مدلسازی پیامد نشت هگزان از مخازن ذخیره هگزان و تدوین برنامه واکنش در شرایط اضطراری در یک مجتمع پتروشیمی (مطالعه موردی)

زمینه و هدف: نشت مواد سمی در صنایع فرایندی و شیمیایی همواره یکی از عوامل تهدید کننده افراد شاغل و ساکنین اطراف این صنایع است. هدف از انجام این مطالعه مدل سازی نشت هگزان تدوین برنامه واکنش در شرایط اضطراری است.

روش بررسی: دراین مطالعه ضمن تشریح عوامل موثر بر تخلیه و انتشار مواد ، نرم افزار ALOHA بعنوان یکی از مناسبترین نرم افزارها جهت مدل سازی انتشار هگزان از مخزن ذخیره ۵۷۹ هزار گالنی یک واحد پتروشیمی مورد استفاده قرار گرفته و بر اساس نتایج مدل سازی ، برنامه واکنش در شرایط اضطراری در زمان نشت هگزان تهیه و ارائه گردیدد. این نرم افزار علاوه بر مدلسازی پخش مواد قادر به مدلسازی پیامدهای آتش و انفجار می باشد و به عنوان یکی از ابزارهای تصمیم گیری شرکت ها و دولت ها در امر مخاطرات صنعتی و ایمنی عمومی شناخته شده است.

یافته ها: بر اساس نتایج این مطالعه قطر استخر تشکیل شده ۲۰۰ متر و تا حدود ۱۴۰ متر اطراف مخزن غلظت گاز هگزان ppm 8600 می باشد که خطر مرگ و تهدید زندگی افرادی که در این منطقه قرار دارند وجود دارد. غلظت هگزان تا فاصله ۱۶۰ متری از مخزن، ppm 7200 می باشد که حدود ۶۰% حداقل غلظت قابل اشتعال (LEL) گاز هگزان است در صورت انفجار ابر بخار تشکیل شده تحت سناریوی ۱ فشار موج انفجار تا فاصله ۱۳۳ متر از مخزن منجر به تخریب ساختمانهای محل گردد از این محدوده تا فاصله ۱۹۶ متری مخزن باعث صدمات جدیمی شود. در صورت وقوع سناریوی ۲ (انتشار هگزان از مخزن همراه با شعله ) میزان تشعشع حرارتی تا فاصله ۳۵۳ متری از مخزن حدود KW/sqm 10 است و تا فاصله ۴۹۱ متری مخزن میزان تشعشع حرارتی برابر KW/sqm 5 است .

نتیجه گیری: عواقب ناشی از سمیت هگزان جدی ترین خطری است که پرسنل را تهدید می کند. تهیه طرح واکنش در شرایط اضطراری نقش موثری در محدود نمودن اثرات زیان بار انتشار مواد سمی و خطرناک خواهد داشت.