسابقات این لیگ روز شنبه آغاز شود.
مقام های بهداشتی کره جنوبی ۷۰ مورد ابتلای جدید به کرونا را گزارش دادند که بدین ترتیب مجموع رقم موارد ابتلا در این کشور به ۸۳۳ نفر رسیده است.
«فیروزالدین فیروز» وزیر صحت عامه افغانستان نیز با اشاره به اینکه یکی از سه مورد مشکوک به ابتلا به ویروس کرونا در ولایت هرات مثبت گزارش شده است، در این ولایت وضعیت فوق العاده اعلام کرد.
بیشتر بخوانید
تاکید سازمان محیط زیست بر جمعآوری و امحای صحیح پسماندهای «کرونا»
از فرانسه نیز گزارش می رسد که این کشور نیازی به بستن مرزهای خود با ایتالیا به رغم گسترش این بیماری در ایتالیا مشاهده نکرده است.
وزیر بهداشت فرانسه گفت که به زودی با همتایان اروپایی خود در مورد بررسی بهترین روش ها برای برخورد با خطر شیوع این ویروس در اروپا گفت و گو می کند.
به گزارش الجزیره، قطر از مسافران ورودی به این کشور از ایران و کره جنوبی خواسته است به مدت ۱۴ روز در خانه یا مراکز قرنطینه بمانند. هنوز مورد تائید شده ای از ابتلا در قطر گزارش نشده است.
لبنان نیز از والدین کودکانی که به تازگی از کشورهای آلوده به ویروس سفر کرده اند، خواسته است فرزندان خود را به مدت ۱۵ روز به مدرسه نفرستند.
در این میان، وزارت کشور اتریش اعلام کرد که این کشور از ورود یک قطار از ایتالیا به اتریش به ظن وجود دو مسافر آلوده به ویروس در آن خودداری کرده است.
کرونا و ضعف اطلاعرسانی از سوی مسئولان
شیوع کرونا در ایران و انتشار اطلاعات ضد نقیض درباره آمارها و وضعیت این بیماری در استانهای مختلف یک بار دیگر جای خالی رسانه در نگاه مدیران مدیریت بحران را نشان داد و اثبات کرد که رسانهها هنوز در مدیریت بحران جدی گرفته نمیشوند تا در گام بعدی برای حرفهای شدن در اطلاعرسانی شرایط بحرانی خودشان را آماده کنند.
در حالی که این روزها کرونا به مهمترین خبر رسانههای کشور تبدیل شده و در هر محفلی از هر قشر و صنفی نام این بیماری شنیده میشود، به دلیل جدی نگرفتن جایگاه رسانه و اطلاعرسانی سریع و شفاف در مورد این بیماری، خبرهای ضد نقیضی در فضای مجازی و حتی رسانههای کشور دیده میشود.
انتشار خبری در فضای مجازی و برخی رسانهها به نقل از یکی از نمایندگان قم در مجلس مبنی بر جان باختن ۵۰ نفر در این شهر بر اثر کرونا و پنهان کردن آمار از سوی مسئولان این نگرش را در ذهن جامعه تقویت کرده که خبرهایی هست، اما بیان نمیشود. به ویژه این که معاون وزیر بهداشت بلافاصله پس از انتشار این خبر، آن را تکذیب کرد.
رسانهها به دلیل در اختیار نداشتن منابع اطلاعرسانی دقیق و صریح خبرهای مختلفی را منتشر میکنند و پس از آن هم ناچار به انتشار تکذیبیهها هستند. این وضعیت قطعاً ریشه در نبود مدیریت واحد و البته حرفهای بر فعالیتهای رسانهای در شرایط مدیریت بحران دارد.
صندلی خالی رسانه در مدیریت بحران
نمونه این موضوع را میتوان در اطلاعرسانی پیرامون کرونا در مازندران یافت که طی روزهای اخیر خبررسانی در این زمینه با ساختاری ضعیف و بدون برنامه در حال انجام است. نخستین نکتهای که در این مورد میتوان به عنوان یک ضعف اساسی به آن پرداخت حضور نداشتن یک متخصص حوزه رسانه در جلسات پیرامون مدیریت و کنترل بیماری است. در جلسههای قرارگاه پدافند زیستی استان مازندران تصمیمگیریهای لازم برای کنترل شرایط را انجام میدهد، هیچ کارشناسی از حوزه رسانه حضور ندارد تا نکات مورد نیاز رسانهای برای اطلاعرسانی را رسانهای کند.
از سوی دیگر برخی ملاحظات مدیریتی سنتی که گسترهای فراتر از استان دارد سبب شده که مدیران استانی هم برای بیان برخی اطلاعات و آمار با محدودیتهایی مواجه باشند. با این حال در قرارگاه پدافند زیستی مازندران برای اطلاعرسانی در مورد بیماری کرونا، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی به عنوان سخنگو انتخاب شده تا پاسخگوی پرسشهای اصحاب رسانه باشد.
پیگیریها برای دریافت پاسخ پرسشها از سخنگوی این قرارگاه به دلیل مشغله کاری زیاد او در این روزها نتیجه نمیدهد و در بهترین حالت ممکن، خبرنگار از سوی سخنگوی این قرارگاه برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت دانشگاه علوم پزشکی مازندران ارجاع داده میشود.
سایتی که تا زمان انتشار این گزارش، تنها خبری که امروز در آن منتشر شد، خبر تعطیلی مدارس مازندران تا پایان هفته است و اطلاعات جدید و به روز از تعداد افراد مشکوک شناسایی شده یا اقدامات انجام شده دیده نمیشود. آخرین خبر منتشر شده در سایت دانشگاه علوم پزشکی بابل نیز مربوط به دوم اسفند است که از انتخاب بیمارستان میناگر به عنوان مرکز رسیدگی به بیماران مشکوک به کرونا خبر داده است.
همچنین از روز شنبه تا کنون آمار جدیدی درباره تعداد افرادی که به مراکز منتخب درمانی مراجعه کردند و سلامتشان پایش شد یا افرادی که احتمالا بستری شدند ارائه نشده است. حتی در صورتی که مورد جدیدی ثبت نشده باشد، بیان این موضوع میتواند به امنیت روانی جامعه کمک کند و فضای رسانهای را از حالت ابهام خارج کند.
جولان شایعات، افزایش ابهامات
این در حالی است که در شرایطی مانند وضعیت کنونی رسانهها باید بیشترین دسترسی را به مسئولان و اطلاعات مربوطه داشته باشند تا رسانههای غیررسمی در خلاء فضای اطلاعرسانی حرفهای، اقدام به انتشار خبرهای غیرواقعی نکنند و جامعه نیز رسانههای معتبر را به عنوان کانونهای اصلی اطلاعرسانی بشناسد. در چنین وضعیتی است که جلوی انتشار شایعات گرفته میشود.
بسیاری از شهروندان مازندران حتی از این که این استان دو دانشگاه علوم پزشکی دارد و مدیریت و حوزه زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی بابل جدا از دانشگاه علوم پزشکی مازندران است بیاطلاع هستند و در چنین شرایطی ارجاع دادن تمام جامعه به یک سایت کمتر شناخته شده که بهروزرسانی اطلاعات و اخبار در آن به صورت حرفهای و بر اساس نیاز رسانهها و حتی شهروندان انجام نمیشود، به نوعی بیپاسخ گذاشتن پرسشها محسوب میشود.
جایگاه حرفهای سخنگو
انتخاب سخنگو با این هدف انجام میشود که یک مسئول یا شخص برای پاسخ به پرسشها با جدیدترین اطلاعات در دسترس باشد. از سوی دیگر در اطلاعرسانی مربوط به این شرایط نباید مرجعیت اطلاعرسانی در موضوعهای مختلف را از نظر دور داشت. برای مثال انتشار خبر تعطیلی مدارس در سایت دانشگاه علوم پزشکی مازندران، به اندازه خبر بیرون رفتن یک فرد مشکوک به کرونا از بیمارستان رازی قائمشهر و بازنگشتن او به این مرکز درمانی بسیار کماهمیتتر است. اما در این سایت هیچ اطلاع و خبری در این زمینه دیده نمیشود و انتشار خبر توسط برخی رسانههای خارجی ابهاماتی را در ذهن مخاطب ایجاد میکند و از نگاه مخاطب احتمال غیر واقعی بودن خبرهای منتشر شده توسط رسانههای داخلی را افزایش میدهد.
بیتوجهی به این موضوع در مسئولان و اظهارنظر نکردن در مورد آن، حتی پیش از آن که رسانهای پیگیر آن باشد، ابهامات و هراس زیادی را در جامعه ایجاد میکند. در حالی که پاسخی کوتاه به این موضوع میتواند آخرین وضعیت را برای مخاطب روشن کند.
دکتر «فرهنگ بابامحمودی» متخصص بیماریهای عفونی و مدیر گروه بیماریهای عفونی بیمارستان رازی قائمشهر در این باره به ایرنا گفت: این موضوع صحت دارد و مربوط به فرد بیماری است که دیروز به این مرکز مراجعه کرده بود و با توجه به این که مشکل ریوی مفرط داشت، مشکوک بود. وقتی وارد بخش شد گفت که مشکلی دارد و برمیگردد، اما برنگشت.
وی افزود: در حال پیگیری هستیم تا این فرد را تحت مراقبتهای درمانی قرار دهیم. مشخصات این فرد و محل سکونت او در اختیار است و از طریق بهداشت در حال پیگیری هستیم.
بیان این موضوع پیش از این که رسانههای غیررسمی و خارجی بر اساس مستندات موجود در فضای مجازی و شنیدهها، اقدام به انتشار آن کنند، راه را بر بروز ابهام و تقویت شایعات میبندد. اما این موضوع در مدیریت بحران و شرایط کنونی جدی گرفته نمیشود. حتی شنیده شده که وزارت بهداشت محدودیتهایی را برای اطلاعرسانی از سوی دانشگاههای علوم پزشکی در نظر گرفته که اجازه پاسخگویی به آنها را نمیدهد.
رسانه در بحران
آن چه که به طور مشهود دیده میشود، کمتوجهی به همین نکات رسانهای در اطلاعرسانی شرایط بحران است. موضوعی که ریشه در بیتوجهی به جایگاه رسانه در مدیریت بحران دارد. این موضوع را «اکبر نصراللهی» استاد علوم ارتباطات و مطالعات رسانه و کارشناس رسانه در بحران نیز روز گذشته در گفتوگو با ایرنا اعلام کرده بود که تشکیل ستاد رسانه و بحران در ساختار مدیریت بحران کشور وجود دارد، اما دغدغه لازم وجود ندارد و از همکاری متخصصان رسانه برای مدیریت رسانهای شرایط بحران استفاده نمیشود.
به گفته این کارشناس، مدیریت بحران موضوعی گروهی است و همکاری همه عوامل درگیر در بحران در داخل و بیرون سازمانهای رسانهای را میطلبد که اگر این همکاری با سایر بخشها نباشد منجر به خسارتهای جبرانناپذیری برای کشور و مردم میشود.
نصراللهی در پاسخ به این پرسش که رسانهها در صورت مواجهه با برخی محدودیتها در به دست آوردن یا انتشار آمارها و واقعیتهای رسانهای در این مواقع چه تدبیری باید اتخاذ کنند، گفت: در هر صورت متأسفانه موانعی پیش روی رسانههای ما وجود دارد. اگر به هر شکل محدودیتی در برخی مناطق وجود داشت، برای رسانه باید اولویت جان مردم باشد.
وی درباره اعتماد و مراجعه مردم به شبکههای مجازی و خبرهای غیررسمی اظهار کرد: از عجایب کشور ما این است که به واسطه مصرف رسانهای بالای مردم از فضای مجازی و به دلیل این که برخی مسئولان ما متاسفانه در موضوعات مختلف رسانهها را محرم ندانستند، مردم خبرها را از مراجع غیررسمی میگیرند. در هیچ جای دنیا این طور نیست که خبرهای رسمی از مراجع غیررسمی و غیرمسئول گرفته شود. اما اینجا چون رسانهها و مسئولان کارشان را در شرایط بحران خوب انجام نمیدهند یا با تاخیر انجام میدهند دچار این مشکل هستیم.
رئیس دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد، افزود: ما در شرایطی با کرونا مبارزه میکنیم و این ویروس به سرعت در حال شیوع است که مرجعیت رسانهای و خبری رسانهها به دلیل عملکرد گذشته برخی مسئولان به ویژه در موضوع بنزین و حادثه هواپیمای اوکراینی، کم شده و همین باعث اشاعه اخبار نادرست میشود.
تشکیل قرارگاه اطلاعرسانی ویژه کرونا
نکته قابل توجه این که این موضوع در مسئولان نیز مورد توجه قرار گرفته، اما به صورت دقیق و حرفهای به آن توجه نمیشود. در حالی که دیشب مدیرکل پدافند غیر عامل مازندران عنوان کرده بود به دستور استاندار برای آگاهی مردم از آخرین تحولات درباره ویروس کرونا در این استان، قرارگاه اطلاعرسانی تشکیل میشود، تحولی در وضعیت اطلاعرسانی مازندران در این زمینه دیده نمیشود.
«حمید بخشی» پس از برگزاری نشست پدافند زیستی استان در ساری، اطلاع رسانی دقیق، مستمر و جامع پیرامون ویروس و بیماری کرونا را یکی از تصمیمهای نشست پدافند زیستی برشمرد و اظهار کرد: مقرر شد اداره کل پدافند غیر عامل با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قرارگاه اطلاع رسانی را برای ارائه اطلاعات درست به مردم از طریق رسانهها و شبکههای اجتماعی در فضای مجازی تشکیل دهد.
به گفته وی وظیفه قرارگاه مجازی اطلاعرسانی تولید محتوای مؤثر با هدف ایجاد آرامش روانی در مردم است.
بخشی افزود: مردم حق دارند نسبت به شیوع بیماری کرونا نگران باشند و باید از تازهترین رویدادها آگاه شوند، چون هدف نهایی همه افزایش ضریب امنیت شهروندان در برابر این بیماری است. مهمترین اقدام در زمینه مقابله با این بیماری، پیشگیری است و این مهم نیز تنها با آگاه کردن مردم و قرار دادن تازهترین اطلاعات و تحولات در اختیار آنهاست که قرارگاه اطلاعرسانی مجازی باید این وظیفه را انجام دهد.
این مسئول با بیان این که مردم به سطح خوبی از آگاهی رسیدند، گفت: در حال حاضر مهمترین نگرانی و بر هم زننده امنیت روانی جامعه، شایعات است و سعی خواهیم کرد در قرارگاه رسانهای با تولید اخبار آنی و به هنگام جلوی شایعهسازی و گسترش آن را بگیریم.
انتهای پیام/
